Hipermetabolik Lezyon Nədir? Hipermetabolik lezyon, bədəndə müəyyən bir toxuma və ya orqanın maddələr mübadiləsi sürətinin normadan daha yüksək olduğu anormal bir bölgəni təsvir edir. Bu lezyonlar adətən xərçəng, iltihab və ya infeksiya kimi vəziyyətlərlə əlaqələndirilir. PET-CT (Pozitron Emissiya Tomoqrafiyası) skanı ilə aşkar edilir və bu lezyonlar hüceyrələrin yüksək metabolik aktivliyini göstərir. Hipermetabolik lezyonların xoşxassəli və ya bədxassəli (xərçəng) olub olmadığını müəyyənləşdirmək üçün əlavə testlər tələb oluna bilər.

13 dekabr 2024

Hipermetabolik Lezyonun Səbəbləri

Xərçəng:

Hipermetabolik lezyonlar bədxassəli şişlərdə tez-tez müşahidə olunur.

İltihab:

İltihablı proseslər (məsələn, artrit və ya infeksiyalar).

İnfeksiya:

Vərəm, abseslər və ya bakterial infeksiyalar.

Bədəndə Bərpa Prosesi:

Yaraların sağalması və ya toxuma bərpası zamanı metabolik aktivlik arta bilər.

Hipermetabolik Lezyonun Simptomları

Simptomlar lezyonun yerləşdiyi orqana və yaranma səbəbinə görə dəyişir. Ümumi simptomlar və spesifik əlamətlər:

1. Ümumi Simptomlar

Yorğunluq və Halsızlıq: Maddələr mübadiləsi sürətləndikcə bədən enerjisi azalır.

Çəki İtkisi: Bədxassəli lezyonlarda səbəbsiz çəki itkisi baş verə bilər.

İştahsızlıq: Maddələr mübadiləsində dəyişikliklər iştahanı azalda bilər.

Qızdırma: İltihab və infeksiyalarla əlaqəli olaraq bədən temperaturunun artması.

2. Orqanlara Xüsusi Simptomlar

Ağciyər Lezyonları:

Nəfəs darlığı, öskürək və qanlı bəlğəm.

Qaraciyər Lezyonları:

Sarılıq, qarında ağrı və ya dolğunluq hissi.

Sümük Lezyonları:

Sümük ağrısı, zəiflik və ya sınıqlara meyillilik.

Beyin Lezyonları:

Baş ağrıları, qıcolmalar, yaddaş itkisi və koordinasiya problemləri.

3. Xərçənglə Əlaqəli Simptomlar

Səbəbsiz Çəki İtkisi: Xərçəng hüceyrələri yüksək enerji sərf etdiyi üçün.

Gecə Tərləməsi: Maddələr mübadiləsinin artması ilə əlaqədar.

Şiş Bölgəsində Ağrı: Lezyonun yerləşdiyi nahiyədə ağrı və ya narahatlıq.

Hipermetabolik Lezyonun Diaqnozu

Görüntüləmə Testləri:

PET-CT Skanı: Hipermetabolik aktivliyi müəyyən etmək üçün əsas vasitədir.

MRT və ya KT: Lezyonun strukturunu və yerləşməsini təyin etmək üçün.

Biopsiya:

Xoşxassəli və ya bədxassəli olduğunu təyin etmək üçün toxuma nümunəsinin laboratoriyada araşdırılması.

Qan Testləri:

İltihab markerləri və ya xərçəngə aid spesifik göstəricilərin yoxlanılması.

Xərçəng Markerləri:

Lezyonun xərçənglə əlaqəli olub-olmadığını müəyyənləşdirmək üçün qan analizi.

Hipermetabolik Lezyonun Müalicəsi

Müalicə lezyonun səbəbinə və xassəsinə görə dəyişir:

1. Xoşxassəli Lezyonlarda

Dərman Müalicəsi: İltihab və ya infeksiyaları müalicə etmək üçün antibiotiklər və ya steroidlər.

İzləmə: Lezyon ciddi problemlərə səbəb olmursa, mütəmadi olaraq müşahidə edilə bilər.

2. Bədxassəli Lezyonlarda

Cərrahi Müdaxilə:

Xərçəngli kütlə tamamilə çıxarıla bilər.

Kimyaterapiya və Radioterapiya:

Xərçəng hüceyrələrini məhv etmək üçün istifadə olunur.

Hədəfli Terapiya və İmmunoterapiya:

Xərçəngin spesifik formalarına qarşı effektiv müasir müalicə üsulları.

3. Simptomatik Müalicə

Ağrıkəsicilər və iltihab əleyhinə dərmanlar istifadə edilə bilər.

Hipermetabolik Lezyonun Profilaktikası

Sağlam Həyat Tərzi: Qidalanmaya diqqət etmək, siqaret və alkoqol kimi zərərli vərdişlərdən uzaq durmaq.

Müntəzəm Müayinələr: Risk altında olan şəxslər üçün erkən diaqnoz və profilaktik müayinə.

İltihab və İnfeksiyaların Müalicəsi: Xroniki infeksiyaları və iltihab proseslərini vaxtında müalicə etmək.

Nəticə

Hipermetabolik lezyon ciddi sağlamlıq problemləri ilə əlaqəli ola bilər, lakin erkən diaqnoz və uyğun müalicə ilə effektiv şəkildə idarə oluna bilər. Hər hansı bir simptom müşahidə edildikdə, vaxtında həkimə müraciət etmək həyati əhəmiyyət daşıyır. Məqsədli müalicə və sağlam həyat tərzi ilə bu vəziyyətin idarə edilməsi mümkündür.