Qaşıq Dırnaqlarının Əlamətləri
Dırnağın Formasının Dəyişməsi:
Dırnaq səthinin ortası içəriyə doğru çökük, kənarları isə yuxarıya doğru qalxır.
Qaşıq formasına bənzəyir.
Zəif və Qırılmağa Meyilli Dırnaqlar:
Dırnaqlar nazikləşə və asanlıqla qırıla bilər.
Dırnağın Parlaqlığını İtirməsi:
Dırnaqlar donuq və solğun görünə bilər.
Simptomların Tədricən Yaranması:
Dırnaq forması zamanla dəyişir və ciddi şəkildə qaşıq formasını ala bilər.
Əl və Ayaq Dırnaqlarının Təsirlənməsi:
Əksər hallarda əl dırnaqları təsirlənir, lakin bəzi hallarda ayaq dırnaqları da bu vəziyyətdən təsirlənə bilər.
Qaşıq Dırnaqlarına Səbəb Olan Faktorlar
1. Qidalanma ilə Əlaqəli Səbəblər
Dəmir Əskikliyi Anemiyası:
Qaşıq dırnaqlarının ən çox yayılmış səbəbidir.
Dəmir çatışmazlığı qırmızı qan hüceyrələrinin düzgün funksiyasını poza bilər.
B12 və Folik Turşusu Çatışmazlığı:
Bu vitaminlərin azlığı dırnağın sağlam inkişafına təsir edə bilər.
2. Genetik Faktorlar
Bəzi insanlarda genetik səbəblərdən doğuşdan koilonychia inkişaf edə bilər.
3. Xroniki Sağlamlıq Problemləri
Hipotiroidizm: Tiroid funksiyalarının zəifləməsi dırnaq sağlamlığına təsir edir.
Raynaud Xəstəliyi: Damar xəstəlikləri dırnaqlara qan axınını azaldır.
Herediter Hemoxromatoz: Bədəndə dəmirin həddindən artıq yığılması.
4. Xarici Təsirlər
Kimyəvi Maddələr: Uzun müddət deterjan, həlledicilər və ya turşularla təmas.
Travmalar: Dırnağa zərbə və ya təzyiq nəticəsində zədələnmə.
5. İnfeksiyalar
Göbələk İnfeksiyaları: Dırnaq göbələyi dırnaq formasını dəyişə bilər.
6. Yaş və Hormonal Dəyişikliklər
Körpələrdə və yaşlı insanlarda hormon səviyyələrinin təsiri ilə qaşıq dırnaqları müşahidə edilə bilər.
Qaşıq Dırnaqlarının Diaqnozu
Fiziki Müayinə:
Həkim dırnaqları vizual olaraq yoxlayır.
Qan Analizləri:
Dəmir, B12 vitamini və folik turşusu səviyyələrini ölçmək üçün.
Dırnaq Biyopsiyası:
Göbələk və ya bakterial infeksiyalar üçün laborator analiz.
Tiroid və Damar Testləri:
Hipotiroidizm və Raynaud xəstəliyini aşkarlamaq üçün əlavə müayinələr.
Qaşıq Dırnaqlarının Müalicəsi
1. Əsas Səbəbin Müalicəsi
Dəmir Əskikliyi:
Dəmir əlavələri və dəmirlə zəngin qidalar (qırmızı ət, ispanaq, paxlalılar).
B12 və Folik Turşusu:
Vitamin əlavələri və bu vitaminlərlə zəngin qidalar (yumurta, süd məhsulları, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər).
Tiroid Müalicəsi:
Tiroid hormonu əvəzedici dərmanlar.
2. Xarici Təsirlərdən Qaçınma
Kimyəvi Maddələrdən Qorunma:
Dərini qorumaq üçün əlcək istifadəsi.
Dırnaq Baxımı:
Dırnaqları quru və təmiz saxlamaq.
3. İnfeksiyalar Üçün Müalicə
Antifungal Kremlər:
Göbələk infeksiyalarını müalicə etmək üçün.
Antibiyotiklər:
Bakterial infeksiyalara qarşı.
4. Ümumi Sağlamlığın Yaxşılaşdırılması
Sağlam Qidalanma:
Balanslı bir pəhrizlə bədənin bütün vitamin və minerallarını təmin etmək.
Hidratasiya:
Yetərli miqdarda su içmək.
5. Dırnaq Baxım Məhsulları
Dırnaq Gücləndiricilər:
Dırnaqları daha sağlam və möhkəm etmək üçün.
Nəmləndirici Kremlər:
Dırnaq ətrafındakı dərini qorumaq üçün.
Qaşıq Dırnaqlarının Qarşısını Alma Yolları
Qidalanmaya Diqqət:
Dəmir və vitaminlərlə zəngin bir pəhriz.
Dırnaq Sağlamlığına Qulluq:
Dırnaqları qorumaq üçün müntəzəm baxım.
Kimyəvi Maddələrdən Uzaq Durmaq:
Kimyəvi maddələrlə təmas zamanı əlcək geyinmək.
Zərərli Vərdişlərdən Çəkinmək:
Dırnaqları dişləmə və ya qoparmaqdan uzaq durmaq.
Hansı Hallarda Həkimə Müraciət Etmək Lazımdır?
Dırnaqlarda qəfil dəyişiklik və ya ağrı hiss edirsinizsə.
Dəmir əskikliyi və ya anemiya əlamətləri (yorğunluq, zəiflik, nəfəs darlığı) varsa.
Dırnaqlar qırılmağa davam edirsə və evdə müalicə təsir etmirsə.
Nəticə
Qaşıq dırnaqları, əsasən bədənin qidalanma və ya sağlamlıq problemlərini əks etdirən bir vəziyyətdir. Erkən diaqnoz və əsas səbəbin müalicəsi ilə bu vəziyyəti aradan qaldırmaq mümkündür. Sağlam qidalanma və düzgün dırnaq baxımı qaşıq dırnaqlarının qarşısını almaqda mühüm rol oynayır. Narahatlıq yarandıqda, mütəxəssis məsləhəti almaq vacibdir.