Sarılığın Əsas Əlamətləri
Sarılığın əsas əlamətləri qanda bilirubin səviyyəsinin artması nəticəsində yaranır və bunlar arasında:
Dərinin və gözlərin sararması
Ən yaygın və aşkar əlamətdir.
Tünd sidik
Bilirubinin yüksək səviyyədə olması sidiyin tünd rəng almasına səbəb olur.
Ağ rəngli nəcis
Qaraciyər və öd yollarının düzgün işləməməsi nəticəsində nəcis rəngini itirir və ağ rəng alır.
Qaşıntı
Qanda yüksək bilirubin səviyyələri dəridə qaşıntıya səbəb ola bilər.
Qaraciyərin Sağalmadığını Göstərən Əlamətlər
Sarılığın yanında qaraciyərinizin düzgün işləmədiyini göstərən digər əlamətlər də ola bilər:
Qarın ağrısı və şişkinlik
Qarının sağ yuxarı kvadrantında ağrı və şişkinlik qaraciyər problemlərinin əlaməti ola bilər.
Yorğunluq və zəiflik
Qaraciyər xəstəlikləri ümumiyyətlə davamlı yorğunluq və zəiflik hissi ilə müşayiət olunur.
İştahsızlıq və çəki itkisi
Qaraciyər problemləri iştahsızlıq və nəticədə çəki itkisinə səbəb ola bilər.
Bulantı və qusma
Qaraciyərin funksional pozğunluqları bulantı və qusmaya səbəb ola bilər.
Şüur bulanıqlığı və qarışıqlıq
Qaraciyər ensefalopatiyası, qaraciyər funksiyasının ciddi pozulması nəticəsində beyində toksinlərin yığılması ilə yaranır və bu, şüur bulanıqlığına və qarışıqlığa səbəb ola bilər.
Qanama və göyərmələr
Qaraciyər düzgün işləmədikdə, qan laxtalanma faktorları da pozula bilər və bu, asanlıqla göyərmələrə və qanamaya səbəb ola bilər.
Sarılığın Diaqnozu
Sarılığın və qaraciyər problemlərinin diaqnozu üçün müxtəlif testlər və üsullar istifadə edilə bilər:
Qan testləri
Bilirubin səviyyələri, qaraciyər enzimləri (ALT, AST, ALP) və laxtalanma faktorlarını yoxlamaq üçün.
Görüntüləmə testləri
Ultrasəs, CT və ya MRI qaraciyərin və öd yollarının vəziyyətini qiymətləndirmək üçün istifadə edilə bilər.
Biopsiya
Qaraciyər toxumasından nümunə götürülərək mikroskop altında müayinə edilə bilər.
Müalicə
Sarılığın və qaraciyər problemlərinin müalicəsi əsas səbəbdən asılı olaraq dəyişir:
Dərmanlar
Virus hepatitləri və ya autoimmun xəstəliklər üçün antiviral və ya immunosupressiv dərmanlar.
Qidalanma və həyat tərzi dəyişiklikləri
Sağlam qidalanma, alkoqoldan uzaq durma və müntəzəm fiziki fəaliyyət qaraciyərin bərpasına kömək edə bilər.
Cərrahi və endoskopik müdaxilələr
Öd yollarının daralmalarını və ya tıxanmalarını aradan qaldırmaq üçün.
Qaraciyər transplantasiyası
Qaraciyərin ciddi şəkildə zədələndiyi hallarda transplantasiya əsas müalicə variantı ola bilər.
Profilaktika
Hepatitlərə qarşı peyvəndlər: Virus hepatitlərindən qorunmaq üçün.
Sağlam qidalanma və müntəzəm fiziki fəaliyyət: Qaraciyər sağlamlığını qorumaq üçün.
Alkoqol istehlakını məhdudlaşdırmaq: Qaraciyərin zədələnməsinin qarşısını almaq üçün.
Dərmanların düzgün istifadəsi: Həkim məsləhəti olmadan dərman qəbul etməmək.
Sarılıq və qaraciyər problemləri ciddi sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola bilər. Əgər bu əlamətlərdən hər hansı birini müşahidə edirsinizsə, dərhal tibbi yardım almaq vacibdir. Təxirə salınmadan tibbi müdaxilə problemlərin erkən aşkarlanmasına və effektiv müalicəyə kömək edə bilər.
