Ramazanda emosional aclıq: səbəbləri və öhdəsindən gəlməyin yolları

Emosional aclıq, fiziki aclıqdan fərqli olaraq, insanın stres, darıxma, narahatlıq və ya emosional boşluğu doldurmaq üçün yemək istəməsi ilə xarakterizə olunur. Ramazan ayında uzun müddət ac qalmaq və müəyyən psixoloji faktorlar bəzi insanlarda emosional yeməyə meyilliliyi artıra bilər. Bu dövrdə həqiqi aclıqla emosional aclığı ayırd edə bilmək və yemək vərdişlərini şüurlu şəkildə idarə etmək çox vacibdir.

Ramazanda emosional aclıq: səbəbləri və öhdəsindən gəlməyin yolları

1. Ramazanda Emosional Aclığın Səbəbləri

1️⃣ Uzun Müddət Aclıq və Şəkər Düşməsi

Gün ərzində yemək yeməmək qan şəkərinin düşməsinə və enerji səviyyəsinin azalmasına səbəb ola bilər.

İftar zamanı birdən çox yemək yemək istəyi və ya şirniyyatlara həddindən artıq meyil etmə bu səbəbdən ola bilər.

✅ Nə etməli?

İftarı yüngül və balanslı şəkildə açın.

Şəkərli və ağır yeməklərdən qaçaraq protein və lif baxımından zəngin qidalar qəbul edin ki, toxluq hissiniz uzun sürsün.

2️⃣ Stres və Narahatlıq

Ramazan, ibadət və sosial tədbirlərlə dolu bir dövr olduğu üçün bəzi insanlar stres və zaman idarəsi çətinliyi yaşaya bilər.

Stresli anlarda emosional yemək yemək istəyi arta bilər (xüsusilə iftar və ya sahurdan sonra).

✅ Nə etməli?

Stresi idman, dua, meditasiya və nəfəs məşqləri ilə idarə edin.

Yeməyi emosiyalarınızı idarə etmək üçün bir vasitə kimi istifadə etməməyə çalışın.

3️⃣ Su və Maye Çatışmazlığı

Gün ərzində kifayət qədər su içməmək susuzluq hissinin aclıq kimi hiss edilməsinə səbəb ola bilər.

İftar və sahur arasında az su içmək baş ağrısı, yorğunluq və qida istəklərinə səbəb ola bilər.

✅ Nə etməli?

İftar və sahur arasında ən azı 1.5-2 litr su için.

Şəkərli içkilərdən və qazlı içkilərdən çəkinin, çünki onlar bədəndə daha çox su itkisinə səbəb ola bilər.

4️⃣ Sosial və Ətraf Mühitin Təsiri

Ramazanda ailə və dostlarla birgə iftar süfrələrində bolluca yemək hazırlanır və bu, həddindən artıq yeməyə səbəb ola bilər.

Digərlərinin çox yeməsi və ya şirniyyatları təşviq etməsi insanı istəmədiyi halda daha çox yeməyə məcbur edə bilər.

✅ Nə etməli?

Öz bədəninizin ehtiyaclarını dinləyin və kənar təsirlərə uymayın.

Yemək süfrəsində lazım olandan artıq qida qəbul etməməyə diqqət edin.

5️⃣ Darıxmaq və Psixoloji Boşluq

Ramazanda boş vaxtın artması bəzi insanlarda darıxma və nəticədə emosional yemək yemək istəyini artıra bilər.

Xüsusilə sahurdan sonra və iftardan sonra mənasız qəlyanaltı istəyi baş verə bilər.

✅ Nə etməli?

Dua, kitab oxumaq, meditasiya, idman və ya başqa fəaliyyətlərlə beyninizi məşğul saxlayın.

“Həqiqətən acammı, yoxsa sadəcə yemək yemək istəyirəm?” deyə özünüzdən soruşun.

2. Fiziki Aclıq və Emosional Aclığı Necə Ayırd Etmək Olar?

Fiziki AclıqEmosional Aclıq

Asta-asta yaranırBirdən ortaya çıxır

Hər cür qida ilə doymaq mümkündürXüsusilə şirniyyat, fast food və ya yüksək kalorili qidalar istəyirsiniz

Mədə boşluğu və ya enerjisizlik hissi ilə gəlirStres, darıxma və ya emosional dəyişikliklər səbəbi ilə yaranır

Yemək yedikdən sonra doyma hissi gəlirYeməkdən sonra da günahkarlıq və narahatlıq hissi davam edir

✅ Özünüzə sual verin:
“Həqiqətən acammı, yoxsa sadəcə stres, darıxma və ya emosional boşluq hiss etdiyim üçün yemək istəyirəm?”

3. Ramazanda Emosional Aclıqla Mübarizə Üçün Təsirli Strategiyalar

1️⃣ Düzgün Qidalanma Vərdişləri Qazanmaq

Sahur və iftarda balanslı qidalar seçin (protein, lif və sağlam yağlarla zəngin yeməklər).

Qan şəkərini sürətlə qaldıran şəkərli və emal olunmuş qidalardan uzaq durun.

Sürətli yemək yeməkdən çəkinin və yavaş-yavaş çeynəyin ki, doyma hissini daha yaxşı hiss edəsiniz.

2️⃣ Özünüzü Məşğul Saxlayın

Açlıq hissi gələndə fərqli fəaliyyətlərlə diqqətinizi yayındırın.

Dini və ya fərdi inkişaf kitabları oxuyun, ibadətə vaxt ayırın.

Yüngül idman və meditasiya ilə rahatlayın.

3️⃣ Şüurlu Yemək (Mindful Eating) Texnikalarını Tətbiq Edin

Hər lokmanı şüurlu şəkildə çeynəyin və qidanın dadını hiss edin.

Doyma hissinizi dinləyin və məcburi olaraq yeməyə davam etməyin.

İftar süfrəsində həddindən artıq yemək istəmək hissi gələndə, bir neçə dəqiqə fasilə verin və aclıq səviyyənizi dəyərləndirin.

4️⃣ Emosional Tetikleyiciləri Tanıyın və Alternativlər Tapın

Əgər stres və narahatlıq emosional yeməyə səbəb olursa, alternativ rahatlama üsulları tapın (nəfəs məşqləri, meditasiya, dua).

Əgər darıxdığınız üçün yemək istəyirsinizsə, kitab oxumaq, dostlarla söhbət etmək və ya ibadət etmək kimi alternativ məşğuliyyətlər tapın.

Nəticə

Ramazanda emosional aclıq, uzun müddət ac qalmaq, stres, susuzluq və sosial mühitin təsiri ilə ortaya çıxa bilər. Ancaq fiziki aclıqla emosional aclığı ayırd etmək və yemək vərdişlərini şüurlu şəkildə idarə etmək mümkündür.

🔹 Balanslı və sağlam qidalanmağa diqqət edin.
🔹 Emosional yemək istəklərinizin səbəbini anlamağa çalışın.
🔹 Şüurlu yemək texnikaları və alternativ rahatlama üsulları tətbiq edin.

✨ Unutmayın: Ramazan təkcə bədən üçün deyil, həm də ruh üçün təmizlənmə dövrüdür. Yeməyi yalnız bədəni doyurmaq üçün deyil, sağlam və şüurlu yaşamaq üçün istifadə edin! 💙

Bu məqalə 3 mart 2025 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube