Mədə Ağrısının Səbəbləri
1. Sadə və müvəqqəti səbəblər:
Həzm pozğunluğu (dispepsiya):
Aşırı yemək, yağlı və ya ədviyyatlı qidalar səbəbindən.
Qaz və şişkinlik:
Bağırsaqlarda həddindən artıq qazın yığılması.
Qəbizlik:
Bağırsaq hərəkətlərinin yavaşlaması.
2. Mədə və həzm sistemi ilə əlaqəli problemlər:
Qastrit:
Mədə divarının iltihabı (əsasən Helicobacter pylori infeksiyası və ya dərman istifadəsi səbəbilə).
Mədə xorası:
Mədədə və ya onikibarmaq bağırsaqda yara.
Reflü xəstəliyi (GERD):
Mədə turşusunun yemək borusuna geri qalxması.
Mədə-bağırsaq infeksiyaları:
Virus, bakteriya və ya parazitlərdən qaynaqlanan qida zəhərlənməsi.
İrritabl bağırsaq sindromu (IBS):
Bağırsaq funksiyasında pozğunluq.
3. Daha ciddi səbəblər:
Safra kisəsi xəstəlikləri:
Safra daşları və ya safra kisəsinin iltihabı.
Pankreatit:
Mədəaltı vəzin iltihabı.
Appendisit:
Əksər hallarda sağ aşağı qarında ağrı ilə müşayiət olunur.
Bağırsaq tıxanıqlığı:
Bağırsaqlarda hərəkətin dayanması.
4. Stress və psixoloji faktorlar:
Stress və narahatlıq:
Həzm sisteminə təsir edərək mədə narahatlığı yarada bilər.
Mədə Ağrısının Əlamətləri
Mədə ağrısı ilə birlikdə müşahidə edilə bilən digər əlamətlər:
Yanma və turşuluq hissi.
Ürəkbulanma və qusma.
Qarında şişkinlik və qaz.
İshal və ya qəbizlik.
Həzm problemləri (yeməkdən sonra narahatlıq).
Yüksək qızdırma (infeksiyalarla əlaqəli ola bilər).
Qanlı qusma və ya qara rəngli nəcis (təcili tibbi yardım tələb edir).
Mədə Ağrısına Nə Yaxşı Gəlir?
1. Pəhriz dəyişiklikləri və həyat tərzi tövsiyələri:
Yüngül qidalar yeyin:
Düyü, banan, kartof püresi, bişmiş tərəvəzlər və yağsız toyuq mədə üçün asandır.
Mədəyə istirahət verin:
Yeməkdən sonra mədəni yormamaq üçün çox yeməkdən çəkinin.
Asidik qidalardan uzaq durun:
Pomidor, sitrus meyvələri, qəhvə və qazlı içkilərdən çəkinin.
Bol maye qəbul edin:
Suyun yetərli miqdarda içilməsi həzmə kömək edir.
2. Təbii vasitələr:
Zəncəfil:
Ürəkbulanma və mədə narahatlığı üçün faydalıdır. Zəncəfil çayı içə bilərsiniz.
Nanə:
Mədə əzələlərini rahatlaşdırır və qazın çıxmasına kömək edir.
Çobanyastığı çayı:
İltihabı azaldır və sakitləşdirici təsir göstərir.
Soda və limon:
Bir az soda və limon suyu qarışığı həzmi asanlaşdıra bilər.
Bal və isti su:
Mədə yanmasını və turşuluğu azaltmağa kömək edir.
3. İsti kompres:
Qarın nahiyəsinə isti kompres tətbiq etmək əzələ spazmlarını yüngülləşdirə bilər.
4. Stressin idarəsi:
Meditasiya, nəfəs alma məşqləri və yoga kimi texnikalar stressdən qaynaqlanan mədə ağrılarını yüngülləşdirə bilər.
Dərman Müalicəsi
1. Mədə turşusu üçün:
Antiasidlər (məsələn, ranitidin, omeprazol).
Proton pompa inhibitorları.
2. Həzm problemləri üçün:
Prokinetiklər (məsələn, domperidon).
Həzm fermentləri.
3. Spazmları azaltmaq üçün:
Antispazmodiklər (məsələn, butilskopolamin).
4. İnfeksiyalar üçün:
Antibiotiklər (Helicobacter pylori infeksiyası üçün).
Mədə Ağrısından Qorunma
Balanslı qidalanma:
Porsiyaları azaldın və yağlı, ədviyyatlı qidalardan çəkinin.
Müntəzəm yemək rejimi:
Yemək vaxtlarını nizamlı tutmaq həzmi asanlaşdırır.
Stressi idarə edin:
Stressin həzm sisteminə təsirini azaltmaq üçün rahatlama texnikalarından istifadə edin.
Təmiz qida qəbul edin:
Qidaların təmizliyinə və saxlanma şərtlərinə diqqət edin.
Alkoqol və siqaretdən çəkinin:
Hər iki faktor mədə divarını qıcıqlandıra bilər.
Hansı Hallarda Həkimə Müraciət Etmək Lazımdır?
Ağrı davamlıdır və ya pisləşir.
Qanlı qusma və ya qara rəngli nəcis müşahidə edilir.
Yüksək qızdırma və ciddi zəiflik varsa.
Yeməkdən sonra tez-tez yanma və ya turşu hissi olur.
İştahsızlıq və arıqlama baş verirsə.
Mədə ağrısı əksər hallarda müvəqqəti və yüngül olur, lakin uzun müddət davam edərsə və ya müşayiət olunan ciddi əlamətlər varsa, tibbi müayinə vacibdir. Vaxtında diaqnoz və düzgün müalicə problemlərin qarşısını almağa kömək edər.
