Paleo Pəhrizinin Əsas Prinsipləri
Təbii Qidalara Fokuslanmaq:
Təbiətdə mövcud olan qidaların istehlakına əsaslanır.
Emal Edilmiş Qidalardan Çəkinmək:
Şəkər, emal edilmiş yağlar, konservantlar və digər kimyəvi əlavələrdən uzaq durmaq.
Taxıl və Paxlalı Bitkiləri İstisna Etmək:
Paleo pəhrizi, taxılların və paxlalı bitkilərin bədənə mənfi təsir göstərə biləcəyini irəli sürür.
Yüksək Zülal və Sağlam Yağlar:
Zülal və təbii yağlarla zəngin qidalanma təşviq olunur.
Aşağı Karbohidrat İstehlakı:
Karbohidratlar əsasən tərəvəz və meyvələrdən əldə edilir.
Paleo Pəhrizində Hansı Qidalar Təsdiqlənir?
1. Zülal Mənbələri
Yağsız ət (mal əti, quzu, keçi).
Quş əti (toyuq, hinduşka, ördək).
Balıq və dəniz məhsulları.
Yumurtalar.
2. Meyvə və Tərəvəz
Təzə meyvələr (alma, portağal, banan, giləmeyvələr).
Yarpaqlı yaşıl tərəvəzlər (ispanaq, kələm).
Digər tərəvəzlər (brokoli, yerkökü, gül kələm).
3. Sağlam Yağlar
Avokado və avokado yağı.
Qoz, badam, çia toxumu.
Zeytun yağı və kokos yağı.
4. Təbiətdə Mövcud Olan Digər Qidalar
Bal.
Quru meyvələr (məhdud miqdarda).
Paleo Pəhrizində Hansı Qidalar Yasaqdır?
1. Emal Edilmiş Qidalar
Çipslər, fast-food məhsulları, konservantlı məhsullar.
2. Şəkər
Ağ şəkər, qənd, siroplar.
3. Taxıllar
Buğda, arpa, yulaf, düyü və digər taxıl məhsulları.
4. Paxlalı Bitkilər
Noxud, mərcimək, lobya və soya.
5. Süt və Süd Məhsulları
Süd, pendir, qatıq və digər süd məhsulları.
6. Alkoqol
Xüsusilə yüksək şəkər tərkibli içkilər.
Paleo Pəhrizinin Faydaları
Çəki İdarəetməsi:
Emal edilmiş və yüksək kalorili qidaların azaldılması ilə çəki nəzarəti asanlaşır.
Qan Şəkərinin Sabitləşməsi:
Şəkərin istifadəsinin azalması qan şəkərini daha yaxşı idarə etməyə kömək edir.
Həzm Sağlamlığının Yaxşılaşdırılması:
Təbii və liflə zəngin qidalar həzm sistemini dəstəkləyir.
İltihabın Azaldılması:
Emal edilmiş qidaların və şəkərin məhdudlaşdırılması bədəndə iltihab reaksiyalarını azalda bilər.
Enerji Səviyyəsinin Artması:
Sağlam zülal və yağlarla zəngin qidalanma enerji səviyyəsini artırır.
Paleo Pəhrizinin Çətinlikləri və Tənqidləri
1. Taxıl və Paxlalı Bitkilərin İstisna Edilməsi
Bu məhsullar lif və bəzi mühüm qida maddələrinin (vitaminlər, minerallar) əhəmiyyətli mənbələridir.
2. Bəzi Qidaların Bahalığı
Paleo pəhrizindəki təbii və yüksək keyfiyyətli məhsullar baha ola bilər.
3. Pəhrizin Uzunmüddətli Uyğunlaşması
Gündəlik həyatda tətbiq etmək çətin ola bilər, xüsusilə sosial yeməklərdə.
4. Süd Məhsullarının İstisna Edilməsi
Süd məhsulları kalsiumun əsas mənbəyidir və bu məhsulların olmaması bəzi insanlar üçün problemlər yarada bilər.
5. Elm Baxımından Tənqidlər
Bəzi mütəxəssislər paleo pəhrizinin müasir dövr qida tələblərini tam qarşılamadığını irəli sürürlər.
Kimlər Üçün Uyğundur?
Sağlam həyat tərzi və təbii qidalanma istəyən insanlar.
Çəki itirmək və ya qan şəkərini idarə etmək istəyənlər.
Emal edilmiş qidalara qarşı həssas olan şəxslər.
Paleo Pəhrizində Nümunə Gündəlik Menyu
Səhər Yeməyi:
Omlet (3 yumurta, ispanaq və avokado ilə).
Bir ədəd alma.
Nahar:
Qril edilmiş toyuq filesi.
Zeytun yağı və limonla qarışdırılmış salat (ispanaq, pomidor, xiyardan hazırlanmış).
Axşam Yeməyi:
Sobada bişmiş somon balığı.
Qovrulmuş brokoli və şirin kartof.
Ara Yeməklər:
Bir ovuc qoz və ya badam.
Bir az quru meyvə (məsələn, kişmiş).
Nəticə
Paleo pəhrizi, emal edilmiş və süni qidaları tərk edərək daha təbii və sağlam qidalanmağa yönəlik bir yanaşmadır. Bu pəhriz çəki itirmək, enerji artırmaq və ümumi sağlamlığı yaxşılaşdırmaq üçün təsirli ola bilər. Ancaq bu pəhriz hər kəs üçün uyğun olmaya bilər və başlamadan əvvəl bir diyetoloq və ya həkimlə məsləhətləşmək tövsiyə olunur. Fərdi ehtiyaclara uyğun şəkildə paleo pəhrizini modifikasiya etmək onun daha praktik və faydalı olmasını təmin edə bilər.