Açıq arterial axacaq (aort anevrizması və ya aort diseksiyonu daxil olmaqla) ciddi və həyatı təhdid edən bir vəziyyətdir ki, burada aort damarı - bədənin ən böyük qan damarı - zədələnir və qan damar divarından keçərək bədənin digər hissələrinə sızmağa başlayır. Bu, aortun divarında bir çat və ya yırtılma formalaşdığı zaman baş verir, nəticədə qan aortun lümeni ilə paralel olan yaxınlıqdakı toxuma qatları arasına axır.

25 mart 2024

Açıq Arterial Axacağın Səbəbləri:

Aort Anevrizması: Aort damarının bir hissəsinin genişlənməsi və incəlməsi, divarda bir çat yarada bilər.

Hipertansiyon: Yüksək qan təzyiqi damar divarlarında gərginlik yarada və onları zəiflədə bilər.

Damar Divarının Xəstəlikləri: Damar divarlarının zəifləməsinə səbəb olan xəstəliklər, məsələn, Marfan sindromu kimi irsi şərtlər.

Travma: Qəza və ya zərbələr aortun zədələnməsinə səbəb ola bilər.

Simptomlar:

Açıq arterial axacağın simptomları axacağın yerinə və şiddətinə bağlı dəyişir, lakin aşağıdakılar yaygındır:

Göğüsdə kəskin, yırtıcı və ya sıxan ağrı

Sırt ağrısı

Nəfəs darlığı

Bayılma və ya həyəcan hissi

Zəiflik və ya hissizlik, xüsusilə axacağın olduğu tərəfdə

Diaqnoz və Müalicə:

Diaqnoz: Açıq arterial axacağın diaqnozu ümumiyyətlə göğüs rəntgeni, kompüter tomografiyası (CT) skanı və ya manyetik rezonans anjiyografiyası (MRA) kimi görüntüləmə testləri ilə qoyulur.

Müalicə: Bu vəziyyət təcili cərrahi müdaxiləni tələb edir. Müalicənin məqsədi axacağı dayandırmaq və aortun zədələnmiş hissəsini təmir etmək və ya əvəz etməkdir. Bəzən endovaskulyar stent qoyulması kimi minimal invaziv prosedurlar da tətbiq edilə bilər.

Açıq arterial axacaq, dərhal müalicə edilməzsə, ölümlə nəticələnə bilən ciddi vəziyyətdir. Şübhəli simptomlar yaşayan şəxslər dərhal tibbi yardım almalıdırlar. Bu vəziyyətin qarşısını almaq üçün, hipertansiyon və digər risk faktorlarının idarə edilməsi mühümdür.