🔍 Uşaqlarda Oynaq Ağrısının Ən Yayılan Səbəbləri
✅ 1. Böyümə ağrıları (fizioloji səbəb)
XüsusiyyətAçıqlama
Yaş aralığı3–10 yaş
Ən çox harada?Dizlər, baldırlar, bud nahiyəsi
Nə vaxt yaranır?Axşam və gecə saatlarında
ƏlamətlərQızartı, şişkinlik və hərəkət məhdudluğu yoxdur
Riskli mi?Xeyr – normal böyümənin bir hissəsidir
💡 İstirahət, masaj və yüngül ağrıkəsicilərlə keçər.
⚠️ 2. Travmalar və zədələnmələr
Uşaqlar oynayarkən yıxılma, burxulma və ya zədələnmə yaşayır
Əlamətlər: Ani ağrı, şişkinlik, hərəkət çətinliyi, qızartı
🛠️ Rentgen və ya ortopedik müayinə ilə diaqnoz dəqiqləşdirilir.
🦠 3. İnfeksiyalar və reaktiv artrit
Növİzahedici məqam
Virus infeksiyalarından sonraBoğaz iltihabı, qrip və ya rotavirus sonrası diz və ya ayaq ağrısı
Reaktiv artritBakterial infeksiyalardan sonra (streptokok, salmonella və s.) – tək və ya çoxsaylı oynaq tutulması ilə müşahidə oluna bilər
Septik artritCiddi bakterial infeksiya → təcili tibbi müdaxilə tələb edir! (Hərarət, oynağın şişməsi, ağrı, qızartı, hərəkətsizlik)
❗ Septik artrit gecikərsə, oynaqda qalıcı zədələnmə ola bilər.
🔁 4. Romatizmal xəstəliklər
NövƏlamətləri
🧬 Juvenil idiopatik artrit (Uşaq revmatizması)Xroniki oynaq ağrısı, şişlik, hərəkət məhdudluğu, səhər sərtliyi
🔄 Still xəstəliyiYüksək atəş + dəri səpgiləri + oynaq ağrısı
🌡️ Lupus (SLE)Sistemik əlamətlər – səpgilər, yorğunluq, ağız yaraları, oynaq şikayətləri
🌀 Reynaud fenomeni ilə gedən kollagen pozğunluqlarıƏllərdə soyuqluq, rəng dəyişikliyi, oynaq ağrısı ilə birlikdə
📌 Bu hallar reumatoloq tərəfindən izlənməlidir.
🍬 5. Qidalanma və vitamin çatışmazlıqları
ProblemAçıqlama
🔍 D vitamini çatışmazlığı (raxit)Sümüklərin zəifliyi, əzələ ağrısı, diz və ayaqlarda əyrilik
🔍 Kalsium və maqnezium çatışmazlığıƏzələ spazmları, sümüklərdə ağrı
🔍 Qarışıq və qeyri-sağlam qidalanmaArtmış oynaq və əzələ yorğunluğu
🧠 6. Psixosomatik ağrılar
Uşaqlarda emosional gərginlik, məktəb stresi, diqqət çəkmə ehtiyacı
→ Bəzən ağrı kimi ifadə oluna bilər
Müayinədə heç bir orqanik səbəb tapılmaz
💬 Psixoloq dəstəyi faydalı ola bilər.
📌 Nə zaman narahat olub həkimə getmək lazımdır?
SinyalAçıq risk göstəricisi
🌡️ Hərarət və üşütməİnfeksiya və ya romatizmal xəstəlik riski
🛌 Səhərlər oynaqlarda sərtlikJuvenil artrit göstəricisi
🚫 Gecə oyandıran şiddətli ağrıXərçəng, infeksiya və ya ağır travma riski
❌ Oynağın şişməsi və qızarmasıİltihabi proses ehtimalı
😴 Uşağın ümumi halsız və süst olmasıSistemik xəstəlik əlaməti
🔁 Uzun sürən təkrarlanan ağrılarDərinləşdirilmiş müayinə ehtiyacı
🩺 Həkim hansı müayinələri apara bilər?
Fiziki müayinə və hərəkət testləri
Rentgen, USM, bəzən MRT
Qan analizləri – iltihab göstəriciləri (ESR, CRP), ANA, RF
Oynaq mayesi aspirasiya (şiş varsa)
💡 Yekun:
Uşaqlarda oynaq ağrısı hər zaman təhlükə demək deyil, lakin davamlılıq, şiddət və müşayiətçi əlamətlərlə birlikdədirsə, mütləq həkim nəzarəti vacibdir.
Vaxtında diaqnoz və dəstək – həm müalicə, həm də gələcək sağlamlıq üçün önəmlidir.
