Limfa Düyünlərinin Əməliyyatının Səbəbləri
1. Limfa Düyünlərinin Böyüməsi (Lymphadenopathy)
Nədir?: Limfa düyünlərinin infeksiya, iltihab və ya digər səbəblərdən böyüməsi.
Səbəbləri: Virus və bakterial infeksiyalar, autoimmün xəstəliklər, xərçəng.
2. Limfa Düyünü Biopsiyası
Nədir?: Limfa düyünündən nümunə götürərək mikroskop altında müayinəsi.
Səbəbləri: Limfa düyünlərinin böyümə səbəbini müəyyən etmək, xərçəng və ya digər xəstəliklərin diaqnozu.
3. Limfa Düyünü Diseksiyası (Lymph Node Dissection)
Nədir?: Xərçəngin yayılmasını qiymətləndirmək və müalicə etmək üçün limfa düyünlərinin cərrahi yolla çıxarılması.
Səbəbləri: Məmə xərçəngi, melanom, baş və boyun xərçəngləri kimi xərçəng növlərində limfa düyünlərində metastazı qiymətləndirmək və müalicə etmək.
Əlamətlər
Limfa Düyünlərinin Böyüməsi
Şişkinlik və Qabarma: Boyun, qoltuqaltı, qasıq və digər bölgələrdə limfa düyünlərinin şişkinliyi və qabarma.
Ağrı: Şişkin limfa düyünlərində ağrı və həssaslıq.
Qızdırma və İnfeksiya Əlamətləri: Limfa düyünlərinin infeksiyası nəticəsində yaranan qızdırma və digər infeksiya əlamətləri.
Xərçəng və Metastaz
Daimi Şişkinlik: Limfa düyünlərinin xərçəng səbəbindən davamlı böyüməsi.
Çəki İtirmək: Xərçəngin ümumi əlaməti kimi izah edilməyən çəki itkisi.
Gecə Tərləmə və Yorğunluq: Xərçəngin ümumi əlamətləri.
Diaqnostika
1. Fiziki Müayinə
Palpasiya: Həkim limfa düyünlərini palpasiya edərək böyüməni və həssaslığı qiymətləndirir.
2. Laborator Testlər
Qan Testləri: İnfeksiya və iltihab əlamətlərini yoxlamaq üçün qan testləri.
3. Görüntüləmə Testləri
Ultrasonoqrafiya: Limfa düyünlərinin böyüklüyü və strukturu haqqında məlumat əldə etmək üçün.
KT və MRT: Limfa düyünlərinin dəqiq görüntülənməsi və digər orqanlara yayılmanın qiymətləndirilməsi.
4. Biopsiya
İncə İynə Aspirasiyası (FNA): Limfa düyünündən nümunə götürərək mikroskop altında araşdırmaq.
Core Biopsiya: Daha böyük nümunə götürmək üçün daha qalın iynə ilə biopsiya.
Müalicə Yolları
Qeyri-Cərrahi Müalicə
1. Dərman Müalicəsi
Antibiotiklər: Limfa düyünlərinin infeksiyasını müalicə etmək üçün.
Antiviral Dərmanlar: Virus infeksiyalarını müalicə etmək üçün.
Anti-inflamatuar Dərmanlar: İltihabı azaltmaq üçün.
2. Hormonoterapiya
Hormon Blokatorları: Hormon reseptor-pozitiv xərçənglər üçün.
Cərrahi Müalicə
1. Limfa Düyünü Biopsiyası
Excisional Biopsiya: Tam limfa düyününün çıxarılması və mikroskop altında müayinəsi.
İnsisional Biopsiya: Limfa düyününün bir hissəsinin çıxarılması və mikroskop altında müayinəsi.
2. Limfa Düyünü Diseksiyası
Sentinel Limfa Düyünü Biopsiyası: Əsas limfa düyününü (sentinel) çıxararaq xərçəngin yayılmasını qiymətləndirmək.
Radikal Limfa Düyünü Diseksiyası: Bir neçə limfa düyününü və ətrafdakı toxumaları çıxararaq xərçəngin yayılmasını qiymətləndirmək və müalicə etmək.
Profilaktika və Dəstək
Profilaktika
Sağlam Həyat Tərzi: İmmuniteti gücləndirmək üçün balanslı qidalanma, müntəzəm fiziki fəaliyyət və siqaretdən uzaq durmaq.
Müntəzəm Tibbi Müayinələr: Erkən diaqnoz və müdaxilə üçün müntəzəm həkim müayinələri.
Dəstək
Psixoloji Dəstək: Xərçəng diaqnozu ilə mübarizə aparmaq üçün dəstək qrupları və məsləhət xidməti.
Fiziki Reabilitasiya: Cərrahiyyədən sonra hərəkətliliyi bərpa etmək üçün fiziki terapiya.
Nutrisiya Dəstəyi: Müalicə zamanı və sonra balanslı qidalanma.
Nəticə
Limfa düyünlərinin əməliyyatları ciddi, lakin effektiv müalicə üsullarıdır və əksər hallarda xəstənin vəziyyətini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırır. Əgər limfa düyünlərinizdə böyümə, ağrı və ya digər narahatlıqlar hiss edirsinizsə, mütləq bir həkimə müraciət edin. Həkim, sizin üçün ən uyğun diaqnostika və müalicə planını təyin edəcək və xəstəliyin idarə edilməsi üçün lazımi məsləhətlər verəcək.
