Metabolizmin Tənzimlənməsi: İnsulin, qan daxilindəki qlükozun hüceyrələrə girişini təşviq edərək onların enerji mənbəyi kimi istifadə edilməsini təmin edir. Bu, qan şəkər səviyyəsinin tənzimlənməsində mühüm rol oynayır.
Yağ və Protein Metabolizması: İnsulin, yağların və proteinlərin sintezində də vacibdir. Yağ hüceyrələrinə qlükozun daşınmasına kömək edərək yağın saxlanılmasını təşviq edir və protein sintezini artırır, bu da hüceyrə böyüməsi və onarımı üçün lazımdır.
Qan Şəkərini Düşürücü Təsir: İnsulin, karbohidratların qəbulundan sonra qan şəkər səviyyəsinin yüksəlməsini əngəlləyərək onun hüceyrələrə daşınmasına kömək edir. Bu proses, enerji balansını qorumağa və hiperglisemiyanın (yüksek qan şəkəri) qarşısını almağa kömək edir.
Diabetlə Əlaqəsi: İnsulinin istehsalının pozulması və ya hüceyrələrin insulinə qarşı müqavimətinin artması şəkərli diabetin əsas səbəblərindəndir. 1-ci tip diabetdə, pankreas yeterince insulin istehsal edə bilmir. 2-ci tip diabetdə isə, hüceyrələr insulinə qarşı duyarsız hala gəlir və bu da pankreasın daha çox insulin istehsal etməsinə səbəb olur, lakin zamanla bu istehsal da azala bilir.
İnsulin Tedavisi: Diabet xəstələri adətən xarici insulin qəbul etməli olurlar, xüsusilə 1-ci tip diabetdə. İnsulin preparatları, fərqli fəaliyyət müddətlərinə sahib olan və qan şəkərini idarə etmək üçün istifadə olunan bir sıra dərmanlardır.
Keşfi və İnkişafı: İnsulin, 1921-ci ildə Frederick Banting və Charles Best tərəfindən kəşf edilmişdir, bu da diabetin müalicəsində inqilabi bir dönüş yaratmışdır. İlk insulin preparatları heyvan pankreaslarından təmin edilirdi, lakin müasir insulinlər adətən rekombinant DNA texnologiyası vasitəsilə istehsal olunur.
Bu mühüm hormonun anlaşılması və istifadəsi, diabet kimi geniş yayılmış sağlamlıq problemlərinin idarə edilməsində əsas rol oynayır.
