🧠 Panik Atakların Müalicəsi
🔹 1. Psixoterapiya (psixoloji müalicə)
Ən effektiv və uzunmüddətli fayda verən yanaşmadır.
✅ Koqnitiv-davranış terapiyası (CBT) – “qızıl standart”
Panik atakları tətikləyən düşüncə və davranışları müəyyən edir
Bədən duyğularının təhrif olunmuş anlamını dəyişməyə kömək edir
Tədricən qorxulan vəziyyətlərə alışdırma (ekspozisiya terapiyası)
Nəfəs və relaksasiya texnikaları ilə bədənə nəzarəti artırır
🔹 2. Dərman müalicəsi
Adətən orta və ağır panik pozuntuda tövsiyə olunur.
Əsas dərmanlar:
SSRİ (selektiv serotonin gerialım inhibitorları) – fluoksetin, sertralin, essitalopram
SNRI – venlafaksin
Anksiyolitiklər (qısa müddətli): alprozolam, lorazepam (asan asılılıq yarada bilər!)
Trisiklik antidepresanlar – bəzi hallarda istifadə edilir
📌 Dərmanlar 3-6 həftə sonra təsir göstərməyə başlaya bilər. Sabitlik üçün 6 ay–1 il davamlı istifadə tövsiyə olunur.
🔹 3. Yaşam tərzi dəyişiklikləri
Gündəlik fiziki aktivlik (yüngül idman, gəzinti)
Nəfəs və meditasiya texnikaları
Sağlam yuxu rejimi
Kofein, alkoqol və siqaretin azaldılması
Sosial dəstək – ailə və dostlarla əlaqə
🔹 4. Panik atak günlüyü və özünü müşahidə
Atakların vaxtı, səbəbləri və keçmə müddəti yazılaraq analiz edilir
Özünü başa düşmək və həkimlə daha effektiv işləmək üçün faydalıdır
⚠️ Müalicəni Çətinləşdirən Amillər
❌ 1. Təcili nəticə gözləmək
İnsanlar dərhal yaxşılaşmaq istəyir, lakin psixoterapiya və dərman zaman tələb edir
Bu səbəblə müalicə yarımçıq dayandırılır
❌ 2. Dərmanlara qarşı etiraz və ya səhv istifadə
Antidepresanlara qarşı “asılılıq edər”, “psixikaya təsir edər” kimi səhv inanclar
Özbaşına dərmanı kəsmək və ya dozanı dəyişmək
Anksiyolitiklərin uzun müddət istifadəsi nəticəsində asılılıq və tolerantlıq
❌ 3. Psixoterapiyaya inamsızlıq
“Psixoloqla danışmaq mənə kömək etməz” fikri
Davamlılıq olmadan, bir neçə seansa qatılıb nəticə gözləmək
❌ 4. Uşaqlıq travmaları və ya dərin psixoloji problemlər
Uşaq yaşda yaşanan emosional travmalar bəzən panik pozuntunun əsasını təşkil edir
Bu zaman tək CBT deyil, daha dərin psixodinamik terapiya və ya EMDR lazımdır
❌ 5. Eyni anda başqa psixi pozuntular
Depressiya, obsesif-kompulsiv pozuntu, PTSD ilə yanaşı olduqda müalicə daha mürəkkəb olur
Dəqiq diaqnoz və kompleks yanaşma vacibdir
❌ 6. Sosial və ailəvi dəstəyin olmaması
Yaxın çevrənin panik atakları “xəstəlik” olaraq görməməsi
“Çox şey fikirləşmə, keçər” kimi reaksiyalar pasiyenti daha da sıxar
🌱 Nəticə
Panik atak müalicə edilə bilən bir pozuntudur. Ən əsas şərt:
Düzgün diaqnoz
Doğru üsulun seçilməsi
Səbir və davamlılıqdır
