Nistagmusun Səbəbləri
Nistagmus müxtəlif səbəblərdən yaranır və bu səbəblər arasında aşağıdakılar var:
Anadangəlmə nistagmus: Doğuşdan mövcud olan və adətən ailəvi olaraq ötürülən bir vəziyyətdir. Bu növ nistagmus adətən həyatın ilk bir neçə ayı ərzində inkişaf edir.
İlkin görmə qüsurları: Görmə qabiliyyətindəki problemlər (məsələn, doğuşdan gələn katarakt və ya optik sinir hipoplaziyası) nistagmusa səbəb ola bilər.
Nevroloji xəstəliklər: Multipl skleroz, beyincik xəstəlikləri və ya beyin şişləri kimi sinir sistemi xəstəlikləri.
Qulaq xəstəlikləri: Mərkəzi sinir sisteminə təsir edən daxili qulaq problemləri, məsələn, Meniere xəstəliyi.
Dərmanlar və ya alkoqol: Bəzi dərmanların və ya alkoqolun yan təsiri olaraq nistagmus meydana çıxa bilər.
Travma: Baş və ya boyun travmaları.
İnfeksiyalar və ya iltihablar: Beyin və ya daxili qulaq infeksiyaları.
Nistagmusun Əlamətləri
Nistagmusun əlamətləri aşağıdakıları əhatə edə bilər:
Gözlərin ritmik, qeyri-iradi hərəkətləri.
Görmə bulanıqlığı və ya ikiqat görmə.
Başgicəllənmə və ya tarazlıq problemləri.
Yavaş və ya bulanıq görmə.
Göz yorğunluğu və ya narahatlıq.
Nistagmusun Diaqnozu
Nistagmusun diaqnozu göz həkimi və ya nevroloq tərəfindən aparılan bir sıra müayinələr və testlər vasitəsilə qoyulur:
Fiziki müayinə: Həkim göz hərəkətlərini qiymətləndirir və simptomları araşdırır.
Göz testi: Görmə qabiliyyətini, gözlərin hərəkətini və göz bəbəklərinin reaksiyalarını yoxlamaq üçün bir sıra testlər aparılır.
Elektrookülografiya (EOG): Göz hərəkətlərini qeydə almaq üçün istifadə edilən bir test.
Neyroloji müayinə: Sinir sistemi problemlərini müəyyən etmək üçün.
MRT və ya KT: Beyin və sinir sisteminin detallı görüntülərini təmin etmək üçün.
Nistagmusun Müalicəsi
Nistagmusun müalicəsi səbəbə və şiddətə bağlı olaraq dəyişir. Müalicə variantları aşağıdakılardır:
Eynək və ya kontakt linzalar: Görmə qabiliyyətini yaxşılaşdırmaq üçün.
Prizmatik eynəklər: Göz hərəkətlərini düzəltmək və görmə keyfiyyətini artırmaq üçün.
Dərmanlar: Bəzi dərmanlar (məsələn, baklofen və ya gabapentin) nistagmus simptomlarını azalda bilər.
Göz hərəkətləri terapiyası: Göz hərəkətlərini və görmə qabiliyyətini yaxşılaşdırmaq üçün xüsusi məşqlər.
Cərrahi müdaxilə: Bəzi hallarda göz əzələlərinə cərrahi müdaxilə nistagmusu düzəldə bilər.
Başın mövqeyi: Bəzi insanlar başlarını müəyyən bir mövqeyə gətirərək nistagmus simptomlarını azalda bilərlər.
Yaşam Tərzi və Dəstək
Nistagmus olan insanlar üçün dəstək və uyğunlaşma vacibdir:
Görmə reabilitasiyası: Görmə qabiliyyətini artırmaq üçün xüsusi proqramlar və cihazlar.
Məktəb və işdə dəstək: Görmə problemləri olan insanlar üçün xüsusi tədris materialları və iş şəraiti.
Stressin idarə edilməsi: Stress nistagmus simptomlarını artırır, buna görə də stress idarəetmə texnikaları öyrənmək faydalıdır.
Dəstək qrupları: Nistagmusla yaşayan insanlar üçün dəstək qruplarına qoşulmaq və təcrübələri paylaşmaq.
Nistagmus ciddi bir vəziyyət ola bilər və görmə qabiliyyətinə təsir edə bilər, lakin düzgün diaqnoz və müalicə ilə simptomlar idarə edilə bilər və həyat keyfiyyəti yaxşılaşdırıla bilər. Əgər nistagmus simptomları hiss edirsinizsə, bir göz həkimi və ya nevroloq ilə məsləhətləşmək vacibdir.
