🧸 Ən çox rast gəlinən uşaqlıq dövrü məişət xəsarətləri
🔹 1. Yıxılmalar və sürüşmələr
Pilləkənlərdən yıxılmaq
Yataqdan, divandan, stoldan düşmək
Sürüşkən döşəmədə büdrəmək
⛑️ Fəsadları: baş-beyin travmaları, qırıq, burxulma, sıyrıqlar
🔹 2. Yanıqlar və bişirmələr
Qaynar su, çay, sup və ya buxardan
Elektrik ütüləri və sobadan
Güneşdə uzun qalmaq (gün yanıqları)
⛑️ Fəsadları: 1-ci, 2-ci və ya 3-cü dərəcəli yanıqlar; iz və infeksiya riski
🔹 3. Kəsik və sıyrıqlar
Mətbəxdə bıçaqla oynamaq
Şüşə, konserv qutusu və digər iti əşyalar
Oyuncaqlar və ya mebellərdən yaranan zədələr
⛑️ Fəsadları: qanaxma, infeksiya, tikiş ehtiyacı
🔹 4. Zəhərlənmələr
Dərmanların səhvən içilməsi
Təmizlik vasitələri, kosmetik məhsullar
Bitki və ya qida zəhərlənmələri
⛑️ Fəsadları: mədə-bağırsaq pozuntuları, sinir sistemi təsirləri, hətta həyati təhlükə
🔹 5. Elektrik vurması
Prizlərə barmaq və ya metal əşya salmaq
Elektrik telləri ilə oynamaq
Qırıq cihazlarla təmas
⛑️ Fəsadları: yanıqlar, ürək ritm pozuntuları, şok və huş itirmə
🔹 6. Boğulma və ya nəfəs yolunun tutulması
Kiçik oyuncaqların, sikkələrin udulması
Yemək zamanı boğulma (xüsusilə qoz-fındıq, üzüm, konfet)
Su qablarında və ya vannada boğulma
⛑️ Fəsadları: nəfəs çatışmazlığı, beyin zədəsi, ölüm riski
🔹 7. Qaz və tüstü ilə zəhərlənmə
Qaz sızmaları
Qızdırıcıların nəzarətsiz işləməsi
Qapalı yerdə yanğın və ya tüstülənmə
⛑️ Fəsadları: karbonmonoksit zəhərlənməsi, huşsuzluq, tənəffüs dayanması
🔹 8. Heyvan dişləmələri və insekt sancmaları
Ev heyvanlarının dişləməsi və ya cırmaqlaması
Arı, kəpənək və digər həşərat sancmaları
⛑️ Fəsadları: infeksiya, allergik reaksiyalar, bəzən anafilaksiya
🛡️ Uşaqlarda məişət xəsarətlərinin qarşısını alma yolları
✅ Valideyn nəzarəti
0–6 yaş dövrü xüsusi risklidir – uşaqları nəzarətsiz buraxmamaq vacibdir
✅ Uşağa uyğun ev mühiti yaratmaq
Küncləri yumşaq qoruyucularla bağlamaq
Prizləri qapalı saxlamaq
Kimyəvi vasitələri əlçatmaz yerdə saxlamaq
Oyuncaqları yaşa uyğun seçmək
✅ Təhlükəsizlik vasitələrindən istifadə
Uşaqlar üçün təhlükəsiz qapı və pəncərə kilidləri
Pilləkənlərdə qoruyucu baryerlər
Banyo və mətbəxə girişin məhdudlaşdırılması
✅ Maarifləndirmə və təhsil
Uşağa təhlükəli əşyaları tanıtmaq və onlardan uzaq durmağı öyrətmək
Məktəbdə və evdə xəsarətlərin nəticələri haqqında məlumatlandırma
🚑 Uşaq xəsarəti zamanı ilk yardım necə olmalıdır?
Hadisə növüİlk yardım
Yüngül yanıqlarSoyuq su ilə yuyun, krem çəkin, təmiz saxlayın
KəsikTəmiz dəsmalla qanı dayandırın, yara təmizlənməlidir
ZəhərlənməQusdurmayın! Təcili tibbi yardım çağırın
BoğulmaHeimlich manevri (təhlükəli vəziyyətdə təcili yardım çağırın)
Elektrik şokuCərəyanı kəsin, toxunmadan uzaqlaşdırın, həkim çağırın
📌 Nəticə
Uşaqlıq dövrü məişət xəsarətləri həm qəfil, həm də önlənə bilən hadisələrdir. Evin təhlükəsizliyinin təmin olunması, valideyn nəzarəti və uşağın yaşına uyğun tərbiyə ilə bu risklər minimuma endirilə bilər. Unutmayın: bir saniyəlik diqqətsizlik illərlə peşmançılığa səbəb ola bilər.
İstəsən, valideynlər üçün evdə təhlükəsizlik bələdçisi, xüsusi yaş dövrlərinə görə riskli davranışlar və ya ilk yardım üzrə praktiki tövsiyələr də əlavə təqdim edə bilərəm.
