Səbəbləri
Kvinke ödeminin bir çox fərqli səbəbi ola bilər:
Allergik Reaksiyalar: Qida maddələri, dərmanlar (məsələn, penisilin, aspirin), böcək dişləmələri və lateks kimi allergenlər.
Dərmanlar: ACE inhibitorları (məsələn, lisinopril), NSAİİ (məsələn, ibuprofen).
İrsi Angioödem: Genetik mutasiyalar nəticəsində meydana gələn və C1 esterase inhibitörünün çatışmazlığı ilə əlaqəli olan nadir bir vəziyyət.
İdiopatik Angioödem: Müəyyən bir səbəbi olmayan ödemlər.
İnfeksiyalar: Bəzi viral və bakterial infeksiyalar.
Simptomlar
Kvinke ödeminin simptomları adətən ani başlayır və sürətlə irəliləyir:
Şişkinlik: Ən çox üz, göz qapaqları, dodaqlar, dil, boğaz və ətraflarda şişkinlik.
Ağrı və Yanma: Şişmiş bölgələrdə ağrı və yanma hissi.
Qızartı: Şişkin bölgələrdə qızartı.
Tənəffüs Çətinliyi: Boğaz və dilin şişməsi nəticəsində nəfəs almaqda çətinlik, xırıltı və hətta boğulma.
Qarın Ağrısı və Bulantı: Mədə-bağırsaq traktının təsirləndiyi hallarda qarın ağrısı, bulantı və qusma.
Diaqnoz
Kvinke ödeminin diaqnozu xəstənin klinik simptomları və tibbi tarixinin qiymətləndirilməsi əsasında qoyulur:
Tibbi Tarix: Xəstənin simptomları, əvvəlki allergik reaksiyalar və dərman istifadəsi haqqında məlumat.
Fiziki Müayinə: Şişmiş bölgələrin və tənəffüs yollarının müayinəsi.
Allergiya Testləri: Mümkün allergenləri müəyyən etmək üçün dəri testləri və ya qan testləri.
C1 İnhibitor Səviyyəsi: İrsi angioödem şübhəsi olan xəstələrdə C1 esterase inhibitorunun səviyyəsini ölçmək üçün qan testləri.
Müalicə və İdarəetmə
Kvinke ödeminin müalicəsi simptomların şiddətinə və ödemin səbəbinə bağlıdır:
Dərmanlar
Antihistaminlər: Qaşıntı, qızartı və yüngül şişkinliyi azaltmaq üçün (məsələn, difenhidramin, cetirizin).
Kortikosteroidlər: Şiddətli ödemi və iltihabı azaltmaq üçün (məsələn, prednizolon).
Epinefrin İnjeksiyonu: Həyati təhlükəli anafilaktik reaksiyalar üçün təcili müdaxilə (məsələn, EpiPen).
C1 İnhibitor Konsentratı: İrsi angioödem hallarında C1 esterase inhibitorunun əvəz edilməsi.
Təcili Tibbi Yardım
Tənəffüs Yolu Dəstəyi: Tənəffüs çətinliyi olan xəstələr üçün oksigen dəstəyi və ya intubasiya.
İntravenoz Maye və Dərmanlar: Anafilaksi və ya şiddətli reaksiyalar zamanı damardan maye və dərman verilməsi.
Allergenlərdən Qaçınmaq
Tetikleyici Maddələrdən Qaçınmaq: Allergenlərdən və tetikleyici maddələrdən uzaq durmaq.
Dərmanların İzlənməsi: Allergik reaksiyaya səbəb olan dərmanları müəyyən etmək və onların istifadəsindən qaçmaq.
Profilaktika və Həyat Tərzi Dəyişiklikləri
Epinefrin Daşımaq: Anafilaksi riski olan xəstələr üçün epinefrin injeksiyonu daşımaq və istifadə qaydalarını bilmək.
Dərman Etiketlərini Diqqətlə Oxumaq: Hər hansı bir dərman istifadə etməzdən əvvəl tərkibini diqqətlə oxumaq və həkimə məlumat vermək.
Həkim və Əczaçılarla Məlumat Paylaşmaq: Həkim və əczaçılarla dərman allergiyaları haqqında məlumat vermək.
Təhlükəsiz Qidalanma: Qida allergiyası olan xəstələr üçün təhlükəsiz qida seçimləri etmək və etiketləri diqqətlə oxumaq.
Kvinke ödemi ciddi və həyati təhlükəli bir vəziyyət ola bilər. Düzgün müalicə və idarəetmə ilə bu vəziyyətin yaratdığı risklər minimuma endirilə bilər. Əgər Kvinke ödemi simptomları ilə qarşılaşırsınızsa və ya müalicə ilə bağlı suallarınız varsa, allerqoloqa və ya həkimə müraciət etmək vacibdir.
