Miomanın Əsas Növləri
Miomalar, yerləşdikləri yerə görə fərqli növlərə ayrılır:
Submukozal Miomalar: Uşaqlığın daxili təbəqəsinə yaxın yerləşir və uşaqlıq boşluğuna doğru böyüyür. Bu növ miomalar, ağır menstruasiya qanaxmalarına və sonsuzluğa səbəb ola bilər.
İntramural Miomalar: Uşaqlığın əzələ divarında yerləşən miomalardır. Bu növ miomalar uşaqlığın böyüməsinə və formanın dəyişməsinə səbəb ola bilər.
Subserozal Miomalar: Uşaqlığın xarici divarında yerləşir və uşaqlıqdan kənara doğru böyüyür. Böyük ölçülü olduqda qarın nahiyəsində təzyiq hissi yarada bilər.
Pedinkullu Miomalar: Subserozal miomaların saplı formasıdır. Bunlar sap vasitəsilə uşaqlığın xarici səthinə yapışır və asılı vəziyyətdə qalır.
Miomanın Əsas Səbəbləri və Risk Faktorları
Miomaların dəqiq səbəbi bilinməsə də, onların inkişafında bəzi amillər təsirli ola bilər:
Genetik Faktorlar: Ailədə mioması olan qadınların riski daha yüksəkdir.
Hormonal Dəyişikliklər: Östrojen və progesteron hormonlarının səviyyələri miomaların böyüməsini təşviq edə bilər.
Hamiləlik: Hamiləlik dövründə hormon səviyyələri artdığı üçün miomalar da böyüyə bilər.
Erkən Menstruasiya: Menstruasiyanın erkən başlaması mioma riskini artıra bilər.
Piylənmə: Artıq çəki və piy toxuması da mioma inkişafı üçün risk faktoru sayılır.
Hormonal Dərmanlar: Uzun müddətli hormon istifadəsi, xüsusilə östrojen tərkibli dərmanlar riski artıra bilər.
Miomanın Simptomları
Çox vaxt miomalar əlamətsizdir və rutin ginekoloji müayinələr zamanı təsadüfən aşkarlanır. Ancaq bəzi hallarda aşağıdakı simptomlar müşahidə oluna bilər:
Ağır və Uzun Menstruasiya Qanaxmaları: Normaldan daha uzun və ağır menstrual qanaxmalar.
Pelvik Ağrı və ya Təzyiq: Xüsusilə böyük miomalar qarın və ya çanaq nahiyəsində təzyiq və ya ağrıya səbəb ola bilər.
Tez-tez İdrara Getmə: Böyük miomalar sidik kisəsinə təzyiq edərək tez-tez və təcili sidik ifrazına səbəb ola bilər.
Qəbizlik: Bağırsaqlara təzyiq nəticəsində qəbizlik yaranması.
Cinsi Əlaqə Zamanı Ağrı: Miomanın yerləşməsinə görə cinsi əlaqə zamanı ağrı hissi.
Sonsuzluq və ya Təkrarlanan Hamiləlik Düşükləri: Submukozal miomalar uşaqlıq boşluğuna təsir edərək hamiləlik problemlərinə səbəb ola bilər.
Diaqnostika
Miomaların diaqnozu adətən ginekoloqun fiziki müayinəsi və bir neçə əlavə test vasitəsilə qoyulur:
Ultrasonoqrafiya (USG): Uşaqlıqda miomaların olub-olmadığını, ölçüsünü və yerləşməsini təyin edən əsas görüntüləmə üsuludur.
Maqnit Rezonans Tomoqrafiyası (MRT): Miomaların ölçüsü və yerləşməsi haqqında daha dəqiq məlumat vermək üçün istifadə edilir.
Histeroskopiya: Uşaqlığın daxili hissəsini görmək və miomaların yerini dəqiq təyin etmək üçün nazik bir optik cihaz istifadə edilir.
Histerosalpingoqrafiya (HSG): Uşaqlıq və fallop borularının rentgen şəkillərini çəkmək üçün kontrast maddə istifadə olunur.
Müalicə
Miomanın müalicəsi miomanın ölçüsündən, yerləşməsindən, simptomlardan və xəstənin yaşından asılı olaraq fərqli ola bilər:
İzləmə və Müşahidə: Kiçik və əlamətsiz miomalar üçün hər hansı bir müdaxilə olmadan, mütəmadi olaraq izlənmə tövsiyə edilə bilər.
Dərman Müalicəsi: Hormonal dərmanlar, ağrıkəsicilər və ya hormonal spiral kimi cihazlar qanaxma və ağrı simptomlarını azaltmaq üçün istifadə edilə bilər.
Cərrahi Müdaxilə: Böyük, simptomatik və ya sürətlə böyüyən miomalar üçün myomektomiya (miomanın çıxarılması) və ya histerektomiya (uşaqlığın çıxarılması) kimi əməliyyatlar aparıla bilər.
Minimal Invaziv Texnikalar: Uşaqlıq arteriyasının embolizasiyası və ya radiofrekans ablasyonu kimi texnikalar miomanın qan təchizatını dayandıraraq ölçüsünü kiçiltməyə yönəldilir.
Profilaktika
Miomanın qarşısını tamamilə almaq mümkün olmasa da, sağlam həyat tərzi və müntəzəm tibbi müayinələr riskləri azalda bilər. Sağlam qidalanma, müntəzəm idman və hormonal balansın qorunması miomaların inkişaf riskini azalda bilər.
Əgər mioma ilə bağlı hər hansı bir narahatlığınız və ya sualınız varsa, həkiminizlə məsləhətləşməyiniz tövsiyə olunur.