Əsas Qoşma Üslubları
📌 Qoşma üslubu dörd əsas kateqoriyaya bölünür:
Təhlükəsiz bağlanma (Secure Attachment)
Narahat (Təşvişli) bağlanma (Anxious Attachment)
Uzaqlaşan (Qaçan) bağlanma (Avoidant Attachment)
Qorxulu-bağlı (Düzensiz) bağlanma (Fearful-Disorganized Attachment)
Bunlardan birincisi sağlam bağlanma üslubudur, digər üçü isə qeyri-sağlam (toksik) bağlanma üslublarıdır.
1. Təhlükəsiz Bağlanma (Secure Attachment)
Şəxsiyyət xüsusiyyətləri: ✔️ Özünü dəyərli və sevilməyə layiq hiss edir.
✔️ Münasibətlərdə rahatdır və yaxınlıqdan qorxmur.
✔️ Tərəfdaşına güvənir və eyni zamanda sərbəstliyini qoruyur.
✔️ Duyğularını açıq şəkildə ifadə edə bilir.
✔️ Münasibətdə problemləri yetkinliklə həll etməyə çalışır.
Necə formalaşır?
💡 Uşaqlıqda sevən, qayğıkeş və mövcud olan valideynlər tərəfindən böyüdülən insanlar təhlükəsiz bağlanma üslubu formalaşdırır.
Romantik münasibətlərdə necə davranırlar?
❤️ Səmimi və dərin emosional bağlılıq yaradırlar.
❤️ Münaqişələri konstruktiv şəkildə həll etməyə çalışırlar.
❤️ Qarşı tərəfin sərhədlərinə hörmət edirlər.
❤️ Ayrılıq və uzaqlıqla daha rahat başa çıxırlar.
➡️ Bu üslub sağlam münasibətlərin əsasını təşkil edir.
2. Narahat (Təşvişli) Bağlanma (Anxious Attachment)
Şəxsiyyət xüsusiyyətləri: ⚠️ Münasibətlərdə daima sevilmədiyini və rədd ediləcəyini hiss edir.
⚠️ Tərəfdaşından çoxlu diqqət və təsdiq axtarır.
⚠️ Ayrılıq və məsafə onları çox narahat edir.
⚠️ Münasibətlərdə dəyişkən, emosional və həddindən artıq bağlı olurlar.
⚠️ Münasibətlərdə qısqanclıq və narahatlıq hissi keçirirlər.
Necə formalaşır?
💡 Uşaqlıqda valideynlər qeyri-sabit olduqda, bəzən sevgi göstərib, bəzən laqeyd qaldıqda bu bağlanma formalaşır.
Romantik münasibətlərdə necə davranırlar?
💔 Qarşı tərəfin onları tərk edəcəyindən çox qorxurlar.
💔 Münasibətlərdə həddindən artıq yapışqan və ya ehtiyaclı görünə bilərlər.
💔 Münasibətdə daim sorğu-sual edirlər: "Məni həqiqətən sevirsənmi?", "Sənə kifayət edirəmmi?"
💔 Kiçik problemləri böyüdərək münaqişəyə səbəb ola bilərlər.
➡️ Narahat bağlanan insanlar adətən uzaqlaşan (qaçan) bağlanma üslubu olan insanlara cəlb olunur ki, bu da münasibətlərdə problemlər yaradır.
3. Uzaqlaşan (Qaçan) Bağlanma (Avoidant Attachment)
Şəxsiyyət xüsusiyyətləri: ⚠️ Münasibətlərdə emosional məsafəni üstün tuturlar.
⚠️ Yaxınlıq və bağlılıq onları narahat edir.
⚠️ Duyğularını ifadə etməkdə çətinlik çəkirlər.
⚠️ Müxtəlif bəhanələrlə münasibətlərdən qaça bilərlər ("Mən ciddi münasibət üçün hazır deyiləm").
⚠️ Münaqişələrdən qaçmaq üçün soyuq və laqeyd davranırlar.
Necə formalaşır?
💡 Uşaqlıqda valideynlər çox tələbkar, soyuq və emosional dəstək göstərməyən olduqda bu bağlanma formalaşır.
Romantik münasibətlərdə necə davranırlar?
💔 Qarşı tərəf yaxınlaşdıqda uzaqlaşırlar.
💔 "Öz-özümə bəs edirəm" düşüncəsi ilə emosional bağı tam qəbul etmirlər.
💔 Qarşı tərəfin emosional ehtiyaclarını görməməzlikdən gələ bilərlər.
💔 Münasibətdə çox ciddi problemlər olmasa belə birdən-birə uzaqlaşa və ayrılmaq istəyə bilərlər.
➡️ Uzaqlaşan insanlar adətən təşvişli bağlanan insanlarla münasibət yaşayır ki, bu da "qaçan-tutmağa çalışan" münasibət modelini yaradır.
4. Qorxulu (Düzensiz) Bağlanma (Fearful-Disorganized Attachment)
Şəxsiyyət xüsusiyyətləri: ⚠️ Münasibətlərdə həm bağlanmaq, həm də uzaqlaşmaq istəyərlər.
⚠️ Sevgi və yaxınlıq istəyirlər, amma eyni zamanda qorxurlar.
⚠️ Münasibətlərdə emosional xaos və qeyri-sabitlik yaşayırlar.
⚠️ Tərəfdaşlarına güvənməkdə çətinlik çəkirlər.
⚠️ Keçmiş travmalar və ya emosional zərbələr səbəbilə münasibətlərində çox qərarsız və ziddiyyətli davranırlar.
Necə formalaşır?
💡 Valideynlər şiddətli və ya travmatik təcrübələr yaşatdıqda (məsələn, uşaqkən istismar, laqeydlik və ya zorakılıq görənlərdə) bu bağlanma formalaşır.
Romantik münasibətlərdə necə davranırlar?
💔 Partnyorlarına hem yaxınlaşmaq, hem də uzaqlaşmaq istəyərlər.
💔 Münasibətləri emosional fırtına içində ola bilər.
💔 Onlara yaxınlaşan insanlardan şübhələnərlər və tez inciyərlər.
💔 Münasibətdə həddindən artıq qoruyucu, həssas və müdafiəçi ola bilərlər.
➡️ Bu bağlanma üslubu çox problemli münasibətlərə səbəb ola bilər və tez-tez terapevtik müdaxilə tələb edir.
Nəticə: Münasibətlərdə Qoşma Üslubunun Önəmi
💡 Bağlanma üslubu romantik münasibətlərə böyük təsir göstərir.
💡 Təhlükəsiz bağlanma üslubu sağlam münasibətlərin əsasını təşkil edir.
💡 Narahat və qaçan bağlanmalar münasibətlərdə konfliktlərə səbəb ola bilər.
💡 Əgər qeyri-sağlam bağlanma üslubunuz varsa, psixoloji dəstək və fərdi inkişaf üzərində işləmək bu problemləri həll etməyə kömək edə bilər.
👉 Siz öz bağlanma üslubunuzu tanıyırsınızmı? Münasibətlərinizdə hansı üslub sizə daha çox tanış gəlir? 😊
