Ağciyər tromboemboliyası

Ağciyər tromboemboliyası (ATE), qan damarlarında qan laxtalarının (trombların) əmələ gələrək bu laxtaların ağciyərlərə gedən qan damarlarını tıxaması halıdır. Bu vəziyyət, çox vaxt bacaklardakı dərin vən trombozu (DVT) kimi tanınan durumun bir nəticəsi olaraq meydana gəlir, burada bir qan laxtası ayrılıb ağciyərlərə səyahət edir. Ağciyər tromboemboliyası ciddi və həyatı təhdid edən bir vəziyyət ola bilər, çünki qanın ağciyərlərə axışını kəsərək oksigen alış-verişini pozur.

Ağciyər tromboemboliyası

Səbəblər:

Uzun müddət hərəkətsiz qalmaq (məsələn, uzun müddətli uçuşlar və ya yataq istirahəti)

Dərin vən trombozu (DVT)

Hormonal dəyişikliklər (məsələn, hamiləlik, doğum nəzarət dərmanlarının istifadəsi)

Xəstəliklər və vəziyyətlər (məsələn, xərçəng, kalp yetməzliyi, obezite)

Cərrahiyyə və ya zədə sonrası dövr

Simptomlar:

Ani başlayan nəfəs darlığı

Göğüs ağrısı, xüsusilə dərindən nəfəs alarkən və ya öskürərkən

Təngnəfəs

Öskürək, bəzən qanlı balğam ilə

Qızdırma

Başgicəllənmə və ya bayılma

Diaqnoz:

ATE-nin diaqnozu üçün istifadə olunan testlər arasında döş qəfəsi rəntgeni, kompüterli tomografiya (CT) anjiyografiyası, D-dimer testi, ultrases və pulmoner anjiyografiya daxildir.

Müalicə:

ATE-nin müalicəsi vəziyyətin şiddətinə bağlıdır və aşağıdakıları əhatə edə bilər:

Antikoagulyantlar (Qan incəldicilər): Qan laxtalarının böyüməsini dayandırmaq və yeni laxtaların əmələ gəlməsinin qarşısını almaq üçün.

Trombolitik Terapiya: Ciddi vəziyyətlərdə, qan laxtalarını həll etmək üçün istifadə edilə bilər.

Cərrahi müdaxilə və ya mexaniki tromb çıxarılması: Çox ağır hallarda və ya digər müalicələr effektiv olmadıqda nəzərdə tutulur.

ATE-nin qarşısını almaq üçün risk faktorlarını idarə etmək, mütəmadi hərəkət etmək (xüsusilə uzun müddət oturduqdan və ya uzandıqdan sonra), sağlam çəki saxlamaq və doktorunuzun tövsiyələrinə əməl etmək mühümdür. Ağciyər tromboemboliyası simptomları olan şəxslər dərhal tibbi yardım almalıdırlar.

Bu məqalə 25 mart 2024 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube