Travma sonrası stress pozğunluqları

Travma sonrası stress pozuntusu (TSSP), insanların şiddətli travmatik bir hadisəni yaşamasından sonra inkişaf edə bilən ciddi bir psixoloji vəziyyətdir. Bu hadisələr, fiziki və ya emosional təcavüz, qəza, doğal fəlakət, hərbi münaqişə və ya başqa şiddətli və təhdidkar olayları əhatə edə bilər. TSSP, bu cür hadisələrə şahidlik etmək və ya onlarda iştirak etmək nəticəsində yarana bilər.

Travma sonrası stress pozğunluqları

TSSP-nin Əlamət və Simptomları:

Qayıdışlar (Flaşbeklər): Hadisənin intensiv və müdaxilə edilə bilməz şəkildə yenidən yaşanması.

Qaçınma Davranışı: Travma ilə əlaqəli yerlərdən, insanlardan, fikirlərdən və ya hisslərdən qaçınma.

Yüksək Təşviş və Qıcıqlanma: Asan qıcıqlanma, həddindən artıq təşviş və ya qorxu hissi.

Duyğusal Uyuşma və Maraqların İtirilməsi: Maraqların, zövqlərin və münasibətlərin itirilməsi, həyatdan mənəvi uzaqlaşma.

Yuxu və Konsentrasiya Problemləri: Yuxusuzluq, qorxulu yuxular və diqqət və ya yaddaş problemləri.

TSSP-nin Müalicəsi:

Psixoterapiya: Kognitiv-davranışçı terapiya (KDT), özəlliklə travma fokuslu KDT, EMDR (Göz Hərəkətləri ilə Desensitizasiya və İşləmə) və psixodinamik terapiya kimi müalicə yanaşmaları effektiv ola bilər.

Dərman Müalicəsi: Bəzi hallarda, antidepresanlar və anksiyolitiklər kimi dərmanlar, simptomların yüngülləşdirilməsində və ruh halının sabitləşdirilməsində kömək edə bilər.

Dəstək Qrupları: Digər travma yaşamış şəxslərlə bir araya gəlmək, paylaşım və qarşılıqlı anlayış ortamı yarada bilər.

Yaşam Tərzi Dəyişiklikləri: Sağlam qidalanma, düzenli fiziki aktivlik və yaxşı yuxu nizamı kimi yaşam tərzi dəyişiklikləri də ruh halını və ümumi rifahı yaxşılaşdıra bilər.

TSSP ciddi və uzunmüddətli təsirlər yarada bilən bir vəziyyət olduğundan, ehtiyac duyulan dəstək və müalicəni almaq üçün sağlamlıq mütəxəssislərinə müraciət etmək vacibdir. Erkən müdaxilə, şəxsin daha tez sağalmasına və travmatik təcrübənin uzunmüddətli təsirlərini azaltmasına kömək edə bilər.

Bu məqalə 19 mart 2024 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube