Taxikardiya nədir?

Ürəkdəki ritm ürək toxumalarına göndərilən elektrik siqnalları ilə idarə olunur. Elektrik siqnallarının istehsalının miqdarı artdıqca, ürək dərəcəsi artır. Taxikardiya adlanan bu vəziyyət, şərtlərin normal olmasına baxmayaraq, ürək dərəcəsinin yüksək səviyyələrə yüksəlməsidir. Bu nöqtədə ölçmə ürək dərəcəsinin 100 döyüntü/dəqdən çox olmasıdır. Bu ümumi ölçü olsa da, bu nisbət cins və yaşa görə dəyişə bilər.

Taxikardiya nədir?

Taxikardiya meydana gəlməsində bir çox amillər təsirli olur.

Anemiya,

Yüksək hərarət,

Stress,

ani emosional dəyişikliklər,

Narahatlıq və qorxu anları,

Həddindən artıq kofein istehlakı,

Alkoqol və siqaret istehlakı,

elektrolit balanssızlığı,

Tiroid bezinin həddindən artıq fəaliyyəti,

Ürək çatışmazlığı,

Bəzi anadangəlmə anomaliyalar,

Ürək xəstəlikləri,

narkotik istifadəsi,

Bəzi dərmanlar istifadə olunur.

Taxikardiya əlamətləri hansılardır?

Taxikardiya bir çox insanlarda müxtəlif əlamətlərlə meydana gələrkən, bəzi insanlarda heç bir şikayətə səbəb olmur. Bu vəziyyət erkən müdaxilə şansını azaldır və ani ürək dayanması, infarkt və ölüm riskini artıra bilər. Ona görə də insanların ürəyində və bədənində baş verən dəyişiklikləri, tapıntıları diqqətlə izləmək lazımdır. Xüsusilə;

Ürək dərəcəsinin artması,

Ürək döyüntülərini hiss etməyə başlayır,

Artan ürək dərəcəsi,

başgicəllənmə,

huşunu itirmə,

Nəfəs almaqda çətinlik,

Sinə içində sıxılma hissi,

başgicəllənmə hissi,

Zəiflik,

Hipotansiyon,

Sinə ağrısı olan insanlar mütləq mütəxəssis həkimə müraciət etməlidirlər.

Siqaret çəkənlər üçün böyük təhlükə var

Taxikardiya, yəni ürək ritminin pozulmasına gəldikdə, bir çox insan risk qrupundadır. Xüsusən də ürək sağlamlığı üçün ciddi təhlükə yaradan siqaret və spirtli içki qəbul edən insanlarda taxikardiya inkişaf riski xeyli yüksəkdir. Və həmçinin; Ürək xəstələri, təzyiq xəstələri, qan azlığı, yuxu apnesi olanlar, təzyiq problemi olanlar və daimi stress altında olanlar da risk qrupundadır.

Taxikardiya necə diaqnoz qoyulur?

Taxikardiya bir çox səbəblərə görə meydana gəldiyi üçün diaqnostik üsullar da müxtəlifdir. Buna görə də taxikardiyanın aşkarlanması üçün;

ECO testi,

tiroid testləri,

Holter,

EPS,

stress testi,

Qan testləri tətbiq olunur.

Taxikardiya müalicə edilə bilərmi?

Taxikardiya üçün yol xəritəsini təyin edərkən, ilk növbədə aritmiyanın səbəbləri müəyyən edilməlidir. Yol xəritəsini formalaşdıran təkcə xəstəliyin səbəbi deyil, həm də xəstənin yaşı, cinsi və ümumi sağlamlıq vəziyyətidir. Müalicənin əsas məqsədi aritmiyanın təkrarlanmasının qarşısını almaq, tezliyini azaltmaq və baş verə biləcək riskləri azaltmaqdır. Bu kontekstdə tətbiq olunan müalicə yanaşmaları aşağıdakılardır;

Vagal manevrləri: İlk üstünlük verilən üsullardan biri olan vagal manevrləri bəzi hərəkətlərlə ürək ritmini tənzimləməyi hədəfləyir.

Dərmanlar: Ümumiyyətlə, vagal manevrlərin qeyri-kafi olduğu hallarda ürək ritmini tarazlaşdırmaq üçün dərmanlar istifadə olunur.

Ürək ablasyonu: Qasıq, qol və boyun nahiyəsinə yerləşdirilən kateterlər ürəyə yönəldilir. Kateterlərin məqsədi həddindən artıq elektrik siqnallarının göndərilməsinin qarşısını almaqdır.

Kardioversiya: Ürəyə verilən zərbə elektrik siqnallarını stimullaşdırır və ritmin normala dönməsinə şərait yaradır.

Kardiostimulyator: Dərinin altına yerləşdirilən kardiostimulyator ritm artdıqda aktivləşir və ürəyin normal ritmini bərpa etməsinə şərait yaradır.

Cərrahi üsullar: Ürəkdə aritmiyaya səbəb olan birdən çox elektrik yolu olduğu hallarda cərrahi əməliyyata üstünlük verilir.

Bu məqalə 15 sentyabr 2023 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Prof. Dr. Habib Çil

3 aprel 1976-cı ildə Adıyamanda anadan olub.1993-cü ildə İstanbul Universiteti Cerrahpaşa Tibb Fakültəsində tibb təhsilinə başlamış və 1999-cu ildə müvəffəqiyyətlə bitirərək Tibb Doktoru adını almışdır. 2000-2005-ci illər arasında Akdeniz Universiteti Tibb Fakültəsində ixtisasını tamamladı və Kardiologiya Mütəxəssisi oldu. Prof. Dr. Habib Çil hazırda İstanbul Avrasya Xəstəxanasında peşəsini davam etdirir.

Prof. Dr. Habib Çil
Prof. Dr. Habib Çil
İstanbul - Kardioloq (Ürək Həkimi)
Facebook Twitter Instagram Youtube