Vertigonun Səbəbləri
Vertigonun bir çox müxtəlif səbəbləri ola bilər, ən yaygınları aşağıdakılardır:
- Benign Paroksismal Pozisional Vertigo (BPPV): Başın müəyyən pozisiyalara gətirilməsi ilə tetiklenen və qısa müddətli vertigo epizodlarına səbəb olan bir durumdur. Daxili qulaqda kiçik kalsium karbonat kristallarının (otolitlərin) yer dəyişdirməsi ilə bağlıdır.
-
Meniere Hastalığı: Daxili qulaqda maye basıncının artması ilə xarakterizə olunur və bu da işitme itirilməsi, zəng və vertigo hissi yarada bilər.
-
Vestibular Neurit: Daxili qulağın sinirinin iltihabı nəticəsində meydana gəlir və vertigo, dəngəsizlik hissi ilə müşayiət oluna bilər.
-
Beyin və Beyincik Problemləri: Beyin damarlarının tıxanması, beyin və ya beyincikdə şişlər kimi durumlar vertigoya səbəb ola bilər.
Simptomlar
Vertigo hissi daxilində müxtəlif simptomlar müşahidə edilə bilər:
- Fırlanma, sallanma ya da hərəkət hissi
- Bulantı və qusma
- Baş ağrısı
- Tər və ya anormal göz hərəkətləri
- İşitmədə dəyişikliklər (Meniere hastalığında daha çox rast gəlinir)
Müalicə
Vertigonun müalicəsi səbəbinə bağlı olaraq dəyişir:
- BPPV üçün Manevralar: BPPV-də, baş və bədəni müəyyən şəkildə hərəkət etdirərək kristalların yerini dəyişdirməyə yönəlik manevralar tətbiq edilə bilər.
- Dərmanlar: Bulantı və qusmanı azaltmaq üçün antiemetiklər, vertigo hissini azaltmaq üçün isə vestibular sedativlər verilə bilər.
- Fizioterapi və Vestibular Reabilitasiya: Dəngə və koordinasiyanı yaxşılaşdırmaq məqsədiylə xüsusi fizioterapi və vestibular reabilitasiya texnikaları tətbiq edilə bilər.
- Cərrahi Müalicə: Çox nadir hallarda, Meniere hastalığı kimi xronik vəziyyətlər üçün cərrahi müalicə tələb edilə bilər.
Önleme və Yaşam Tarzı Dəyişiklikləri
Vertigo simptomlarını azaltmaq və tekrarını önlemek üçün, stressi idarə etmə, kafein, tütün və alkoqoldan uzaq durmaq, yaxşı bir su balansı qorumaq kimi yaşam tarzı dəyişiklikləri tövsiyə edilir. Eyni zamanda, potensial tetikleyicilərdən uzaq durmaq da faydalı ola bilər.
