Dilin Qaralmasının Səbəbləri
1. Ağız Gigiyenasının Olmaması
Tüpürcək İfrazının Azalması:
Yeterli tüpürcək olmadıqda bakteriya və ölü hüceyrələr dilin üzərində yığılır.
Dişlərin və Dilin Düzgün Təmizlənməməsi:
Qida qalıqları və mikroorqanizmlərin çoxalmasına şərait yaradır.
2. Antibiotik İstifadəsi
Dil Mikrobiotasının Dəyişməsi:
Antibiotiklər ağız boşluğundakı bakteriyaların tarazlığını pozaraq göbələk infeksiyalarına səbəb ola bilər.
3. Siqaret Çəkmə və Tütün İstehlakı
Tütün Maddələrinin Təsiri:
Dilin səthindəki papillaları qara rəngə çevirə bilər.
4. Qida Boyaları və İçkilər
Qəhvə, Çay və Qırmızı Şərab:
Bu içkilər dilin üzərində qara ləkələr yarada bilər.
Rəngləndirici Maddələr:
Rəngli qidalar və içkilər də dilin qaralmasına səbəb ola bilər.
5. Quru Ağız (Kserostomiya)
Tüpürcək Axınının Azalması:
Ağızın quruması mikrobların yığılmasına şərait yaradır.
6. Dərmanların Yan Təsiri
Antibiotiklər, Antidepressantlar və ya Antihistaminlər:
Dilin səthindəki hüceyrə fəaliyyətini təsirləndirə bilər.
7. Göbələk və ya Bakterial İnfeksiyalar
Candida Albicans (Göbələk İnfeksiyası):
İmmuniteti zəif olan insanlarda göbələk infeksiyaları qaralmaya səbəb ola bilər.
8. Sağlamlıq Problemləri
Mədə-Bağırsaq Xəstəlikləri:
Mədə xorasına və ya reflüks xəstəliyinə bağlı olaraq dil qaralması görünə bilər.
HİV və ya İmmun Sistemi Problemləri:
İmmunitetin zəifləməsi ilə göbələk infeksiyaları dilin rəngini dəyişə bilər.
9. Radioterapiya və Kimyaterapiya
Baş və boyun bölgəsinə tətbiq edilən radioterapiya tüpürcək vəzilərini təsir edərək ağız quruluğu və dil qaralmasına səbəb ola bilər.
Dilin Qaralmasının Əlamətləri
Dilin Üzərində Tüklü Görünüş:
Dilin səthində uzun, qara rəngdə çıxıntılar.
Ağızda Pis Qoxu:
Yığılmış bakteriyalar pis ağız qoxusuna səbəb ola bilər.
Dad Dəyişiklikləri:
Dilin hissiyatında dəyişiklik və ya acı dad hissi.
Quruluq və Narahatlıq:
Ağız boşluğunda quruluq və yüngül narahatlıq hissi.
Dilin Qaralmasının Müalicəsi
1. Ağız Gigiyenasını Yaxşılaşdırmaq
Diş və Dil Təmizliyi:
Gündə iki dəfə dişləri fırçalamaq və dil təmizləyicisi istifadə etmək.
Ağız Qarqarası:
Antibakterial ağız yuyucu vasitələrdən istifadə etmək.
2. Siqareti və Tütünü Tərk Etmək
Tütün istifadəsini dayandırmaq dilin təmizliyini bərpa etməyə kömək edir.
3. Daha Çox Su İçmək
Tüpürcək İfrazını Artırmaq:
Su içərək ağız quruluğunu azaldın və mikrobların yığılmasının qarşısını alın.
4. Dərmanların Nəzarətlə İstifadəsi
Həkiminizlə məsləhətləşərək dərmanların yan təsirlərini nəzərdən keçirin.
5. Pəhrizə Diqqət Etmək
Şirin, yağlı və ya çox rəngli qidalardan uzaq durun.
Bol miqdarda meyvə və tərəvəz istehlak edin.
6. Göbələk və ya Bakterial İnfeksiyaların Müalicəsi
Göbələk infeksiyası varsa, həkimin təyin etdiyi antifungal dərmanlardan istifadə edin.
Profilaktik Tövsiyələr
Gündəlik ağız təmizliyinə diqqət edin.
Qəhvə və çay kimi rəngləyici içkilərin miqdarını məhdudlaşdırın.
Siqaret çəkməyi dayandırın.
Hər hansı bir ağız problemi üçün müntəzəm olaraq diş həkiminə müraciət edin.
Nə Zaman Həkimə Müraciət Etmək Lazımdır?
Dilin qaralması aşağıdakı hallarda həkimə müraciət etməyi tələb edə bilər:
Uzun müddət davam edirsə və təmizləndikdən sonra da qalırsa.
Ağızda narahatlıq, ağrı və ya şişlik müşahidə olunursa.
Əlavə simptomlar (halsızlıq, qızdırma və s.) yaranarsa.
Nəticə
Dilin qaralması əksər hallarda ciddi bir sağlamlıq problemini göstərmir və ağız gigiyenasının yaxşılaşdırılması ilə düzələ bilər. Lakin bu vəziyyət bəzi xəstəliklərin və ya sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola bilər. Davamlı və narahatlıq yaradan hallarda mütləq həkimə müraciət edilməlidir.
