Ablasiya əməliyyatının növləri
Ablasiya əməliyyatının məqsədi və tətbiq sahəsi müxtəlif ola bilər. Əsas növləri aşağıdakılardır:
1. Ürək ablasiya əməliyyatı
Ürək aritmiyaları (məsələn, atrial fibrilasiya, supraventrikulyar taxikardiya) zamanı ürəkdə anormal elektrik siqnallarını dayandırmaq üçün istifadə edilir.
Qeyd edilən metodlarla aparıla bilər:
Radiofrekans ablasiya (RFA): Anormal toxumalar istiliklə məhv edilir.
Krioablasiya: Anormal toxumalar dondurularaq təsirsiz hala gətirilir.
2. Qaraciyər və ya böyrək ablasiya əməliyyatı
Qaraciyər, böyrək və ya ağciyərdə xərçəng törəmələri (şişlər) zamanı istifadə edilir.
Törəmə toxumalar istilik, mikrodalğa və ya lazer enerjisi ilə məhv edilir.
3. Endometrial ablasiya
Uşaqlıq divarının (endometrium) toxumalarını məhv etmək üçün aparılır.
Aşırı qanaxma (menorragia) şikayəti olan qadınlarda istifadə edilir.
4. Sinir ablasiya əməliyyatı
Xroniki ağrıları azaltmaq üçün sinirlərin fəaliyyətini dayandırmaq məqsədilə edilir.
Ablasiya əməliyyatı necə aparılır?
Ablasiya əməliyyatı tətbiq sahəsindən asılı olaraq müxtəlif üsullarla həyata keçirilir. Əsas mərhələlər bunlardır:
1. Hazırlıq
Prosedurdan əvvəl xəstə detallı şəkildə qiymətləndirilir. Ürək, qan, və digər testlər edilir.
Qan durulaşdırıcı dərmanlar və ya bəzi digər dərmanların istifadəsi prosedurdan əvvəl dayandırıla bilər.
2. Sedasiya və ya anesteziya
Əməliyyatın növünə görə xəstəyə lokal və ya ümumi anesteziya tətbiq edilə bilər.
Xəstənin ağrı hiss etməməsi və rahat olması təmin edilir.
3. Cihazın yerləşdirilməsi
Minimal invaziv üsullarda ablasiya cihazı (kateter) kiçik bir dəlikdən daxil edilərək hədəf sahəyə yönəldilir.
Ürəkdə ablasiya üçün cihaz qasıqdan və ya qol damarı vasitəsilə daxil edilir və ürəkə çatdırılır.
Qaraciyər və ya böyrək üçün cihaz birbaşa dəridən toxumaya yeridilir.
4. Enerjinin tətbiqi
Ablasiya cihazı hədəf toxumaya istilik, soyuq, mikrodalğa və ya lazer enerjisi göndərərək toxumanı məhv edir.
Hədəf toxumanın tamamilə məhv olmasına əmin olunana qədər enerji tətbiqi davam etdirilir.
5. Əməliyyatın tamamlanması
Cihaz çıxarılır və əməliyyat sahəsi bağlanır.
Xəstə bərpa üçün nəzarət altına alınır.
Əməliyyat sonrası bərpa
Qısa istirahət dövrü: Minimal invaziv üsullardan sonra xəstələr bir neçə gün ərzində normal fəaliyyətlərinə qayıda bilərlər.
Ağrı və ya narahatlıq: Prosedurdan sonra kiçik ağrı və narahatlıq hiss edilə bilər.
Nəzarət ziyarətləri: Xəstə vəziyyətinin qiymətləndirilməsi üçün həkim ziyarətləri etməlidir.
Risklər və fəsadlar
Ablasiya əməliyyatı ümumiyyətlə təhlükəsizdir, lakin bəzi nadir fəsadlar baş verə bilər:
Qanaxma və ya infeksiya: Kateterin daxil edildiyi yerdə.
Ürəkdə və ya digər toxumalarda zədə: Prosedurun dəqiqliyindən asılı olaraq.
Tromblar: Xüsusilə ürək ablasiyasında.
Aritmiya: Ürək ritminin müvəqqəti pisləşməsi.
Kimlər üçün uyğundur?
Ablasiya əməliyyatı, dərman müalicəsinə cavab verməyən və ya digər müalicə üsulları ilə yaxşılaşmayan xəstələr üçün tövsiyə edilir. Müvafiq prosedurun seçilməsi üçün həkimlə məsləhətləşmək vacibdir.
