Prostat niyə böyüyür?
Prostatın böyüməsi əsasən yaşla əlaqəlidir və bu prosesə Benign Prostat Hiperplaziyası (BPH) və ya xroniki prostat böyüməsi deyilir. Bu, bədxassəli olmayan, lakin sidik ifrazına təsir edən bir vəziyyətdir.
Prostatın böyüməsinin əsas səbəbləri:
Hormonal dəyişikliklər:
Yaşlandıqca testosteron və dihidrotestosteron (DHT) hormonları prostat toxumasında yığılaraq böyüməyə səbəb olur.
Yaş faktoru:
Prostatın böyüməsi əsasən 40 yaşdan sonra başlayır və 50-60 yaşdan sonra daha çox rast gəlinir.
Genetik faktorlar:
Ailəsində prostat problemləri olan kişilərdə risk daha yüksəkdir.
Yaşam tərzi və qidalanma:
Obezlik, yüksək yağlı pəhriz və hərəkətsizlik prostat böyüməsinə təsir edə bilər.
Prostat böyüməsinin əlamətləri
Tez-tez sidiyə çıxma (xüsusən gecələr)
Sidik axınının zəifləməsi
Sidik zamanı kisənin tam boşalmama hissi
Təzyiq və ya ağrı hissi
Sidik ifrazının gecikməsi və ya fasilələrlə gəlməsi
Mən nə etməliyəm?
1. Mütəmadi həkim müayinəsi
50 yaşdan sonra hər il uroloq müayinəsi və PSA testi (prostat spesifik antigen) vermək tövsiyə olunur.
Ailədə prostat xərçəngi olanlarda bu yaş daha erkən ola bilər (45 yaşdan).
2. Sağlam həyat tərzi
Qidalanma:
Daha çox meyvə, tərəvəz, omega-3 yağ turşuları qəbul et.
Yağlı və işlənmiş qidaları azalt.
Fiziki aktivlik:
Mütəmadi məşq (həftədə ən az 3-4 dəfə) prostat sağlamlığını dəstəkləyir.
Arıqlama:
Çəkini normada saxlamaq prostat hiperplaziyasının simptomlarını azalda bilər.
3. Siqaret və spirt
Siqareti tərgitmək və spirt istifadəsini azaltmaq prostat və ümumi sidik sistemi sağlamlığı üçün faydalıdır.
4. Su içmək
Gün ərzində kifayət qədər su içmək, lakin axşam saatlarında maye qəbulunu azaltmaq (gecə sidiyə durmamaq üçün).
5. Tibbi və dərman müalicəsi
Alfa-blokatorlar (sidik kanalını rahatladır).
5-alfa-reduktaza inhibitorları (prostatın böyüməsini ləngidir).
Bitki mənşəli dəstəklər (saw palmetto və s.).
6. Cərrahi və minimal invaziv üsullar
Ağır hallarda TURP (Transuretral Prostat Rezeksiyası) və ya digər minimal invaziv prosedurlar tətbiq oluna bilər.
Mühüm qeyd:
Prostat böyüməsi bədxassəli xərçəng deyil, amma bəzi hallarda prostat xərçəngi ilə simptomatik bənzər ola bilər, buna görə mütəmadi müayinələr çox önəmlidir.
