Oynaq Çıxıqlarının Əsas Səbəbləri
Travma:
Yüksək Enerjili Travmalar: Avtomobil qəzaları, idman yaralanmaları və düşmələr.
Aşağı Enerjili Travmalar: Gündəlik fəaliyyətlər zamanı yaranan zədələnmələr.
Güclü Darbələr:
Rəqibin zərbəsi və ya çarpma nəticəsində oynaqdan çıxma.
Anadangəlmə Problemlər:
Anadangəlmə Oynaq Çıxıqları: Kalça çıxıqları kimi doğuşdan gələn problemlər.
Zəif Bağlar və Qığırdaqlar:
Genetik olaraq zəif bağlar və oynaq struktur problemləri.
Oynaq Çıxıqlarının Əlamətləri
Şiddətli Ağrı: Çıxıq anında və sonrasında oynaqda şiddətli ağrı.
Deformasiya: Oynaqda anormal görünüş və ya deformasiyanın görünməsi.
Hərəkət Məhdudiyyəti: Oynaq hərəkətində ciddi məhdudiyyət və hərəkətsizlik.
Şişlik və Qızartı: Oynaq ətrafında şişkinlik, qızartı və həssaslıq.
Uyuşma və Qarışqa Gəzməsi: Sinir zədələnməsi nəticəsində oynağın ətrafında uyuşma və ya qarışqa gəzməsi hissi.
Oynaq Çıxıqlarının Diaqnozu
Fiziki Müayinə:
Həkim əlamətləri qiymətləndirir və oynağın yerindən çıxmasını təsdiqləyir.
Sinir və damar funksiyalarını yoxlayır.
Görüntüləmə Testləri:
Rentgen: Çıxığın yerini və dərəcəsini müəyyən etmək üçün.
MRT və ya KT: Yumşaq toxuma və bağ zədələnmələrini qiymətləndirmək üçün.
Oynaq Çıxıqlarının Müalicəsi
Konservativ Müalicə:
Redüksiyon (Yerinə Salınma): Həkim tərəfindən çıxmış oynağın yerinə salınması.
İmmobilizasiya: Oynaq sabitliyi üçün breys, sarğı və ya gips tətbiqi.
Buz Tətbiqi: Şişkinliyi və ağrını azaltmaq üçün buz tətbiqi.
Ağrı Kəsicilər və İltihab Əleyhinə Dərmanlar: Ağrını və iltihabı idarə etmək üçün.
Cərrahi Müdaxilə:
Yırtılmış Bağların və ya Qığırdaqların Təmiri: Ciddi zədələnmə hallarında cərrahi müdaxilə tələb oluna bilər.
Oynaq Rekonstruksiyası: Oynaq strukturlarının yenidən qurulması və sabitliyinin bərpası.
Reabilitasiya və Bərpa
Fiziki Terapiya:
Oynaq hərəkətliliyini, gücünü və funksiyasını bərpa etmək üçün xüsusi məşqlər.
Əzələlərin gücləndirilməsi və hərəkət aralığının artırılması.
Müntəzəm İzləmə:
Həkim müayinələri ilə müalicənin gedişatının izlənməsi.
Gələcəkdə çıxıqların qarşısını almaq üçün profilaktik tədbirlər.
Qarşısının Alınması
Gücləndirici Məşqlər:
Oynaq ətrafındakı əzələləri gücləndirən məşqlər.
Tarazlıq və koordinasiya məşqləri.
Qoruyucu Avadanlıqlar:
İdman fəaliyyətləri zamanı dizlik, qolbağ və digər qoruyucu avadanlıqların istifadəsi.
Yaralanmaların Qarşısının Alınması:
Düşmə və travma riskini azaltmaq üçün ehtiyatlı olmaq.
Oynaq zədələnməsinə meyilli olanlar üçün əlavə tədbirlər.
Oynaq çıxıqları ciddi zədələnmələrdir və təcili tibbi müdaxilə tələb edir. Düzgün diaqnoz və müalicə ilə bu zədələnmələrdən tam sağalmaq mümkündür.
