Sistem qırmızı qurdeşənəyi (lupus)

Sistemik lupus eritematozus (SLE veya kısaca lupus), vücudun çeşitli organ ve dokularına saldırabilen kronik bir otoimmün hastalıktır. Bağışıklık sistemi, yanlışlıkla sağlıklı hücre ve dokuları yabancı olarak algılar ve onlara karşı antikorlar üretir, bu da iltihaplanmaya ve doku hasarına yol açar. Lupus, deriyi, eklemleri, böbrekleri, kalbi, akciğerleri, kan damarlarını ve beyni etkileyebilir. Hastalığın seyri kişiden kişiye büyük farklılık gösterir; hafif formda olabileceği gibi, hayatı tehdit eden ciddi durumlara da yol açabilir.

Sistem qırmızı qurdeşənəyi (lupus)

Belirtiler

Lupusun belirtileri ve şiddeti kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ve zamanla dalgalanabilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

Yorgunluk ve halsizlik

Ateş

Eklem ağrısı, şişliği ve sertliği

Deride kızarıklık, özellikle yanaklarda ve burun köprüsünde ("kelebek kızarıklığı" olarak bilinir)

Güneş ışığına duyarlılık

Ağız veya burun içinde yaralar

Raynaud fenomeni (parmakların soğukta veya streste beyazlaşması veya mavileşmesi)

Saç dökülmesi

Göğüs ağrısı ve nefes darlığı

Böbrek sorunları

Nedenler

Lupusun kesin nedeni bilinmemektedir, ancak genetik, çevresel ve hormonal faktörlerin birleşimi ile tetiklendiği düşünülmektedir. Bazı enfeksiyonlar, ilaçlar ve hatta güneş ışığı gibi dış etkenler lupus ataklarını başlatabilir veya hastalığın şiddetini artırabilir.

Tanı

Lupusun tanısı karmaşıktır ve genellikle birçok farklı testin kullanılmasını gerektirir. Tanı süreci, hasta öyküsü ve fiziksel muayene, kan ve idrar testleri, antinükleer antikor (ANA) testi gibi otoantikor testleri ve etkilenen organlara yönelik görüntüleme çalışmalarını içerebilir.

Tedavi

Lupus için kesin bir tedavi yoktur, ancak mevcut tedavi seçenekleri semptomları kontrol altına alabilir ve organ hasarını önleyebilir. Tedavi genellikle şunları içerir:

Anti-enflamatuar ilaçlar ve ağrı kesiciler

Antimalaryal ilaçlar (deri ve eklem semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir)

Kortikosteroidler ve immünosupresif ilaçlar (iltihaplanmayı azaltmak ve bağışıklık sisteminin aktivitesini baskılamak için)

Biyolojik ajanlar ve diğer hedefe yönelik terapiler

Lupus yönetimi, semptomların ve hastalığın aktivitesinin dikkatli bir şekilde izlenmesini, düzenli tıbbi takip ve uygun yaşam tarzı değişikliklerini gerektirir. Hastaların sağlıklı beslenmeleri, düzenli egzersiz yapmaları ve güneşten korunmaları önerilir. Lupus, karmaşık bir hastalık olduğundan, hastaların multidisipliner bir sağlık ekibi tarafından desteklenmesi ve tedavi planlarının kişiselleştirilmesi önemlidir.

Bu məqalə 29 mart 2024 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube