EMDR Terapiyasının Tətbiq Sahələri
EMDR terapiyası əsasən aşağıdakı problemlərin müalicəsində təsirlidir:
Travma Sonrası Stress Pozuntusu (TSSP):
Müharibə, cinsi zorakılıq, təbii fəlakətlər və ya digər ağır travmatik hadisələrin təsirlərini azaltmaq.
Narahatlıq və Depressiya:
Emosional yük yaradan mənfi xatirələri yenidən işləyərək narahatlıq və depressiyanı azaltmaq.
Fobiyalar:
Hündürlük qorxusu, uçuş qorxusu və ya digər fobiyalar üzərində işləmək.
Özünə İnam Problemləri:
Mənfi inanclar və aşağı özünə hörmət ilə bağlı problemlərin həlli.
Kompulsiv Davranışlar:
Yemək pozuntuları, asılılıq və ya digər kompulsiv davranışların təsirini azaltmaq.
Kədər və İtki:
Sevdiklərini itirmiş fərdlərin emosional vəziyyətini yaxşılaşdırmaq.
Kronik Ağrılar:
Psixoloji komponenti olan fiziki ağrıların idarə edilməsi.
EMDR Terapiyasının İş Prinsipi
EMDR terapiyasının əsas ideyası, travmatik xatirələrin beyində düzgün işlənmədiyi üçün mənfi emosional təsir göstərdiyidir. Terapiya bu xatirələri beyində yenidən işləyərək onların təsirini azaldır.
1. İkili Stimulasiya Prosesi
EMDR terapiyasında terapevt göz hərəkətləri, toxunma və ya səs kimi ikili stimullaşdırma üsullarından istifadə edir.
Bu üsullar beyinin sağ və sol yarımkürəsini sinxron şəkildə aktivləşdirərək travmatik hadisələri daha neytral bir vəziyyətdə emal etməyə kömək edir.
2. Mənfi Xatirələrin Yenidən İşlənməsi
Xatirələr travmatik təsirini itirərək, fərd tərəfindən daha neytral və məqbul bir şəkildə qəbul edilir.
Bu, mənfi inancların dəyişdirilməsinə və emosional yükün azaldılmasına gətirib çıxarır.
EMDR Terapiyasının 8 Fəzası
Hazırlıq:
Terapevt fərdin hazır vəziyyətdə olub olmadığını yoxlayır və terapiya prosesi haqqında məlumat verir.
Xatirələrin Müəyyən Edilməsi:
Problemin mənbəyi olan travmatik xatirələr və mənfi inanclar müəyyən edilir.
Hazırlıqlı Emosional Dəstək:
Terapevt fərdin güvənli bir emosional vəziyyətdə olduğuna əmin olur.
Stimulyasiya Tətbiqi:
Göz hərəkətləri, toxunma və ya səs vasitəsilə ikili stimullaşdırma tətbiq edilir.
Emal Prosesi:
Fərd travmatik xatirəni yenidən işləyərək onun emosional təsirini azaldır.
Müsbət İnancların Gücləndirilməsi:
Mənfi xatirələrin yerinə müsbət inanclar yerləşdirilir.
Bədən Skanı:
Travmanın yaratdığı fiziki təsirləri yoxlamaq üçün fərdin bədən reaksiyaları izlənir.
Bağlama:
Sessiya bitdikdən sonra fərdin özünü rahat və güvənli hiss etməsi təmin edilir.
EMDR Terapiyasının Faydaları
Travmanın təsirini azaldır: Travmatik xatirələrin yaratdığı emosional və fiziki təsirləri minimuma endirir.
Tez nəticələr verir: Digər terapiya üsulları ilə müqayisədə daha qısa müddətdə təsir göstərə bilər.
Mənfi inancları dəyişir: "Mən gücsüzəm" və ya "Mən təhlükədəyəm" kimi inanclar "Mən güclüyəm" və ya "Mən təhlükəsizdəyəm" kimi müsbət inanclara çevrilir.
Fiziki simptomları yüngülləşdirir: Psixoloji təsirli ağrıları azalda bilər.
Təhlükəsiz və təsirli: EMDR qeyri-invaziv və geniş klinik araşdırmalarla təsdiq edilmiş bir terapiya növüdür.
Kimlər üçün Uyğundur?
Travma keçirmiş şəxslər.
Xroniki narahatlıq və ya depressiyadan əziyyət çəkənlər.
Fobiyaları və ya kəskin qorxuları olanlar.
Emosional yük yaradan mənfi xatirələrlə bağlı problemi olan şəxslər.
EMDR Təhlükəsizdirmi?
EMDR terapiyası ümumiyyətlə təhlükəsiz hesab olunur, lakin bəzi hallarda emosional yüklənmə yarada bilər. Buna görə də:
Yalnız sertifikatlı və təcrübəli bir terapevt tərəfindən tətbiq olunmalıdır.
İlk sessiyalardan əvvəl fərdin emosional hazır vəziyyəti qiymətləndirilməlidir.
Nəticə
EMDR terapiyası travmalar, narahatlıq və digər psixoloji problemlərlə mübarizədə güclü və təsirli bir vasitədir. Bu terapiya həm qısa müddətli, həm də uzunmüddətli problemlərin həllində uğurla tətbiq olunur. Əgər travmatik hadisələr və ya emosional problemlər üzərində işləmək istəyirsinizsə, sertifikatlı bir EMDR terapevti ilə məsləhətləşməyiniz tövsiyə olunur. 😊
