Məktəbdən İmtinanın Əsas Səbəbləri
✅ 1. Anksiyete və Qorxu Problemləri
🔹 Ayrılıq Anksiyetesi – Valideyndən ayrılmaqda çətinlik çəkmək.
🔹 Sosial Anksiyete – Sinif yoldaşları və müəllimlərlə ünsiyyətdə çətinlik.
🔹 Performans Anksiyetesi – İmtahan qorxusu, təqdimatlar və ya tapşırıqların öhdəsindən gələ bilməmək hissi.
🔹 Məktəbdə təzyiq və ya gözləntilərin yüksək olması.
✅ 2. Məktəbdə Mənfi Təcrübələr
🔹 Zorakılıq (Bulliying) – Digər uşaqlar tərəfindən təhqir olunmaq, zorakılığa məruz qalmaq.
🔹 Müəllimlə və ya sinif yoldaşları ilə problemlər.
🔹 Məktəbdə uğursuzluq hissi və ya dərs proqramına uyğunlaşma çətinliyi.
✅ 3. Ailə Problemləri
🔹 Valideyn boşanması, ailə üzvlərinin xəstəliyi və ya maddi problemlər.
🔹 Evdə çox qoruyucu valideyn münasibəti – Uşağın müstəqillik hissinin inkişaf etməməsi.
🔹 Valideynin narahatlığı – Bəzi valideynlər uşaqlarının məktəbdə xoşbəxt olmaması fikrindən həddindən artıq narahat olduqları üçün uşaq da məktəbdən çəkinir.
✅ 4. Duygusal və Psixoloji Faktlar
🔹 Depressiya və ya motivasiya azlığı.
🔹 Özgüvən çatışmazlığı və özünü digər uşaqlarla müqayisə etmək.
🔹 Yeni məktəbə keçid və ya dərs mühiti dəyişiklikləri.
💡 Məktəbdən imtinanın səbəbini anlamaq üçün uşağın duyğularını dinləmək və onun niyə çətinlik çəkdiyini araşdırmaq lazımdır.
Məktəbdən İmtinanın Əlamətləri
🚨 Əgər uşaq bu əlamətləri göstərirsə, məktəbdən imtina problemi ola bilər:
🔹 Səhər tezdən mədə ağrısı, baş ağrısı, ürəkbulanma kimi fiziki şikayətlər (xüsusilə məktəbə getmədən öncə).
🔹 Daim yorğun və halsız olmaq (emosional və psixoloji yorğunluq).
🔹 Ev tapşırıqlarına və dərslərə qarşı laqeydlik və maraq itkisi.
🔹 Valideynlərindən ayrılmaqda çətinlik çəkmək.
🔹 Məktəb haqqında mənfi fikirlər bildirmək ("Mən məktəbi sevmirəm", "Mən orada rahat deyiləm").
🔹 Sosial fəaliyyətlərdən çəkinmək və evdə daha çox vaxt keçirmək istəmək.
💡 Bu əlamətlər bir neçə həftə davam edirsə, mütləq valideyn, müəllim və psixoloq birlikdə bir həll yolu tapmalıdır.
Məktəb Qorxusu ilə Necə Mübarizə Aparmaq Olar?
1. Uşağın Hisslərini Dinləyin və Onu Anlayın
✔ Uşağın məktəbə getmək istəməməsinin əsas səbəbini tapmağa çalışın.
✔ Onun qorxularını və hisslərini qiymətləndirin, lakin həddindən artıq reaksiya verməyin.
✔ "Sən məktəbə getməlisən və bu belə olmalıdır" demək əvəzinə, "Sənə nə çətinlik yaradır?" kimi suallar verin.
💡 Uşaq özünü başa düşülmüş hiss edəndə, qorxularını daha rahat ifadə edə bilər.
2. Məktəbə Getməyə Kiçik Addımlarla Başlayın
✔ Əgər uşaq tamamilə məktəbdən imtina edirsə, onu kiçik addımlarla məktəbə alışdırmağa çalışın.
✔ Gündəlik məktəbə getmə rejimi yaradın və ona uyğunlaşmağa kömək edin.
✔ Əvvəlcə qısa müddətli məktəb ziyarətləri (məsələn, yarım gün getmək) planlaşdırın.
💡 Uşağı birdən-birə tam gün məktəbə göndərmək əvəzinə, bu prosesə yavaş-yavaş alışdırmaq daha effektiv ola bilər.
3. Valideynin Dəstəyi və Motivasiya
✔ Uşaq məktəbə getməyə çalışdıqda onu həvəsləndirin və müsbət yanaşın.
✔ Ona məktəbin müsbət tərəflərini xatırladın (dostlar, oyunlar, yeni biliklər).
✔ Məktəbdə yaxşı bir gün keçirdiyi zaman onu mükafatlandırın (sevdiyi bir fəaliyyəti birlikdə edin).
💡 Məktəbi qorxulu bir yer kimi deyil, öyrənmək və inkişaf etmək üçün bir fürsət kimi görməsinə kömək edin.
4. Məktəb və Müəllimlər ilə Əməkdaşlıq
✔ Müəllimlərə və məktəb psixoloquna uşağın məktəbə getməkdə çətinlik çəkdiyini bildirin.
✔ Uşağın müəllim və məktəb mühiti ilə daha rahat hiss etməsi üçün strategiyalar hazırlayın.
✔ Məktəb sosial fəaliyyətlərinə və qrup işlərinə təşviq edin ki, uşaq dostluq əlaqələri qura bilsin.
💡 Müəllim və məktəb rəhbərliyi ilə işləmək, uşağın məktəbə qarşı daha müsbət münasibət qurmasına kömək edə bilər.
5. Sosial Dəstək və Psixoloji Yardım
✔ Uşağın məktəbdə dostları varsa, onlarla məktəbə birlikdə getməsinə imkan yaradın.
✔ Psixoloq və ya terapevt dəstəyi almaq uşağın anksiyetesini idarə etməsinə kömək edə bilər.
✔ Sosial fəaliyyətlər və məktəbdən kənar məşğələlər uşağın özünə inamını artırmağa kömək edə bilər.
💡 Əgər uşaqda ciddi qorxu və anksiyete varsa, peşəkar psixoloqdan yardım almaq vacibdir.
Məktəb Qorxusunu Necə Qarşısını Almaq Olar?
✔ Uşağın məktəbə keçidini erkən yaşlardan asanlaşdırın (bağçaya və ya məktəbə adaptasiya dövrünü dəstəkləyin).
✔ Məktəb haqqında müsbət danışın və uşağın məktəbdə xoşbəxt hiss etməsinə kömək edin.
✔ Uşağın güclü tərəflərini və maraqlarını inkişaf etdirin (məsələn, idman, musiqi, rəsm).
✔ Məktəb rejiminə uyğunlaşmaq üçün sabit bir gündəlik plan yaradın.
✔ Uşağın emosional vəziyyətini daim müşahidə edin və ona emosional dəstək verin.
💡 Məktəbdən imtina problemi vaxtında həll olunmazsa, gələcəkdə sosial və akademik çətinliklərə səbəb ola bilər.
Nəticə: Məktəb Qorxusunu Necə Aşmaq Olar?
📌 Məktəbdən imtinanın əsas səbəblərini anlamaq üçün uşağın hisslərini dinləmək vacibdir.
📌 Kiçik addımlarla uşağın məktəbə uyğunlaşmasını təmin edin.
📌 Valideyn, müəllim və psixoloq birlikdə çalışaraq dəstək olmalıdır.
📌 Pozitiv motivasiya və məktəbin müsbət tərəflərinə fokuslanmaq uşağa kömək edəcək.
💡 Unutmayın: Məktəb qorxusu həll edilə bilən bir problemdir və düzgün yanaşma ilə uşaq məktəb həyatına daha rahat uyğunlaşa bilər! 😊🎒