Beyin qansızması, beyin toxumalarına qan axınının kəsilməsi nəticəsində meydana gələn, həyati təhlükə yarada bilən ciddi bir sağlamlıq vəziyyətidir. Bu, beyin hüceyrələrinin ölməsinə və beyin funksiyalarının itirilməsinə səbəb ola bilər. Beyin qansızması iki əsas növə ayrılır: iskemik və hemorrajik.
Iskemik Beyin Qansızması
Iskemik beyin qansızması, beyinə qan axınının tıkanması və ya kəsilməsi ilə xarakterizə olunur. Bu, adətən, qan damarlarında tromb və ya emboli kimi qan pıhtılarının formalaşması nəticəsində baş verir. Iskemik qansızmalar, bütün beyin qansızmalarının təxminən %85'ini təşkil edir və müalicə edilmədikdə beyin hüceyrələrinin ölməsinə səbəb olur.
Hemorrajik Beyin Qansızması
Hemorrajik beyin qansızması, beyin içindəki qan damarlarının yırtılması və beyin toxumaları arasında qanın sızması ilə xarakterizə olunur. Bu, intraserebral hemorraj (beyin içi qanaxma) və subaraknoid hemorraj (beynin ətrafındakı boşluqlarda qanaxma) olmaqla iki əsas növə ayrılır. Yüksək qan təzyiqi, anevrizma və damar anomaliləri bu tip qansızmaların ən yaygın səbəbləri arasındadır.
Simptomlar
Beyin qansızmasının simptomları, qansızmanın növünə, yerləşməsinə və şiddətinə bağlı olaraq dəyişiklik göstərir, lakin ümumi simptomlar arasında:
Ani və şiddətli baş ağrısı
Hərəkətdə zəiflik, üz və ya bədənin bir tərəfində felç
Danışma və anlama çətinlikləri
Görüşdə dəyişikliklər
Qarışıqlıq, həyəcan
Yürüyüşdə və balansda çətinliklər
Şüur itirilməsi və ya bayılma
Diaqnoz və Müalicə
Beyin qansızmasının diaqnozu adətən MRI və ya CT skanı ilə təsdiqlənir. Müalicə, qansızmanın növünə və səbəbinə bağlı olaraq dəyişir. Iskemik qansızma üçün müalicələr, qan pıhtılarını həll edən dərmanlar və risk faktorlarını idarə etməyi əhatə edə bilər. Hemorrajik qansızma üçün müalicə, qanaxmanı dayandırmaq, qan təzyiqini idarə etmək və mümkün olduğunda qan damarındakı problemləri (məsələn, anevrizmanı) düzəltmək üzərinə quruludur. Beyin qansızması, təcili tibbi müdaxilə tələb edən bir fövqəladə hallardan biridir, çünki tez müdaxilə, beyin hüceyrələrinin zədələnməsinin