Bazofillərin Rolu
Allergik Reaksiyalar:
Histamin və digər maddələr buraxaraq allergik reaksiyaları tetiklər.
İltihab Reaksiyaları:
İltihablı proseslərdə iştirak edir.
Parazitlərə Qarşı Müdafiə:
Xüsusilə bəzi parazitlərə qarşı müdafiədə mühüm rol oynayır.
İmmunitet Sisteminin Tənzimlənməsi:
Digər ağ qan hüceyrələri ilə birlikdə immun cavabı koordinasiya edir.
Normal BAS Dəyərləri
Normal Aralıq: 0.01 - 0.3 x10⁹/L (ümumi ağ qan hüceyrələrinin təxminən 0-1%-i).
Laboratoriyadan asılı olaraq bu aralıq bir qədər fərqlənə bilər.
BAS Dəyərlərinin Aşağı və Yüksək Olması
1. Aşağı BAS Dəyəri (Bazopeniya)
Aşağı bazofil səviyyəsi bədənin bu hüceyrələri kifayət qədər istehsal etməməsi və ya həddindən artıq istifadəsi ilə əlaqədar ola bilər.
Səbəbləri:
Stress və Kortizol:
Həddindən artıq stres və ya kortikosteroid istifadəsi.
İnfeksiyalar:
Kəskin infeksiyalar zamanı bazofil səviyyəsi azalır.
Hamiləlik:
Hormonal dəyişikliklər bazofil səviyyəsini azalda bilər.
Hiperaktiv Tiroid:
Həddindən artıq tiroid hormonları bazofil sayını azalda bilər.
Əlamətləri:
Adətən xüsusi simptomlara səbəb olmaz.
İmmun sistem zəifləyə bilər.
2. Yüksək BAS Dəyəri (Bazofiliya)
Yüksək bazofil səviyyəsi bədənin allergik və ya iltihablı reaksiyalara cavab verdiyini göstərə bilər.
Səbəbləri:
Allergik Reaksiyalar:
Qida, dərman və ya ətraf mühit allergenlərinə qarşı reaksiyalar.
Xroniki İltihab:
Romatoid artrit, lupus və digər iltihablı xəstəliklər.
Parazitar İnfeksiyalar:
Xüsusilə helmint infeksiyalarında bazofil sayı arta bilər.
Mieloproliferativ Xəstəliklər:
Xüsusi qan xərçəngi növləri, məsələn, xroniki mieloid lösemi.
Hipotiroidizm:
Az tiroid hormonları bazofil səviyyəsini artıra bilər.
Əlamətləri:
Qaşınma və şişlik (allergik reaksiyalar zamanı).
Xroniki yorğunluq və iltihab əlamətləri.
BAS Analizi Nə Üçün Edilir?
Allergik Reaksiyaların Qiymətləndirilməsi:
Allergiyaların şiddətini və səbəbini təyin etmək üçün.
İltihablı Xəstəliklərin Müayinəsi:
Romatoid artrit, lupus kimi xroniki xəstəliklərin izlənməsi.
Qan Xərçənglərinin Diaqnozu:
Mieloproliferativ xəstəliklərin aşkar edilməsi.
İmmunitet Sistemi Problemlərinin Qiymətləndirilməsi:
İmmunitet funksiyalarının izlənməsi.
BAS Analizi Necə Edilir?
Qan Nümunəsi:
Qol damarından qan nümunəsi alınır.
Laboratoriya Analizi:
Bazofillərin ümumi ağ qan hüceyrələri arasındakı faiz nisbəti və miqdarı ölçülür.
BAS Dəyərlərinin İdarə Edilməsi
Aşağı BAS Dəyərləri Halında:
Stressin idarə edilməsi.
Hormonal balansın təmin olunması (hipertiroidin müalicəsi).
Yüksək BAS Dəyərləri Halında:
Allergik reaksiyalar üçün antihistaminlər və ya kortikosteroidlər.
Xroniki iltihablı xəstəliklər üçün müvafiq dərmanlar.
Əsas xəstəliklərin müalicəsi (məsələn, qan xərçəngi və ya parazitlər).
Nəticə
BAS analizi, immun və iltihab sistemlərindəki problemləri qiymətləndirmək üçün vacib bir testdir. Bazofil səviyyələrinin normadan aşağı və ya yüksək olması, əsas sağlamlıq vəziyyətlərinin göstəricisi ola bilər. Anormal nəticələrdə həkimlə məsləhətləşərək düzgün müalicə planını izləmək tövsiyə olunur.
