Uzun Müddətli Əmizdik İstifadəsinin Potensial Zərərləri
1. Diş Problemləri
Ortodontik Problemlər:
Uşağın dişlərinin düzgün düzülüşünə mane ola bilər. Ən çox rast gəlinən hallardan biri "açıq diş" və ya "çarpaz dişlər" problemidir.
Ağız Çənəsinin Deformasiyası:
Davamlı əmizdik istifadəsi üst və alt çənə strukturunun düzgün inkişafını poza bilər.
Diş Çürüməsi:
Əmizdiyin şəkərli məhlullara batırılması və ya uzun müddət ağızda qalması çürüklərə səbəb ola bilər.
2. Danışıq İnkişafına Təsir
Dil və Nitq Problemləri:
Uzun müddət əmizdik istifadəsi dil əzələlərinin düzgün işləməsinə mane ola bilər.
Səslərin Tələffüz Çətinliyi:
Əmizdik uşağın ağzında olarkən danışmaq çətinləşir və səslərin düzgün tələffüzü öyrənilməmiş qala bilər.
Nitq Gecikməsi:
Davamlı əmizdik istifadəsi uşağın nitq inkişafını ləngidə bilər.
3. Qulaq Sağlamlığına Təsir
Orta Qulaq İltihabı:
Araşdırmalar göstərir ki, əmizdikdən uzun müddət istifadə edən uşaqlarda orta qulaq infeksiyası riski artır. Bu, tüpürcək axınının dəyişməsi nəticəsində qulaq kanallarına maye yığılması ilə əlaqədardır.
4. Emosional Bağlılıq və Müstəqillik
Həddindən Artıq Asılılıq:
Uşaqlar emosional rahatlama üçün yalnız əmizdikdən istifadə edə bilər, bu da onların öz emosiyalarını idarə etmə bacarıqlarını zəiflədir.
Yuxu Müstəqilliyinə Maneə:
Əmizdiyə bağlı olan uşaqlar əmizdiksiz yuxuya getməkdə çətinlik çəkə bilər.
5. Sənədləşmiş İkincil Problemlər
Tüpürcək Axınının Artması:
Davamlı tüpürcək axını dəri qıcıqlanmalarına səbəb ola bilər.
Mikrob Yığılması:
Əmizdiyin təmiz saxlanılmaması mikrobların yığılmasına və infeksiyalara səbəb ola bilər.
Əmizdik İstifadəsini Azaltmağın Faydaları
Dişlərin və çənənin düzgün inkişafı təmin olunur.
Nitq inkişafı sürətlənir.
Uşağın öz emosiyalarını idarə etmə qabiliyyəti inkişaf edir.
Orta qulaq infeksiyası riski azalır.
Yuxu müstəqilliyi artır.
Əmizdikdən Ayrılma Prosesi: Praktik Tövsiyələr
1. Mərhələli Ayrılma
Əmizdik istifadəsini tədricən azaldın. Məsələn, yalnız yuxu zamanı və ya müəyyən vaxtlarda istifadəyə icazə verin.
2. Alternativ Rahatlama Yolları
Əmizdiksiz rahatlama yolları təklif edin (yumşaq oyuncaqlar, mahnı oxumaq, qucaqlamaq).
3. Uşağa İzah Edin
Yaşına uyğun şəkildə əmizdiyin artıq lazım olmadığını və "böyük uşaqların" əmizdikdən istifadə etmədiyini izah edin.
4. Mükafatlandırma Sistemi
Əmizdikdən imtina etdikləri üçün kiçik mükafatlarla onları təşviq edin.
5. Əmizdiyi Maraqdan Kənarlaşdırın
Əmizdiyi görmədikləri yerlərdə saxlayın. Beləcə uşaq onun mövcudluğunu unuda bilər.
6. Cəmiyyətə Uyğunlaşma Dəstəyi
Yaşıdlarının əmizdikdən istifadə etmədiyini göstərən müsbət nümunələr təqdim edin.
7. Peşəkar Yardım
Əgər əmizdikdən ayrılmaqda çətinlik çəkirsinizsə, bir pediatr və ya uşaq terapevtinə müraciət edin.
Əmizdiyi Sağlam İstifadə Üçün Qaydalar
Vaxt Məhdudiyyəti Təyin Edin:
Yalnız yuxu vaxtı və ya emosional sakitləşmə üçün istifadə edin.
Məhdud Yaş Dövrü:
Əmizdik istifadəsini 2 yaşından əvvəl azaltmağa çalışın.
Təmizliyi Saxlayın:
Əmizdiyi mütəmadi olaraq yuyun və steril saxlayın.
Şəkərli Məhlullardan Uzaq Durun:
Əmizdiyi bal, şəkər və ya digər şirin məhlullara batırmaqdan çəkinin.
Nəticə
Uzun müddətli əmizdik istifadəsi qısa müddətdə uşaqlar üçün rahatlıq gətirsə də, uzunmüddətli perspektivdə bir çox problem yarada bilər. Əmizdiyi idarəli şəkildə və vaxtında dayandırmaq, uşağın sağlam inkişafını təmin etmək üçün vacibdir. Valideynlərin dəstəyi və doğru yanaşma ilə əmizdikdən ayrılma prosesi daha asan və effektiv ola bilər. Əgər bu proses zamanı çətinlik çəkirsinizsə, pediatr və ya terapevt ilə məsləhətləşməkdən çəkinməyin.