1. Kiçik Professor Fərqinin Əsas Xüsusiyyətləri
Bu fərqli xüsusiyyətlər əsasən uşaqlarda özünü göstərir, lakin bəzi yetkinlərdə də müşahidə oluna bilər.
a) Üstün İntellekt və Bilik Axtarışı
✔ Çox erkən yaşlardan elmi və intellektual mövzulara maraq göstərir.
✔ Maraqlandığı sahələrdə dərin biliklərə malik olur və bu barədə mühazirə oxuyur.
✔ Yeni mövzuları araşdırmaqdan zövq alır və təfərrüatlı bilik toplayır.
b) Akademik Bilik və Danışıq Üslubu
✔ Yaşına uyğun olmayan dərəcədə inkişaf etmiş söz ehtiyatı olur.
✔ Məlumatları çox rəsmi və akademik üslubda çatdırır.
✔ Müəyyən bir mövzu haqqında həvəsli şəkildə danışır və çox detallı izahlar verir.
c) Sosial Çətinliklər
✔ Empatiya qurmaqda və başqalarının duyğularını anlamaqda çətinlik çəkə bilər.
✔ Söhbət zamanı başqalarının maraqlarına uyğunlaşmaqda problem yaşayır.
✔ Göz kontaktından qaçma və ya qeyri-adi bədən dili istifadə edə bilər.
d) Rutinlərə və Qaydalar
✔ Dəqiq struktur və qaydalara ciddi bağlılıq göstərir.
✔ Ani dəyişikliklərə qarşı həssasdır.
✔ Maraq dairəsi daxilində hər şeyin mükəmməl olmasını istəyir.
2. Kiçik Professor Fərqi Kimlərdə Daha Çox Görülür?
Asperger sindromu və ya yüksək funksiyalı autizmi olan uşaqlarda.
Yüksək IQ səviyyəsinə malik olan, lakin sosial bacarıqları zəif inkişaf etmiş insanlarda.
Elmi, texniki və ya spesifik maraq sahələrinə həddindən artıq fokuslanan fərdlərdə.
3. Kiçik Professor Fərqinin Üstünlükləri və Çətinlikləri
a) Üstünlüklər:
✔ Maraq sahələrində dərin biliklər əldə edə bilirlər.
✔ Yaradıcı və analitik düşünmə qabiliyyətləri inkişaf edir.
✔ Həqiqət və məntiqə əsaslanan müzakirələrə üstünlük verirlər.
✔ Problemləri həll etmə bacarığı yüksəkdir.
b) Çətinliklər:
❌ Sosial münasibətlərdə çətinlik çəkə bilərlər.
❌ Başqalarının hisslərini və sosial ipuçlarını anlamaqda problemlər yaşaya bilərlər.
❌ Söhbət zamanı həddindən artıq detal vermək və qarşı tərəfi yormaq.
❌ Rutinlər pozulduqda narahatlıq və stress yaşamaq.
4. Kiçik Professor Fərqi Olan Uşaqlara Necə Dəstək Olmaq Olar?
a) Valideyn və Müəllimlərin Rolu
✔ Uşağın maraq sahələrini dəstəkləmək və inkişaf etdirmək.
✔ Sosial bacarıqlarını artırmaq üçün yönləndirici məşqlər etmək.
✔ Onun üstünlüklərini tanımaq və məcburi şəkildə sosial normalara uyğunlaşdırmağa çalışmamaq.
b) Sosial Bacarıq Məşqləri
✔ Danışıq zamanı qarşı tərəfin reaksiyalarına diqqət yetirməyi öyrətmək.
✔ Sadə sosial oyunlar və dialoq simulyasiyaları keçirmək.
✔ Empatiya qurmağı və emosional siqnalları tanımağı təşviq etmək.
c) Alternativ Təhsil və İnkişaf Yolları
✔ Onlara uyğun fərdi təhsil proqramları hazırlamaq.
✔ Güclü olduğu sahələrdə inkişaf etməsinə imkan vermək.
✔ Akademik və sosial bacarıqlar arasında balans yaratmaq.
5. Nəticə
Kiçik Professor fərqi olan uşaqlar yüksək intellektual qabiliyyətlərə malik olsa da, sosial və emosional sahələrdə dəstəyə ehtiyac duyurlar. Valideynlər, müəllimlər və cəmiyyət bu uşaqların həm akademik, həm də sosial inkişafına kömək edərək onların unikal potensiallarını ortaya çıxara bilərlər.
