Anal Fissure(anal çatı) Anal çat xəstəliyi xalq arasında anal çat kimi tanınır. Hemoroiddən sonra ən çox rast gəlinən rektal xəstəliklərdən biridir. Anal nahiyəsində yaranan yara olaraq təyin edə biləcəyimiz anal çat xəstəliyi bir sıra səbəblərdən ötəri arxa halqada meydana gəlir. Anal xaricindəki dəri örtüyü və bağırsağın daxili örtüyünün selikli qişası adlanan epitel toxuması çox incə bir quruluşa malikdir. Bu səbəbdən bölgədə baş verə biləcək hər hansı bir gərginliyə qarşı həssasdır. Anus orqanında kifayət qədər çox sinir ucları olduğundan, bu cür həssaslıq inkişaf edir. Anusdakı fiziki gərginlik anal fissura xəstəliyinin əsas səbəbidir. Quru və sərt nəcis defekasiya zamanı düz bağırsağın yırtılmasına səbəb ola bilər. Adətən qəbizlik zamanı rast gəlinən gərginlik də düz bağırsaqda anal çatların əmələ gəlməsinə yol aça bilər. Fissura görə insan tualet ehtiyacı zamanı şiddətli ağrı hiss edə bilər. Yırtılma səbəbiylə defekasiya zamanı şüşə hissəciklərinin batması hissi və ya yüngül kəsici ağrı aşkar edilir. Bir neçə saatdan sonra ağrı kəsilsə və ya yox olsa belə, növbəti defekasiyada təkrarlanan hərəkəti göstərir.

5 may 2023

Anal Fissure(anal çatı)

Anal çat xəstəliyi xalq arasında anal çat kimi tanınır. Hemoroiddən sonra ən çox rast gəlinən rektal xəstəliklərdən biridir. Anal nahiyəsində yaranan yara olaraq təyin edə biləcəyimiz anal çat xəstəliyi bir sıra səbəblərdən ötəri arxa halqada meydana gəlir. Anal xaricindəki dəri örtüyü və bağırsağın daxili örtüyünün selikli qişası adlanan epitel toxuması çox incə bir quruluşa malikdir. Bu səbəbdən bölgədə baş verə biləcək hər hansı bir gərginliyə qarşı həssasdır. Anus orqanında kifayət qədər çox sinir ucları olduğundan, bu cür həssaslıq inkişaf edir. Anusdakı fiziki gərginlik anal fissura xəstəliyinin əsas səbəbidir. Quru və sərt nəcis defekasiya zamanı düz bağırsağın yırtılmasına səbəb ola bilər. Adətən qəbizlik zamanı rast gəlinən gərginlik də düz bağırsaqda anal çatların əmələ gəlməsinə yol aça bilər. Fissura görə insan tualet ehtiyacı zamanı şiddətli ağrı hiss edə bilər. Yırtılma səbəbiylə defekasiya zamanı şüşə hissəciklərinin batması hissi və ya yüngül kəsici ağrı aşkar edilir. Bir neçə saatdan sonra ağrı kəsilsə və ya yox olsa belə, növbəti defekasiyada təkrarlanan hərəkəti göstərir.

Anal çat müalicə edilmədikcə, insan hər sərt nəcisdən sonra eyni şikayətləri yaşamağa davam edəcək. Məlumdur ki, inkişaf etmiş anal fissuru olan xəstələrdə ağrılı çatlar əzələlərdə spazm yaradır. Bəzi xəstələrdə bu, hətta işemiyaya səbəb ola bilər. Davam edən ağrı səbəbiylə tualetə belə getmək istəməyən xəstələr, bu gecikmə səbəbiylə nəcisin sərtləşməsi nəticəsində dəfələrlə eyni ağrı və yeni çatlarla qarşılaşa bilər. Xroniki fissür xəstəliyində birinci şəxsdə bağırsaq probleminin olub olmadığı da müalicə üçün əhəmiyyətlidir. Müalicə olunmayan dövrdə, arxa nahiyədəki çat səbəbiylə alt hissədəki əzələnin məhv olması səbəbindən zamanla onunla birlikdə rektal stenoz da görünə bilər. Bununla belə, defekasiya da çətinləşir. Eyni zamanda ağrı səbəbiylə tualetə getməyi gecikdirmək çatların dərinləşməsinə səbəb olur. Müalicənin gecikməsi nəticəsində insanda fistulize xroniki anal fissür xəstəliyi də yarana bilər. Kəskin, yəni fissür xəstəliyinin ilkin dövründə həkimin razılığı ilə dərman dəstəyi tətbiq edilərək müvəqqəti müalicə edilə bilər. Ancaq xəstəliyin əlamətləri 3 həftədən çox müşahidə olunarsa, xroniki çata çevrilmiş xəstəlik mütləq cərrahi müdaxilə ilə (cərrahi və qeyri-cərrahi üsullarla) müalicə edilməlidir.

Anal fissurün simptomları

Defekasiya zamanı və ya ondan sonra nahiyədə şüşə kəsilməsi və ya bıçaq sancmasına bənzər ağrının yaşanmasıdır.
Tualet ehtiyacı zamanı yırtıq səbəbiylə salfetdə qan ləkəsinə rast gəlmək,
Çatlaq səbəbiylə anal nahiyəsində ağrı, yanma və qaşınma hissi,
Qəbizlik səbəbiylə güclü gərginliklə belə defekasiya edə bilməməsi

Anal Fissure(anal çatı) növləri;

Kəskin anal çat
Xroniki anal çat

Kəskin anal çat

Xəstəliyin ilkin mərhələsi kimi qəbul edilən kəskin mərhələdə simptomlar birdən-birə özünü göstərir. Kəskin çatlar anal nahiyəsində şiddətli ağrı, çırpınma hissi və karıncalanma kimi şikayətlərə səbəb olur. Bu müddət ərzində müdaxilə edilərsə, 4-6 həftəlik müddətdə sağalma müşahidə edilə bilər. Təbii ki, həkim tərəfindən aparılacaq müalicə və tövsiyə ediləcək dərmanlar da bu sağalma dövrünə təsir edən amillərdir. Bu mərhələdə çatlaqlı insanların pəhrizlərini balanslı tutmaları və sağlam qidalanma vərdişləri qazanmaları böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Xroniki anal çat

Xroniki çatlar zamanla qırılmanın tədricən irəliləməsi nəticəsində əmələ gəlir. Müalicəsi gecikən xəstəlik, insanın hər dəfə tualetə getməsi lazım gəldikdə dərinləşir və şiddətli ağrı, ağrı kimi şikayətlərə səbəb olur. Çox vaxt ağrı tualetdən istifadə etdikdən sonra bir neçə saat davam edir. Anusdəki çat nəcislə təmas etməli olduğundan, xroniki çatlar gələcəkdə absesə çevrilə və anal fistula kimi digər anal xəstəliklərə səbəb ola bilər.

Kəskin çat müalicə olunmazsa, dözülməz ağrı və iztirablara səbəb olan xroniki anal fissura mərhələsinə keçir. İrəliləyən və dərinləşmiş arxa çatının müalicəsi aparılmazsa şikayətlər günü-gündən arta bilər. 8 həftədən çox davam edən çatlarda, diqqətələ baxmaya rağmən, çatlaq vəziyyəti təkrarlanırsa, vəziyyət xroniki olur. Ona görə də bu mərhələdə bir proktoloqdan kömək istənilməli və fissura müalicəsinə başlanılmalıdır. Adətən birdən meydana gələn çat xəstəliyi başlanğıcda nəzarət altına alınmazsa, zamanla inkişaf edən qəbizlik səbəbiylə anal nahiyəsində görülən zorlamalar xroniki mərhələyə keçə bilər. Semptomlarla ilk qarşılaşdıqda mütəxəssis həkimə müraciət etmək xəstəliyin xroniki hala keçməməsi üçün alına biləcək ən mühüm tədbirdir. Eyni zamanda, ilkin mərhələdə çatdan yaranan şikayətlər xroniki mərhələdə olanlara nisbətən daha yüngül olur. İrəliləməyə imkan vermədən müalicəyə başlansa, qısa müddətdə normal həyata keçid daha asan olacaq və şiddətli ağrılar yaşamadan xəstəlikdən xilas olmaq mümkün olacaq.

Kəskin anus çatlarının xroniki hal almaması üçün :

Ən vacibi proktoloqa müraciət etmək və insanın vəziyyətinə uyğun müalicəyə başlamaqdır
Bu müddətdə anusda çətinliklərin qarşısını almaq üçün lifli qidalar istehlak edilməlidir.
Qəbizliyin qarşısını almaq üçün gündə ən az 2 litr su içmək lazımdır.
Öz pəhrizə fikir verməli, daha çox göyərti, təzə tərəvəz, meyvə və uyğun miqdarda zeytun yağı istehlak etməlidir.
Qəbizlik insanın kəskin fissür xəstəliyini xroniki mərhələyə daşıya biləcəyi üçün fast food və qeyri-sağlam pəhriz kimi qidalardan uzaq durmaq lazımdır.
Həkimin uyğun gördüyü ağrıkəsicilər və ya kremlər mövcud ağrıları qısa müddətə aradan qaldıra bilər.
Müvafiq həkimin tövsiyəsi ilə ilıq su ilə oturaq vanna qəbul etməklə xəstələnmiş nahiyənin gigiyenası təmin edilməlidir.
Bölgədə yoluxma riskini aradan qaldırmaq üçün tez-tez duş qəbul edilməli, arxa nahiyəsi təmiz saxlanılmalıdır

Anal Fissure(anal çatın) səbəbləri

Sağlam olmayan qidalanma vərdişləri
gündəlik su ehtiyacını lazımi səviyyədə ödəməməsi
xroniki qəbizlik və ya ishal
qəbizlik səbəbiylə tualet ehtiyacı zamanı gərginlikdir
Hamiləlik və doğuş zamanı anal nahiyəsində təzyiq
Piylənmə kimi artıq çəki problemləri
tərs əlaqəyə malik olmaq
Crohn, ülseratif kolit kimi bağırsaq xəstəlikləri
Oturmuş vəziyyətdə tualetdə 5 dəqiqədən çox vaxt keçirmək

Anal Fissure(anal çatın) diaqnozu

Anal fissura xəstəliyi, ətraflı fiziki müayinədən sonra mütəxəssis Proktoloq və ya Ümumi Cərrahiyyə həkimi tərəfindən diaqnoz edilə bilər. Bu diaqnoz zamanı zərurət yaranarsa, rektum və kolon bölgəsini araşdırmaq üçün endoskopiya kimi əlavə testlər tələb oluna bilər. Bu nöqtədə əhəmiyyətli olan oxşar simptomları olan digər rektal xəstəlikləri də nəzərə alaraq ətraflı diaqnoz qoymaqdır. Bəzi çatlaq xəstələrdə arxada kiçik döş əmələ gəlməsi müşahidə edilə bilər. Növbətçi döş adlanan bu forma, insanın özü tərəfindən hemoroid döşü ilə səhv salına bilər. Buna görə mütəxəssis həkim qəti diaqnoz qoymalıdır.

Avrupa Cerrahi Mərkəzi

Biz Avrupa Cerrahi Tibb Mərkəzi olaraq sağlamlığın əhəmiyyətini və dəyərini bilirik. İlk olaraq 2005-ci ildə Günəşlidəki mərkəzimizdə Avrupa Cerrahi Tibb Mərkəzi adı altında sağlamlığın paylanması və paylanmasına davam etmək prinsipi ilə yola çıxdıq. Biz həmişə etik, dürüst, təchiz olunmuş və sürətli bir yanaşma tətbiq edirik. "A Sinif Proktoloji Mərkəz" olmağın haqlı qüruru ilə xəstələrimizi anesteziyasız və xəstəxanaya yerləşdirmədən əməliyyatsız üsullarla müalicə edirik.

Hemoroid (Hemoroid), Tük dönməsi (Pilonidal Sinus), Anal Fissura, Anal Fistula, Genital Ziyil (HPV) xəstəlikləri üzrə 5 mütəxəssis həkimimiz tərəfindən diqqətli, vasvası, etibarlı və yüksək standartlara uyğun tibbi xidmət göstəririk. Xəstələrimizi dünyanın və ya ölkənin harasında olmasından bağlı olmayaraq, müəssisəmizə müraciətləri ilə eyni gündə müalicə edə bilmənin haqlı qüruru ilə xidmətlərimizi qürurla davam etdiririk.

Avrupa Cerrahi Mərkəzimizde:

Aməliyyatsız müalicələrimiz 5-8 dəqiqə çəkir.
Diş plombunun olması kimi tez və xəstəxanaya yerləşdirməyə ehtiyac olmadan həyata keçirilir.
Narkoz tətbiqi yoxdur. Regional anesteziya lokal anesteziya ilə aparılır.
İnsanın heç bir ilkin hazırlıq görməsinə ehtiyac yoxdur.
Əlavə müayinə və ya analiz tələb olunmur. Prosedur zamanı xəstə şüurlu vəziyyətdədir.
Prosedur zamanı və sonrasında hiss olunan ağrının miqdarı çox azdır.
Kəsiklər və ya tikişlər kimi cərrahi tətbiqlər iştirak etmədiyi üçün anal bölgədə toxuma zədələnməsi yaşanmır.
Müalicədən dərhal sonra insan gündəlik həyatına qayıda bilər.
Sistemli və xroniki xəstəlikləri olan insanlar da əməliyyat olmadan rahatlıqla lazerlə müalicə edə bilərlər. Qan təzyiqi, şəkərli diabet və ürək xəstəliyi olan xəstələr adi dərmanlarından istifadə etməyə davam edə bilərlər.
Xəstələr eyni gündə müayinə və müalicə oluna bilər.