ALS (Amiotrofik Lateral Skleroz)
Patologiya: ALS, həm beyindəki, həm də onurğa sütunundakı motor neyronları zədələyən bir xəstəlikdir. Bu, əzələ zəifliyi və atrofiyaya (əzələ itkisinə) səbəb olur.
Simptomlar: İlk simptomlar arasında əzələ zəifliyi, çətinliklə yutma, danışma və nəfəs alma; eləcə də əzələ titrəmələri və spastiklik daxildir. Xəstəlik irəlilədikcə, hərəkət qabiliyyəti ciddi şəkildə məhdudlaşır.
Təsirləniş səbəbləri: ALS-nin əksər hallarda səbəbi bilinmir, lakin genetik amillərin xəstəliyin inkişafında rol oynadığı müəyyən hallarda göstərilmişdir.
Müalicə: Hazırda ALS üçün hər hansı bir müalicə yoxdur. Müalicələr, simptomları azaltmaq və xəstənin həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmağa yönəlib.
Multipl Skleroz (MS)
Patologiya: MS, immunitet sisteminin mərkəzi sinir sisteminə hücum etdiyi və sinir liflərinin ətrafındakı miyelin qatını zədələdiyi avtoimmun bir xəstəlikdir. Bu, sinir impulslarının ötürülməsində problemlərə səbəb olur.
Simptomlar: MS simptomları dəyişkəndir və xəstəliklərin ağırlığına görə dəyişir. Onlar arasında yorğunluq, koordinasiya itirilməsi, uyuşma və zəiflik, görme problemləri, və kognitiv dəyişikliklər daxildir.
Təsirləniş səbəbləri: MS-in dəqiq səbəbi bilinməsə də, genetik və ətraf mühit amillərinin birləşməsinin rol oynadığı düşünülür.
Müalicə: MS üçün müalicələr mövcuddur və onlar əsasən avtoimmun hücumları yavaşlatmağa, simptomları idarə etməyə və xəstəliyin irəliləməsini ləngitməyə yönəlib.
Hər iki xəstəlik üçün də erkən diaqnoz və müalicənin başlanması xəstənin həyat keyfiyyətini yaxşılaşdıra bilər. Müalicə yanaşmaları simptomatik rahatlama, funksional qabiliyyətin saxlanması və xəstəliyin irəliləyişinin ləngiməsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Xəstəliklərin idarə edilməsi adətən multidisiplinar bir yanaşma tələb edir ki, bu da nevroloqlar, fizioterapevtlər, psixoterapevtlər və digər sağlamlıq peşəkarlarından ibarət bir komandanın dəstəyini əhatə edir.
