1. Fiziki Xüsusiyyətlər
Həcm Artışı:
Kütlə kiçik, orta və ya böyük ölçüdə ola bilər.
Hərəkətlilik:
Toxunulduqda hərəkət edən və ya sabit qala bilər.
Sərtlik və Elastiklik:
Yumşaq (məsələn, lipoma) və ya sərt (məsələn, sümük şişi) hiss edilə bilər.
Şişkinlik:
Kütlə ətrafında yumşaq toxumalarda şişkinlik ola bilər.
Dəri Dəyişiklikləri:
Kütlənin üzərindəki dəridə qızartı, rəng dəyişiklikləri və ya hətta iltihab görünə bilər.
2. Həssaslıq və Ağrı
Ağrılı Kütlə:
Toxunulduqda və ya hərəkət zamanı ağrı yarana bilər.
Xüsusilə infeksiyalar və ya iltihab səbəbindən ağrılı olur (məsələn, absess, tendinit).
Ağrısız Kütlə:
Lipoma və ya bəzi xoşxassəli şişlər kimi formalar ağrısız ola bilər.
3. Funksional Əlamətlər
Hərəkət Məhdudiyyəti:
Əzələ və oynaq ətrafında yerləşən kütlələr hərəkət məhdudiyyətinə səbəb ola bilər.
Əzələ Gücünün Azalması:
Kütlə sinirlərə təzyiq göstərərsə, qolda zəiflik və ya güc itkisi hiss edilə bilər.
Sinir Pozuntuları:
Qol və ətraflarda uyuşma, sızıldama və ya karıncalanma.
4. Ümumi Əlamətlər
Qızdırma və Üşütmə:
İnfeksion proseslər zamanı.
Yorğunluq və Halsızlıq:
Xroniki xəstəliklər və ya şişlər zamanı.
Arıqlama və İştahsızlıq:
Xərçəng və ya sistemik xəstəliklərlə əlaqəli ola bilər.
Kütlənin Potensial Tiplərinə Aid Xüsusi Əlamətlər
1. İnfeksiyalar və İltihablar
Absess:
Dərinin altında irin toplanması, şişkinlik, qızartı və hərarətlə müşayiət olunur.
Tendinit:
Tendonların iltihabı nəticəsində hərəkət zamanı ağrılı bir kütlə yaranır.
2. Xoşxassəli Şişlər
Lipoma:
Yumşaq, hərəkətli və ağrısız yağ toxumasından ibarət kütlə.
Fibroma:
Sərt və ağrısız toxuma.
3. Bədxassəli Şişlər
Sarkoma:
Ağrısız, sərt və sürətlə böyüyən kütlə.
Metastazlar:
Qol nahiyəsinə yayılan bədxassəli xərçəng hüceyrələri, davamlı böyüyən və sərt kütlə ilə xarakterizə olunur.
4. Travmalar və Hematomalar
Zədə və Qanaxma:
Zərbə sonrası qan yığılması nəticəsində yaranan kütlə.
Ağrılı və toxunduqda həssasdır.
5. Kistlər
Ganglion Kisti:
Əksərən bilək və ya ətraf nahiyəsində, maye dolu, ağrısız və hərəkətli kütlə.
Nə Vaxt Həkimə Müraciət Etmək Lazımdır?
Qoldakı kütlə ilə əlaqədar aşağıdakı vəziyyətlərdə həkimə müraciət edilməlidir:
Kütlə sürətlə böyüyürsə.
Toxunduqda və ya hərəkət zamanı ağrı yaradırsa.
Kütlə sərtdir və yerindən hərəkət etmir.
Dərinin üzərində qızartı və ya iltihab görünür.
Ümumi əlamətlər (qızdırma, arıqlama, yorğunluq) müşahidə edilir.
Diaqnoz və Müalicə
Diaqnostika
Fiziki Müayinə: Kütlənin xüsusiyyətləri qiymətləndirilir.
Görüntüləmə Testləri: Rentgen, ultrasəs, MRT və ya KT.
Biopsiya: Xüsusilə şişlər üçün toxuma nümunəsi götürülür.
Qan Testləri: İltihab, infeksiya və ya şiş markerləri üçün analiz.
Müalicə
İltihab və İnfeksiya:
Antibiotiklər və ya absess boşaldılması.
Xoşxassəli Şişlər:
Cərrahi yolla çıxarılma (estetik və ya funksional narahatlıq varsa).
Bədxassəli Şişlər:
Kimyaterapiya, radioterapiya və ya cərrahiyyə.
Travma və Hematoma:
İstirahət, soyuq kompress və ağrıkəsicilər.
Kistlər:
Cərrahi müdaxilə və ya mayenin boşaldılması.
Nəticə
Qoldakı kütlə müxtəlif səbəblərdən yaranmış ola bilər və bu səbəblərin vaxtında müəyyən edilməsi düzgün müalicə üçün vacibdir. Əgər kütlə sürətlə böyüyürsə, ağrılıdır və ya digər sistemik əlamətlərlə müşayiət olunursa, dərhal həkimə müraciət etmək lazımdır. Müasir tibbi üsullarla əksər hallarda uğurlu diaqnoz və müalicə təmin edilir.
