1. Uşaqlarda Ürək Döyüntüsünün Normal Eşidilməsi
Normal hallarda, uşaqların ürək döyüntüsü böyüklərə nisbətən daha sürətlidir və bəzi hallarda döyüntülər daha aydın və güclü hiss edilə bilər. Bu, fizioloji səbəblərlə bağlıdır:
✅ Yaşa bağlı dəyişikliklər – Körpələrdə və uşaqlarda ürək döyüntüsü daha sürətli olur:
Yeni doğulmuşlar: 100-160 döyüntü/dəqiqə
1-3 yaş: 90-150 döyüntü/dəqiqə
4-10 yaş: 70-120 döyüntü/dəqiqə
10 yaşdan yuxarı: 60-100 döyüntü/dəqiqə
✅ Fiziki aktivlik və emosional vəziyyət
Qorxu, həyəcan, stres və ya fiziki aktivlik zamanı ürək döyüntüləri artır və daha aydın hiss oluna bilər.
Yuxu zamanı isə yavaşlayır.
✅ Zəif bədən quruluşuna malik uşaqlarda daha aydın eşidilə bilər
Arıq uşaqlarda, xüsusən də sinə qəfəsi nazik olanlarda ürək döyüntüləri açıq şəkildə hiss oluna bilər.
✅ Yatarkən və ya sakit halda ürək döyüntüsünün hiss olunması normaldır.
2. Anormal (Patoloji) Hallar: Ürək Xəstəlikləri və Problemlər
Əgər uşağın ürək döyüntüsü çox güclü, nizamsız və ya qəribə səslərlə müşayiət olunursa, bu bəzi ürək xəstəliklərinin əlaməti ola bilər.
🔴 1. Ürək Üfürümləri (Murmur)
Bəzi üfürmələr zərərsizdir və uşaqlarda normal inkişafın bir hissəsi ola bilər (funksional və ya fizioloji murmur).
Anadangəlmə ürək qüsurları (Konjenital Ürək Xəstəlikləri - KÜX) səbəbiylə də ola bilər.
Həkim stetoskopla dinlədikdə xışıltıya bənzər əlavə səslər eşidərsə, exokardioqrafiya və ya EKQ tələb oluna bilər.
🔴 2. Ürək Ritm Pozğunluqları (Aritmiyalar)
Çox sürətli ürək döyüntüsü (Taxikardiya) – Əgər uşaq istirahətdə olarkən ürək döyüntüləri 160-dan yuxarı olarsa, bu supraventrikulyar taxikardiya (SVT) kimi aritmiyaların əlaməti ola bilər.
Çox yavaş ürək döyüntüsü (Bradikardiya) – Normaldan yavaş döyüntü ürək blokları və ya elektrolit pozğunluqlarına bağlı ola bilər.
Nizamsız ürək döyüntüsü (Ekstrasistol və ya aritmik döyüntülər) – Ürəyin qeyri-müntəzəm döyünməsi bəzi hallarda elektrolit balanssızlığı, tiroid problemləri və ya ürək qüsurları ilə əlaqəli ola bilər.
🔴 3. Kavasaki Xəstəliyi və ya Ürək İltihabları
Miokardit və ya perikardit – Virus infeksiyaları səbəbilə ürək əzələsində iltihab yaranarsa, uşaqda yorğunluq, nəfəs darlığı və anormal ürək döyüntüləri ola bilər.
🔴 4. Anemiya və Qan Dövranı Problemləri
Qansızlıq (anemiya) uşaqlarda ürək döyüntüsünü sürətləndirə və nəfəs darlığı ilə müşayiət olunan yüksək ürək döyüntüsünə səbəb ola bilər.
🔴 5. Tiroid və Metabolik Problemlər
Hipertireoz (tiroid hormonlarının yüksək olması) ürək döyüntüsünü sürətləndirə bilər.
3. Uşağın Ürək Döyüntüsü Normadan Fərqli Olduqda Nə Etməli?
Əgər uşağın ürək döyüntüsü çox güclü, nizamsız və ya başqa simptomlarla müşayiət olunursa, həkimə müraciət etmək vacibdir.
🩺 Diaqnostik Testlər:
📌 Fiziki müayinə – Həkim stetoskopla ürək döyüntülərini və əlavə səsləri dinləyir.
📌 Elektrokardioqrafiya (EKQ) – Ürəyin elektrik aktivliyini ölçərək aritmiya olub-olmadığını göstərir.
📌 Exokardioqrafiya (EKO) – Ultrasəs müayinəsi ilə ürək quruluşu və qan axını araşdırılır.
📌 Qan testləri – Anemiya, tiroid problemləri və ya elektrolit pozğunluqlarını aşkar etmək üçün.
⚠️ Həkimə nə zaman müraciət etməli?
✅ Uşaq yorğun, halsız və ya tez-tez başgicəllənməsi yaşayırsa
✅ Ürək döyüntüsü çox sürətli (taxikardiya) və ya çox yavaş (bradikardiya) olursa
✅ Nəfəs darlığı, sinə ağrısı və ya huşun itməsi halları baş verirsə
✅ Qanazlığı və ya ailədə ürək xəstəliyi tarixi varsa
Nəticə
🔹 Uşaqlarda ürək döyüntüsünün eşidilməsi çox vaxt normal fizioloji haldır, xüsusilə də aktivlik zamanı və ya arıq uşaqlarda.
🔹 Lakin bəzi hallarda, bu vəziyyət ürək xəstəlikləri, anemiya və ya tiroid problemləri ilə əlaqəli ola bilər.
🔹 Əgər uşaqda əlavə simptomlar varsa (yorğunluq, nəfəs darlığı, başgicəllənmə), mütləq həkimə müraciət edilməlidir.
💙 Uşağın sağlamlığını qorumaq üçün erkən diaqnoz və həkim nəzarəti çox vacibdir!
