1. Dil Bağının Növləri:
Dil bağı, ümumiyyətlə üç əsas növə ayrılır:
İleri (klasik) dil bağı: Dilin alt hissəsi ilə ağzın tavanı arasındakı bağ çox qısa və sərt olur. Bu vəziyyət, uşağın dilini yuxarı və ya yanlara doğru hərəkət etməsini çətinləşdirir.
Mild dil bağı: Bağ, normaldan qısa olsa da, uşağın dilini müəyyən dərəcədə hərəkət etdirə bilməsinə imkan verir.
Submukozal dil bağı: Bağ, dilin altında, lakin əhəmiyyətli dərəcədə gizli və ya daha az sərt olur. Bu, çox vaxt görülməz, amma dilin hərəkətində müəyyən çətinliklərə səbəb ola bilər.
2. Uşaqlarda Dil Bağının Əlamətləri:
Dil bağı olan uşaqlarda aşağıdakı əlamətlər görülə bilər:
Emzik və ya döş əmərkən çətinlik: Uşaqların dilini düzgün şəkildə hərəkət etdirməsi çətinləşir, bu da döş və ya şüşə ilə qidalanmada çətinliklərə səbəb ola bilər. Uşaqlar daha çox ağlamağa və yorulmağa meylli ola bilər.
Sürətli və ya qeyri-düzgün qidalanma: Uşaqlar normal şəkildə bəslənə bilmədikdə, bu onların böyümə və inkişafını təsir edə bilər.
Dilin hərəkətinin məhdudlaşdırılması: Dil bağının qısa olması, uşağın dilini düzgün şəkildə hərəkət etdirməsini əngəlləyir. Bu da danışmaqda çətinliklərə və düzgün səslərin tələffüz edilməməsinə səbəb ola bilər.
Yeməkdən sonra tüpürcək axması: Uşaqların yemək yeyərkən dilini düzgün şəkildə istifadə etməməsi, tüpürcəyin ağızda yığılmasına səbəb ola bilər.
Dilin alt hissəsinin görməsi: Dil bağının qısa olduğu zaman, uşağın dilinin alt hissəsi sərt və büzülmüş halda ola bilər, bu da dilin normal şəkildə hərəkət etməsinə mane olur.
3. Dil Bağının Növləri və Tədbirlər:
Dil bağı müalicəsi bir neçə fərqli yolla həyata keçirilə bilər. Əgər uşağın dil bağı ciddi narahatlıqlara səbəb olur, bir neçə müalicə variantı mövcuddur:
Cərrahi müdaxilə (Frenotomiya): Dil bağının qısa olduğu hallarda, çox zaman sadə bir cərrahi əməliyyatla dil bağının kəsilməsi və ya azaldılması tələb olunur. Bu əməliyyat, "frenotomiya" adlanır və adətən lokal anesteziya altında həyata keçirilir. Cərrahi müdaxilənin məqsədi, dilin hərəkətini sərbəstləşdirmək və uşağın qidalanma və danışma qabiliyyətini yaxşılaşdırmaqdır.
Frenoplastika: Bəzi hallarda, frenotomiya yetərli olmur və daha geniş bir müdaxilə tələb oluna bilər. Frenoplastika, dil bağını kəsib yenidən formalaşdırma əməliyyatıdır.
Dil terapevti və məşqlər: Cərrahi müdaxilədən sonra uşağın dil hərəkətlərini düzgün şəkildə inkişaf etdirmək üçün xüsusi dil terapiyası və məşqləri də təyin edilə bilər. Dil terapevti, uşağa dilin düzgün hərəkətini öyrətmək üçün müxtəlif alətlərdən istifadə edə bilər.
4. Dil Bağının Müalicə Edilmədiyi Halda Nəticələr:
Əgər dil bağı müalicə edilməzsə, uşaqlarda bir neçə potensial problem yaranabilir:
Qidalanma problemləri: Qısa dil bağı, uşağın döş əmərkən və ya şüşə ilə qidalanarken düzgün şəkildə əmizləməməsinə səbəb ola bilər. Bu vəziyyət, bədənin lazımi qida maddələrini almasına və düzgün böyüməsinə mane ola bilər.
İntellektual və inkişaf problemləri: Uzun müddət davam edən qidalanma çətinlikləri uşağın fiziki və zehni inkişafını təsir edə bilər.
Danışma çətinlikləri: Dil bağı, uşağın düzgün danışa bilməməsinə səbəb ola bilər. Bu, həmçinin uşağın gələcəkdə dil və nitq problemləri yaşamasına yol aça bilər.
5. Dil Bağı və Diş Sağlığı:
Dil bağının qısa olması, uşağın dişlərinin düzgün inkişaf etməsinə də təsir göstərə bilər. Çünki dilin düzgün hərəkət etməməsi dişlərin düzgün yerə oturmasına mane ola bilər və gələcəkdə diş problemlərinə səbəb ola bilər.
6. Həkimə Müraciət:
Dil bağı olan bir uşağa sahib olan valideynlər, aşağıdakı hallarda həkimə müraciət etməlidir:
Uşaqda qidalanma və ya udma çətinlikləri varsa.
Dilin normal hərəkət etməməsi və bu səbəbdən danışma problemləri yaranırsa.
Yeməkdən sonra tüpürcək axması, çətinlik və ya narahatlıq varsa.
Uşaqda ağız, diş və dil inkişafı ilə bağlı hər hansı bir problem varsa.
Sonuç olaraq, uşaqlarda dil bağı, müalicə edilə bilən və çox zaman cərrahi müdaxilə ilə düzəldilə bilən bir vəziyyətdir. Valideynlər uşaqlarının dil və qidalanma inkişafını diqqətlə izləyərək, problemli hallarda vaxtında həkimə müraciət etməli və müvafiq müalicə almalıdırlar.
