Ümumi Əlamətlər
Fiziki Xüsusiyyətlər:
Şişlik və ya yumru forma.
Kütlənin ölçüsü kiçik (noxud böyüklüyündə) və ya böyük ola bilər.
Sərt və ya yumşaq toxumalı kütlə.
Dəri Dəyişiklikləri:
Kütlə üzərində qızartı.
Dərinin istilik hissinin artması.
Ağrı:
Bəzi hallarda ağrısız (xüsusilə bədxassəli kütlələr).
İltihabi və ya infeksion kütlələrdə ağrılı.
Qızdırma və İltihab:
Sisteminik bir infeksiyaya bağlı olaraq qızdırma müşahidə oluna bilər.
Lenf düyünlərinin şişməsi və həssaslığı.
Digər Əlamətlər:
Yorğunluq, zəiflik, iştahsızlıq (bəzən ciddi hallarda).
İrin və ya maye axıntısı (abses hallarında).
Qoltuqaltı Kütlənin Əsas Səbəbləri
Kütlənin səbəbi onun əlamətlərini və müalicə metodlarını müəyyənləşdirir:
1. Lenf Düyünlərinin Şişməsi
İnfeksiya:
Üst tənəffüs yolları infeksiyaları, dəri infeksiyaları və ya tüberküloz.
İmmunitet Sistemi Problemləri:
Lupus, revmatoid artrit.
Xərçəng:
Döş xərçəngi, lenfoma və ya leykemiya.
2. İltihabi Vəziyyətlər
Hidradenit Suppurativa:
Qoltuqaltı tər vəzilərində infeksiyaya səbəb olan iltihablı bir vəziyyət.
Dəri İnfeksiyaları:
Follikulit, abse və ya tük kökü iltihabı.
3. Lipoma
Yumşaq toxumadan əmələ gələn xoşxassəli yağ kütləsi.
4. Kistlər
Epidermoid və ya seboreya kistləri.
Adətən ağrısız və hərəkətlidir.
5. Peyvənd və Allergik Reaksiyalar
Qızılca, hepatit və ya digər peyvəndlərdən sonra lenf düyünlərində müvəqqəti şişkinlik.
6. Hormonal Dəyişikliklər
Aybaşı dövrü və ya hormonal terapiya nəticəsində lenf düyünlərinin həssaslığı və ya şişməsi.
Qoltuqaltı Kütlənin Diaqnozu
Kütlənin səbəbini müəyyən etmək üçün aşağıdakı diaqnostik üsullardan istifadə edilir:
Fiziki Müayinə:
Kütlənin ölçüsü, toxuması və hərəkətliliyinin qiymətləndirilməsi.
Laboratoriya Testləri:
Qan testləri (infeksiyalar, hormon səviyyələri və ya xərçəng markerləri üçün).
Görüntüləmə Yanaşmaları:
Ultrasəs: Kütlənin iç strukturlarını göstərir.
MRT və ya CT: Daha dəqiq qiymətləndirmə üçün.
Mammoqrafiya: Döş xərçənginə şübhə varsa.
Biopsiya:
Kütlə toxumasının mikroskopik müayinəsi.
Qoltuqaltı Kütlənin Müalicəsi
Müalicə kütlənin səbəbindən asılı olaraq dəyişir.
1. İnfeksiyalar
Antibiotiklər: Bakterial infeksiyalar üçün.
Antiviral Dərmanlar: Viral infeksiyalar üçün.
Drenaj: İrinli abseslərdə cərrahi drenaj.
2. İltihablı Vəziyyətlər
Steroidlər: Hidradenit suppurativa və ya otoimmün xəstəliklərdə.
İltihabəleyhinə dərmanlar: Şişkinliyi və ağrını azaltmaq üçün.
3. Xoşxassəli Kütlələr (Lipoma, Kistlər)
Əgər kütlə simptomatik deyilsə, müalicə tələb olunmaya bilər.
Böyük və ya narahatlıq yaradan hallarda cərrahi yolla çıxarılır.
4. Xərçəng
Cərrahiyyə: Xərçəng toxumasının çıxarılması.
Kemoterapi və Şüa Müalicəsi: Bədxassəli kütlələrin müalicəsi üçün.
Hormonal Müalicə: Hormona bağlı xərçəng növlərində.
Ev Şəraitində Baxım
İsti Kompres: İltihablı kütlələr üçün istifadə edilə bilər.
Ağrıkəsicilər: Parasetamol və ya ibuprofen ağrını yüngülləşdirə bilər.
Dərinin Təmizliyi: İnfeksiya riskini azaltmaq üçün qoltuqaltını təmiz və quru saxlayın.
Nə Zaman Həkimə Müraciət Etmək Lazımdır?
Aşağıdakı hallarda təcili olaraq həkimə müraciət edin:
Kütlə sürətlə böyüyür və sərtləşirsə.
Ağrılı, qızdırmalı və ya irinli kütlə müşahidə olunursa.
Ümumi zəiflik, iştahsızlıq və ya çəki itkisi varsa.
Kütlə uzun müddət qalırsa və ya pisləşirsə.
Nəticə
Qolaltı kütlələri, səbəbindən asılı olaraq ciddi və ya zərərsiz ola bilər. Erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə əksər hallarda effektiv nəticələr əldə olunur. Kütlə müşahidə etdiyiniz zaman mütəxəssis bir həkimlə məsləhətləşmək vacibdir.
