Hiperexoik bərk lezyonun əsas xüsusiyyətləri
Hiperexoiklik: Ətraf toxumalardan daha parlaqdır.
Bərk struktur: Maye içermir, toxuması daha sıx və möhkəmdir.
Yer aldığı orqan: Qaraciyər, böyrək, süd vəzisi, qalxanabənzər vəz, yumurtalıq kimi müxtəlif orqanlarda ola bilər.
Hiperexoik bərk lezyonun yaranma səbəbləri
Yaxşı xassəli lezyonlar:
Lipomalar (yağ toxumalarından ibarət).
Fibroadenomalar (süd vəzisində tez-tez rast gəlinir).
Kalsifikasiya (toxumada kalsium yığılması).
Adenomalar (qalxanabənzər vəz və ya böyrəküstü vəzdə yaxşı xassəli şişlər).
Bəd xassəli lezyonlar:
Karsinomalar (məsələn, süd vəzisi və ya qalxanabənzər vəzin bədxassəli şişləri).
Sarkomalar (yumşaq toxuma şişləri).
Digər səbəblər:
Kistlər (bəzən hiperexoik komponentləri ola bilər).
Travma sonrası hematomlar.
İltihabi proseslər (məsələn, abseslər).
Hiperexoik bərk lezyonun simptomları
Hiperexoik lezyonlar bəzən simptomsuz ola bilər və yalnız təsadüfən ultrasəs müayinəsi zamanı aşkar edilir. Simptomlar lezyonun yerinə, ölçüsünə və xarakterinə görə dəyişir:
Yerinə görə mümkün simptomlar:
Qaraciyərdə hiperexoik lezyon:
Sağ qabırğa altında ağrı və ya narahatlıq.
Qızdırma və ya yorğunluq (iltihab və ya infeksiya varsa).
Sarılıq (böyük lezyonlarda və ya safra axarına təsir edərsə).
Böyrəkdə hiperexoik lezyon:
Yan tərəfdə ağrı.
Sidikdə qan.
Sidik ifrazı problemləri (tıxanma və ya infeksiyaya səbəb olarsa).
Süd vəzisində hiperexoik lezyon:
Hiss olunan sərt bir kütlə.
Süd vəzində ağrı və ya narahatlıq.
Dəri və ya məmə başında dəyişikliklər.
Qalxanabənzər vəzdə hiperexoik lezyon:
Boyun nahiyəsində qabarıq kütlə.
Udqunma və ya nəfəs alma çətinliyi.
Səsdə dəyişiklik (səs tellərinə təsir edərsə).
Hiperexoik bərk lezyonun diaqnozu
Ultrasəs müayinəsi:
İlk qiymətləndirmə üçün istifadə edilir, lezyonun echogenite, ölçü və formasını göstərir.
Kompyuter tomoqrafiyası (CT):
Lezyonun yerləşməsi və ətraf toxumalarla əlaqəsi daha dəqiq müəyyən edilir.
Maqnit-rezonans tomoqrafiyası (MRT):
Yumşaq toxuma detalları üçün istifadə olunur.
Biopsiya:
Lezyonun bədxassəli və ya yaxşı xassəli olduğunu müəyyən etmək üçün toxuma nümunəsi götürülür.
Qan testləri:
Bədxassəli şiş markerləri (məsələn, CA-125, AFP) müəyyən edilə bilər.
Hiperexoik bərk lezyonun müalicəsi
Müalicə lezyonun yerinə, ölçüsünə və xarakterinə görə dəyişir:
Yaxşı xassəli lezyonlar:
Adətən cərrahi müdaxilə tələb olunmur.
Müşahidə və müntəzəm nəzarət (periodik ultrasəs müayinəsi ilə).
Bədxassəli lezyonlar:
Cərrahi müalicə: Lezyonun tamamilə çıxarılması.
Kimyaterapiya və ya radioterapiya: Bədxassəli lezyonlar üçün əlavə müalicə.
Hədəflənmiş terapiya: Şişin növünə və genetik xüsusiyyətlərinə əsaslanan müalicə.
İltihabi və ya infeksion proseslər:
Antibiotiklər və ya iltihab əleyhinə dərmanlarla müalicə.
Nə vaxt həkimə müraciət edilməlidir?
Ultrasəsdə hiperexoik lezyon aşkar edildikdə.
Lezyonla əlaqəli ağrı, şişlik və ya başqa simptomlar olduqda.
Tez-tez təkrarlanan infeksiyalar və ya narahatlıq hallarında.
Nəticə: Hiperexoik bərk lezyonlar çox vaxt diqqətlə izlənilməli və lazım gəldikdə müalicə olunmalıdır. Həkimə müraciət etmədən özbaşına müalicə tətbiq etmək tövsiyə edilmir.
