Atriyal Septal Defektin (ASD) Səbəbləri və Təsirləri
Səbəblər:
Doğuşdan gələn ürək qüsuru (konjenital).
Ana bətnində ürək inkişafı zamanı meydana gələn struktur problemlər.
Təsirləri:
Qüsur kiçikdirsə, bəzən simptomlar olmaya bilər.
Böyük qüsurlar yuxusuzluq, nəfəs darlığı, ürək çatışmazlığı və ya ağciyərlərdə yüksək təzyiqə (pulmonar hipertoniya) səbəb ola bilər.
ASD Cərrahiyyəsinin Məqsədi
ASD cərrahiyyəsinin əsas məqsədi ürəyin sağ və sol qulaqcıqları arasındakı qüsuru bağlamaqdır. Bu, ürəyin normal işləməsini təmin edir və gələcəkdə ciddi ürək və ağciyər fəsadlarının qarşısını alır.
ASD Cərrahiyyəsi Necə Aparılır?
ASD cərrahiyyəsi, qüsurun ölçüsü və yerinə görə fərqli üsullarla həyata keçirilə bilər:
1. Kateter vasitəsilə müdaxilə (Minimal invaziv üsul)
Prosedur:
Qasıq nahiyəsindən damara kateter yerləşdirilir.
Kateter ürəkdəki qüsur sahəsinə yönəldilir.
Qapama cihazı (septal occluder): Kateter vasitəsilə qüsurun üzərinə yerləşdirilərək dəliyi bağlayır.
Üstünlükləri:
Açıq cərrahiyyə tələb etmir.
Qısa bərpa müddəti var.
Kiçik və orta ölçülü ASD-lərdə effektivdir.
2. Açıq ürək cərrahiyyəsi
Prosedur:
Ümumi anesteziya altında həyata keçirilir.
Cərrah, sinə divarını açır və ürəyə birbaşa daxil olur.
Qüsur tikişlə və ya sintetik bir material (patch) ilə bağlanır.
Üstünlükləri:
Böyük və ya mürəkkəb ASD-lərdə istifadə edilir.
Qüsurun tam şəkildə düzəldilməsinə imkan verir.
3. Robotik və ya minimal invaziv açıq cərrahiyyə
Prosedur:
Kiçik kəsiklərdən və robotik cihazlardan istifadə edilir.
Açıq cərrahiyyəyə alternativ olaraq daha az invazivdir.
Əməliyyatdan Sonra Bərpa
Kateter üsulu ilə cərrahiyyə:
Xəstə adətən 24-48 saat ərzində xəstəxanadan buraxılır.
Tam bərpa müddəti bir neçə gündən bir həftəyə qədərdir.
Açıq ürək cərrahiyyəsi:
Xəstə bir neçə gün xəstəxanada qalır.
Tam bərpa müddəti 4-6 həftə çəkə bilər.
Fiziki fəaliyyətlərə tədricən qayıtmaq məsləhətdir.
Əməliyyatın Riskləri
ASD cərrahiyyəsi ümumiyyətlə təhlükəsiz hesab olunur, lakin bəzi risklər mövcuddur:
Qanaxma və ya infeksiya.
Qapama cihazının yerindən çıxması (kateter üsulunda).
Ürək ritm problemləri (aritmiya).
Ürək çatışmazlığı və ya qan laxtalanması (nadir hallarda).
ASD Cərrahiyyəsinin Faydaları
Qan dövranının normallaşması.
Ürək və ağciyər problemlərinin qarşısının alınması.
Fiziki fəaliyyətlərin asanlaşması.
Uzun müddətli həyat keyfiyyətinin artırılması.
Hansı Hallarda ASD Cərrahiyyəsi Tətbiq Olunur?
Qüsur kifayət qədər böyükdürsə və simptomlara səbəb olursa.
Pulmonar hipertoniya və ya ürək çatışmazlığı riski varsa.
Daha əvvəlki ürək qüsurları və ya başqa konjenital problemlər mövcuddursa.
Alternativ Müalicə Yolları
Kiçik ASD-lər bəzən müalicəsiz izlənilə bilər, çünki bu tip qüsurlar öz-özünə bağlana bilər. Lakin böyük qüsurlar mütləq cərrahi müdaxilə tələb edir.
ASD cərrahiyyəsi, ürək problemlərinin vaxtında həlli üçün təsirli və çox vaxt həyat qurtarıcı bir üsuldur. Bu proseduru müzakirə etmək üçün mütəxəssis bir kardioloqla məsləhətləşmək vacibdir.
