Hamiləlikdə əsas məlumatlar

Hamiləlik nə vaxt başlayır? Hamiləlik; Yumurtalıqdan ayrılan yumurtanın (yumurtanın) kişidən gələn sperma ilə mayalanması nəticəsində əmələ gələn embrionun inkişafı ilə anada baş verən bütün dəyişiklikləri əhatə edən bir prosesdir. Ana bətnində olan körpəyə; 8-ci həftəyə qədər "embrion", 8-ci həftədən doğuşa qədər "döl" adlanır. Yenə 8-ci həftənin sonuna qədər olan dövr “embrion dövrü”, bu tarixdən doğuşa qədər olan dövr isə “fetal dövr” adlanır.

Hamiləlikdə əsas məlumatlar

Hamiləlik dövründə bu dəyişikliklər yalnız ananın daxili cinsiyyət sistemi ilə məhdudlaşmır; Bütün mədə-bağırsaq sistemini, skelet-əzələ sistemini, sidik sistemini, endokrin sistemini, ürək-damar sistemini, mərkəzi və periferik sinir sistemini, tənəffüs sistemini, döş və süd kanallarını, qanın biokimyasını və hemodinamik quruluşunu təsir edir.

Normal hamiləlik nə qədər davam edir?
Praktikada normal hamiləlik prosesinin son menstruasiyadan 40 həftə (280 gün) və yumurtlamadan (ovulyasiyadan) 38 həftə davam etdiyi hesablansa da, bütün hamiləliklərin yalnız 5%-i məhz bu müddətin sonunda doğuşla nəticələnir.

Körpənizin təxmini doğum tarixini hesablaya bilərsiniz...
Təxmini doğum tarixi; Son aybaşını dəqiq bilən, nizamlı aybaşı olan və hamilə qalmadan bir az əvvəl kontraseptiv həblərdən istifadə etməyən hamilə qadınların son menstruasiya dövrünə görə hesablana bilər.

“Son Menstruasiya Tarixi (SAT)” həmişə son menstruasiyanın ilk günüdür. Hesablamanın asanlığı və aydınlığı səbəbindən hamiləlikdə həftəni ay kimi göstərmək əvəzinə hesablayırıq.

“Nagele metodu” dediyimiz üsulla son menstruasiya dövrünü dəqiq bilən xəstə üçün “gün hissəsinə 7 əlavə edilərək ay hissəsindən 3 çıxılaraq” təxmini doğum tarixi hesablana bilər.

Misal üçün;
Son Menstruasiya Tarixi (SAT)= 10.12.2002.
Təxmini Doğum Tarixi (TDT)= 17.09.2003. Bu o deməkdir ki, hamilə qadın bu tarixdə düz 40 həftə olacaq.

38 həftədən 42 həftəyə qədər doğulan körpələr normal sayılır, 38 həftədən əvvəl doğulanlar isə vaxtından əvvəl, 42 həftədən sonra doğulanlar isə postterm adlanır.

 

Hamiləliyin ilkin əlamətləri hansılardır?

Ən əhəmiyyətli tapıntı hamiləliyin tam gecikməsidir. Ancaq hər menstruasiya gecikməsi (aybaşı gecikməsi) hamiləlik demək deyil. Həyat tərzindəki hər hansı dəyişiklik, müxtəlif xəstəliklər, qidalanma, iqlim dəyişikliyi, stress və depressiya şəklində psixoloji vəziyyət kimi bir çox faktor menstruasiya gecikməsinə səbəb ola bilər.

Hamiləliyə işarə edən tapıntılar

1. Menstruasiya gecikməsi

2. Ağızda dadın dəyişməsi

3. Ürəkbulanma və Qusma

4. Döşlərdə dolğunluq və həssaslıq

5. Yorğunluq

6. Tez-tez sidiyə getmə

7. Qarın boşluğunun böyüməsi
 

Hamiləliyin mümkün əlamətləri

1. Hamiləlik testləri

2. Uşaqlığın böyüməsi (uterus) hamiləliyin qəti əlamətləri

Hamiləliyin qəti əlamətləri

1. Körpənin ürək döyüntüsünü eşitmək

2. Körpənin hərəkətlərini hiss etmək

3. Ultrasəs müayinəsi

Qadının uşaq sahibi olması üçün ən uyğun yaş aralığı 18-25 yaş arasıdır. Bu dövrün əvvəlində qadının öz orqanizmi öz inkişafını tamamlamış və körpənin inkişafı üçün uyğun olmuşdur.

Yaşınızdan və vəzifənizdən asılı olmayaraq, hamilə qalmaq istədiyiniz zaman və ya hamilə olduğunuzu düşündüyünüz zaman mütəxəssis həkimə müraciət etməlisiniz.

30 yaşından sonra hamilə qalmaq (sonsuzluq) problemləri artarkən, 35 yaşından sonra bu problemlərə ana və körpə baxımından hamiləlik problemləri əlavə olunur.

Hamiləlik Testləri
Hamilə olduğunuzu nə qədər tez öyrənsəniz, bir o qədər tez təqiblərə başlaya bilərsiniz. Bu səbəbdən menstruasiya gecikən hər qadın gecikmədən hamiləlik testi etdirməlidir.

Hamiləliyin formalaşması ilə hamiləlik materialından bəzi hormonlar ifraz olunmağa başlayır. Hamiləliyə xas olan bu hormonlar qadının menstruasiya dövrünü kəsir və qadın hamiləlik zamanı menstruasiya görmür.

Qanda və sidikdə bu hormonların (HCG hormonu) təyin edilməsi ilə hamiləlik diaqnozu qoyula bilər. Qan hormon testi, hətta menstruasiya gecikmədən əvvəl hamiləliyi göstərə bilər. Sidikdə hamiləlik tez-tez 7 günlük gecikmədən sonra aşkar edilə bilər.

Bazarda “prediktor” adı ilə satılan öz-özünə idarə olunan testlərin etibarlılığı laboratoriyadakılardan bir qədər aşağıdır. Bu səbəbdən, menstruasiya gecikən və öz-özünə testləri mənfi olan qadınlar bu barədə həkimlərini məlumatlandırmalı və onun tövsiyələrinə əməl etməlidirlər.

Ümumi prinsip olaraq hər aybaşı gecikməsində ilk olaraq hamiləliyin olub olmadığı müəyyən edilməli, sonra vəziyyətə uyğun müalicə edilməlidir.

Həkimə hansı tezis-tez müraciət edirsiniz?
İdeal olaraq, hamilə qalmağı düşünən şəxs həkim tərəfindən müayinə olunmalı və "hamilə qalmadan əvvəl" müəyyən analizlər edilməlidir. Bu sayədə ən uyğun viza başlanacaq və hamiləlikdəki bəzi sual işarələri aradan qaldırılacaq.

Hamiləliyin müalicəsi hamiləlik riskinə əsaslansa da, normal və risksiz hamiləliyə müalicə də deyilir;

İlk müayinə üçün hamilə olduğunuzu öyrənirsiniz, dərhal başlayır, sonra
32 həftə
32-36 həftə arasında hər 15 gündə bir
36-cı həftədən doğum gününə qədər həkiminizin uyğun hesablaması davam etdirilir.

Hamiləlik dövründə də bəzi skrininq testləri aparılır, körpənin inkişafı yoxlanılır, uşaqda və ya hamiləlikdə ola biləcək hər hansı anormallıq nəzərə alınarsa standartlara uyğun olub-olmaması yoxlanılır.

Korluğunuz və sağlamlığınız üçün hamiləlik dövründə davamlı olaraq həkimə müraciət etməkdən imtina etməyin.

Bu məqalə 7 aprel 2023 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Dos. Dr. Süleyman Eserdağ

. Kosmetik Ginekoloq . Avropa Şurasının Sertifikatlı Seks Terapevti Təqaüdçüsü (FECSM) . Beynəlxalq Genital Estetik Cərrahiyyə və Seksologiya Cəmiyyətinin (ISAGSS) təsisçisi və prezidenti . Qadın Genital Estetik və Funksional Cərrahiyyə Kitabının Müəllifi 1992-ci ildə Dokuz Eylül Universiteti Tibb Fakültəsini bitirdikdən sonra Zekai Tahir Burak Qadın Sağlamlığı Təhsil və Araşdırma Xəstəxanasında Qadın Xəstəlikləri və Doğuş ixtisasını almışdır. 2014-cü ildə Avropa Seksual Təbabət Assosiasiyası (ESSM) və Avropa Seksologiya Federasiyasının (EFS) təşkil etdiyi 'board' imtahanından uğurla keçərək, ölkəmizdə "Yoldaş Cinsi Terapevt" adını qazanan ilk ginekoloqlardan biri oldu. (FECSM). 2015-ci ildə ölkəmizdə bir ilk olan HERA- Vaginismus Müalicə, Təhsil və Araşdırma Dərnəyini qurdu. O, genital nahiyənin estetik əməliyyatları ilə bağlı mühüm ...

Dos. Dr. Süleyman Eserdağ
Dos. Dr. Süleyman Eserdağ
İstanbul - Mama ginekoloq
Facebook Twitter Instagram Youtube