Səbəbləri və Risk Faktorları
AS-nin dəqiq səbəbi məlum deyil, lakin genetik faktorlar önəmli bir rol oynayır. HLA-B27 geni ilə güclü bir əlaqəsi var, bu gen daşıyıcıları AS-a meylli ola bilər. Bununla birlikdə, HLA-B27 geninə malik olan hər kəs AS-a tutulmur.
Simptomlar
AS simptomları şəxsə görə dəyişir, lakin ən yaygın olanlar:
Səhər Sərtləşməsi və Ağrı: Xüsusilə bel və omurgada, səhərlər uzun müddətli sərtləşmə və ağrı.
Gecə Ağrıları: Yatarkən və ya gecələr artan bel ağrısı.
Yorğunluq: Xəstəliklə əlaqəli yüksək yorğunluq hissi.
Hərəkətlilikdə Azalma: Omurga və oynaqlarda iltihab nəticəsində hərəkətlilikdə azalma.
Qızdırma və Çəki İtkisi: Bəzi hallarda qızdırma və iştahsızlıq.
Müalicə
AS üçün müalicə, simptomların azaldılması və xəstəliyin irəliləməsinin yavaşlatılması üzərində fokuslanır. Müalicə yolları aşağıdakıları əhatə edir:
Fiziki Terapi: Hərəkətliliyi saxlamaq və gücləndirmək üçün mühüm bir müalicədir.
Dərman Müalicəsi: Qeyri-steroid iltihab əleyhinə dərmanlar (NSAID), xəstəliyi modifikasiya edən anti-revmatik dərmanlar (DMARDs) və anti-TNF aqentləri kimi biolojik dərmanlar.
Cərrahi Müdaxilə: Çox nadir hallarda, şiddətli oynaqlar zədələnməsi və ya hərəkətlilikdə ciddi məhdudiyyətlər üçün cərrahi müdaxilələr tələb oluna bilər.
Yaşam Tərzi Dəyişiklikləri: Siqaret çəkməmək, düzgün qidalanma və mütəmadi fiziki aktivlik.
Yaşam Tərzi və Dəstək
AS ilə yaşamaq, bəzi yaşam tərzi dəyişikliklərini və adaptasiyaları tələb edə bilər. Fiziki aktivliyi saxlamaq, sağlam qidalanma və stressi idarə etmək, xəstəliyin simptomlarının idarə edilməsində mühüm rol oynayır. Eyni zamanda, AS xəstələri üçün dəstək qrupları və resurslar, xəstəliklə başa çıxmaqda əlavə yardım və məsləhətlər təqdim edə bilər.
AS üzrə müalicə və idarəetmə strategiyaları, xəstənin fərdi ehtiyaclarına və simptomlarının şiddətinə əsaslanaraq, sağlamlıq mütəxəssisləri ilə yaxından əməkdaşlıq içində hazırlanmalıdır.
