Bir neçə yaygın tüpürcək vəzi xəstəlikləri və vəzi funksionallığının pozulmasına səbəb ola bilən problemlər aşağıdakılardır:
- Tüpürcək Vəzi İltihabları (Sialadenit): Tüpürcək vəzilərinin infeksiyalı iltihabı sialadenit adlanır. Bu xəstəlik, ağızdan tüpürcəyin sağlanması üçün əhəmiyyətli olan bu vəzilərdə şişmə, ağrı və qızarmayla təzahür edir. Sialadenit genelliklə bakterial infeksiyalardan (örnək üçün tüpürcək kanallarının tıxanması) nəticələnir.
- Tüpürcək Vəzi Sistit (Sialolithiasis): Bu durum, tüpürcək vəzilərində qarışıq quruluq kimi daşıların yaranmasına səbəb olur. Bu daşlar tüpürcək kanalını tıxanaraq vəzilərin işləməsinə mane olur. Sialolithiasis ağrı, şişmə və ağızda tüpürcəyin axmasının azalmasına səbəb ola bilər.
- Tüpürcək Vəzi Xəstəliyi (Sialadenopathy): Bu terimin altında, tüpürcək vəzilərinin müxtəlif səbəblərə bağlı olaraq xəstələnən vəzi funksionallığındakı pozulmaları nəticəsində yaranan iltihabi vəzi xəstəlikləri və tərkib dəyişiklikləri yer alır. Sialadenopathy tüpürcək vəzi xəstəliklərinin geniş bir spektrumunu əhatə edir.
- Tüpürcək Vəzi Tumoru: Nadir hallarda, tüpürcək vəzilərinin benign (non-kanser) və ya malign (kanser) tümörleri yaranır. Bu tümörler, vəzilərin işləməsinə və ağız sağlamlığına təsir edə bilər.
- Sjögren Sendromu: Bu kronik sistemik xəstəlik, mədə və tüpürcək vəzilərinin iltihabı ilə xarakterizə olunur. Sjögren sendromu tüpürcək vəzilərinin zəifləməsinə səbəb ola bilər və ağızın və gözlərinin kurumasına gətirib çıxara bilər.
Tüpürcək vəzi xəstəliklərinin diaqnostikası üçün tibb müayinəsi, ultrason, MR və ya tüpürcək vəzilərində tümör varlığını yoxlamaq üçün biopsiya kimi tədqiqatlar aparıla bilər. Müalicə tüpürcək vəzinin probleminin cərriahi olaraq çıxarılması, dərmanlar və ya iltihabi prosesləri yatışdırmaq üçün müalicələri əhatə edə bilər. Tüpürcək vəzi xəstəliklərinin müalicəsi xəstəliyin tipinə və şiddətinə görə dəyişir və bir tibb mütəxəssisi tərəfindən yönləndirilməlidir.
