Qarın Boşluğunda Kütlənin Əlamətləri
1. Qarın Bölgəsində Görünən Şişkinlik və ya Deformasiya
Qarında müəyyən bir bölgədə asimmetrik şişkinlik müşahidə oluna bilər.
Kütlə böyüdükcə daha nəzərə çarpan hala gələ bilər.
2. Ağrı və Narahatlıq
Ağrının təbiəti:
Küt ağrı: Daha çox xoşxassəli kütlələrdə.
Şiddətli və davamlı ağrı: İltihab, infeksiya və ya bədxassəli kütlələrdə.
Ağrı qidalanma, hərəkət və ya təzyiq zamanı artar.
3. Həzm Sistemi ilə Bağlı Əlamətlər
Şişkinlik və qaz yığılması.
İshal və ya qəbizlik.
Yeməkdən sonra erkən doyma və ya yeməyə qarşı marağın azalması.
Ürəkbulanma və ya qusma (xüsusilə mədə-bağırsaq tıxanması hallarında).
4. Çəki Dəyişiklikləri
Sürətli çəki itkisi: Xərçəng və ya digər sistemik problemlərin göstəricisi ola bilər.
Çəki artışı: Kütlənin yığdığı maye və ya böyüməsi ilə əlaqəli ola bilər.
5. Palpasiya ilə Hiss Olunan Kütlə
Qarın müayinəsi zamanı sərt, yumşaq və ya hərəkətli kütlə hiss edilə bilər.
Kütlənin yerindən və təbiətindən asılı olaraq ölçüsü və forması dəyişə bilər.
6. Sidik və Nəcisdə Dəyişikliklər
Sidikdə dəyişikliklər:
Tez-tez sidiyə çıxma və ya çətinləşmiş sidik ifrazı (sidik kisəsi və ya böyrəklərə yaxın kütlələrdə).
Nəcisdə dəyişikliklər:
Qanlı nəcis.
Nəcisin formasında daralma (bağırsaq tıxanması hallarında).
7. Yorğunluq və Ümumi Zəiflik
Xüsusilə xərçəng və ya xroniki xəstəliklərdə rast gəlinir.
Anemiya və ya orqan disfunksiyasına bağlı olaraq baş verə bilər.
8. İnfeksiya Əlamətləri
Kütlə iltihablı və ya abses formasında olduqda:
Yüksək temperatur.
Üşütmə və titrəmə.
Qarında istilik və qızartı hissi.
9. Nəfəsalma Problemləri
Böyük kütlələr diafraqmaya təzyiq edərək nəfəsalma çətinliyi yarada bilər.
Qarın Boşluğunda Kütlənin Mümkün Səbəbləri
Xoşxassəli Şişlər:
Lipoma (yağ toxumasından yaranan kütlə).
Mioma (əzələ toxumasından yaranır).
Bədxassəli Şişlər:
Qaraciyər, böyrək, mədə, bağırsaq və ya digər orqanların xərçəngi.
İltihab və İnfeksiya:
Qaraciyər absesi.
Appendisit.
Peritonit (qarın boşluğunun iltihabı).
Kistlər:
Yumurtalıq kistləri.
Böyrək kistləri.
Ağırlaşmış Orqanlar:
Qaraciyərin və ya dalağın böyüməsi (hepatomeqaliya, splenomeqaliya).
Maye Yığılması:
Assit (qarın boşluğunda maye yığılması).
Həzm Sistemi Problemləri:
Bağırsaq tıxanması.
Divertikulit.
Travma:
Qarın bölgəsində qan yığılması (hematoma).
Həkimə Nə Zaman Müraciət Etmək Lazımdır?
Aşağıdakı hallarda dərhal həkimə müraciət etmək lazımdır:
Davamlı və ya şiddətlənən qarın ağrısı.
Görünən və ya palpasiya ilə hiss olunan kütlə.
Qanlı nəcisin olması və ya sidikdə qan.
Sürətli çəki itkisi və ya iştahsızlıq.
Hərarət, üşütmə və ya digər infeksiya əlamətləri.
Diaqnostika Üsulları
Kütlənin təbiətini və səbəbini müəyyən etmək üçün aşağıdakı testlərdən istifadə olunur:
Fiziki müayinə: Qarının palpasiyası və auskultasiyası.
Görüntüləmə: Ultrasəs, KT (kompüter tomoqrafiyası), MRT (maqnit rezonans tomoqrafiyası).
Endoskopik prosedurlar: Kolonoskopiya, gastroskopiya.
Qan analizləri: Xərçəng markerləri və infeksiyaları aşkar etmək üçün.
Biopsiya: Şişin bədxassəli və ya xoşxassəli olduğunu müəyyənləşdirmək üçün.
Nəticə
Qarın boşluğunda hiss olunan kütlələr bir çox müxtəlif səbəbdən qaynaqlana bilər və bəzi hallarda ciddi tibbi problemlərin göstəricisi ola bilər. Bu səbəbdən kütlə aşkarlanarsa, vaxtında həkimə müraciət etmək və düzgün diaqnostik prosedurlardan keçmək vacibdir. Erkən müdaxilə uğurlu müalicə şansını artırır.
