Geriatrik-yaşlı xəstələr üçün diş baxımı

Yaşlı xəstələr üçün ağız və diş sağlamlığı yalnız sağlam dişlərə sahib olmaq deyil, ümumi sağlamlıq və həyat keyfiyyətinin qorunması üçün də mühüm rol oynayır. Geriatrik diş baxımı, yaşlanmanın diş və diş əti sağlamlığına təsirlərini nəzərə alaraq fərdi yanaşmaları əhatə edir.

Geriatrik-yaşlı xəstələr üçün diş baxımı

Yaşlı Xəstələrdə Diş Problemləri

Periodontal Xəstəliklər (Diş Əti Xəstəlikləri):

Ən çox rast gəlinən problemlərdən biridir. Diş ətlərinin iltihabı və sümük itkisinə səbəb ola bilər.

Ağız Quruqluğu (Kserostomiya):

Yaşla bağlı olaraq və ya bəzi dərmanların yan təsiri olaraq meydana gəlir.

Nəticədə, diş çürükləri və ağız infeksiyaları artır.

Diş Çürükləri:

Diş minası incəldikcə çürüklərə meyillilik artır.

Xüsusilə diş köklərində çürüklər daha çox müşahidə olunur.

Protez Uyğunsuzluğu:

Zamanla çənə sümüyündə dəyişikliklər protezlərin düzgün oturmamasına səbəb ola bilər.

Ağız Xərçəngi:

Yaşla birlikdə ağız xərçənginə meyillilik artır. Erkən diaqnoz çox önəmlidir.

Dişlərin Itirilməsi:

Müalicə edilməyən diş əti xəstəlikləri və ya çürüklər nəticəsində diş itkisi müşahidə olunur.

Yaşlı Xəstələrdə Diş Baxımı və Tövsiyələr

1. Gündəlik Ağız Gigiyenası

Diş Fırçalama: Yumşaq tüklü diş fırçası və flüorid tərkibli diş pastası ilə gündə iki dəfə.

Diş İpi və ya Ara Təmizləmə Fırçası: Diş aralarını təmizləmək üçün istifadə edin.

Ağız Yuyucu: Antibakterial və flüorid tərkibli ağız yuyucu istifadə edin.

2. Düzgün Qidalanma

Şəkərli Qidalardan Uzaq Durun: Diş çürüklərinin qarşısını almaq üçün.

Tərəvəz və Meyvə: Təbii liflə zəngin qidalar ağız sağlamlığını dəstəkləyir.

Duzlu və Turş Qidalardan Çəkinin: Diş minasını qorumaq üçün.

3. Ağız Quruqluğunu İdarə Etmək

Suyu Artırmaq: Gündəlik su qəbulunu artırın.

Süni Tüpürcək Spreyləri: Ağız quruqluğu üçün təyin olunan məhsullardan istifadə edin.

Alkoqol və Kofeindən Çəkinin: Bunlar ağız quruqluğunu daha da artıra bilər.

4. Müntəzəm Diş Həkimi Ziyarətləri

Profilaktik Müayinələr: Hər 6 ayda bir diş həkiminə müraciət edin.

Xərçəng Skrininqi: Ağız boşluğunda xərçəngə aid əlamətlərin yoxlanılması üçün.

5. Protezlərə Qulluq

Hər gün protezlərinizi təmizləyin.

Protezlərin uyğunluğunu yoxlamaq üçün diş həkiminə müraciət edin.

Yatmadan əvvəl protezi çıxarmaq ağız sağlamlığı üçün faydalıdır.

6. Dişlərin Mühafizəsi

Çeynəmə problemləri varsa, dişlərinizi qorumaq üçün protez və ya digər alternativlərdən istifadə edin.

Geriatrik Diş Baxımı ilə Əlaqədar Xüsusi Vəziyyətlər

Dərmanların Təsiri:

Yaşlı xəstələrin istifadə etdiyi dərmanlar ağız quruluğu və ya diş problemlərinə səbəb ola bilər. Həkim və diş həkimi ilə bu dərmanların təsirlərini müzakirə edin.

Hərəkət Məhzudiyyəti:

Əllərdə titrəmə və ya digər motor problemləri səbəbindən diş baxımı çətinləşə bilər. Elektrikli diş fırçaları bu problemi həll edə bilər.

Xroniki Xəstəliklər:

Şəkərli diabet, ürək-damar xəstəlikləri və ya osteoporoz diş sağlamlığına təsir göstərə bilər. Bu problemlərə uyğun fərdi müalicə planları hazırlamaq vacibdir.

Psixoloji Faktorlar:

Demans və ya Alzheimer kimi xəstəliklər diş baxımını çətinləşdirə bilər. Bu halda ailə üzvlərinin və ya baxıcıların dəstəyi lazımdır.

Yaşlı Xəstələr üçün Müalicə Yanaşmaları

Diş İmplantları:

Diş itkisi olan yaşlılar üçün uzunmüddətli həll təklif edir.

Körpü və Protezlər:

Çeynəmə funksiyasını bərpa etmək üçün.

Flüorid Müalicəsi:

Çürüklərin qarşısını almaq üçün dişlərin flüoridlə möhkəmləndirilməsi.

Periodontal Müalicə:

Diş əti xəstəliklərini idarə etmək üçün müntəzəm təmizləmələr.

Dişlərə Doldurma və Kronlar:

Zədələnmiş dişlərin funksional və estetik görünüşünü bərpa etmək üçün.

Nəticə

Yaşlı xəstələrdə diş baxımı yalnız ağız sağlamlığını qorumaq deyil, ümumi sağlamlıq və həyat keyfiyyətini dəstəkləmək üçün əhəmiyyətlidir. Müntəzəm müayinələr, düzgün diş gigiyenası və fərdi yanaşmalarla yaşlanma dövründə sağlam və funksional dişlərə sahib olmaq mümkündür. Əgər siz və ya yaxınlarınız bu mövzuda dəstək və ya məlumat axtarırsınızsa, peşəkar diş həkiminə müraciət etmək tövsiyə olunur.

Bu məqalə 10 yanvar 2025 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube