Müdaxilə Radiologiyasının Xərçəngdəki Töhfələri
Xərçəngin Diaqnozunun Dəqiqləşdirilməsi
Biopsiya və nümunə götürmə: Müdaxilə radiologiyası, çox vaxt şişlərin biopsiyasını etmək üçün istifadə olunur. Xüsusilə, qeyri-şəffaf və ya çətin yerlərdə yerləşən şişlər üçün radioloji bələdçilik (ultrasəs, CT və ya MRI vasitəsilə) altında biopsiya götürmək mümkündür. Bu, şişin növünü və mərhələsini dəqiqləşdirməyə kömək edir və müalicə planının müəyyənləşdirilməsinə imkan yaradır.
Şişin ölçüsünün qiymətləndirilməsi: Müdaxilə radiologiyası, şişin yerini, ölçüsünü və yayılma səviyyəsini qiymətləndirməyə kömək edir, bu da müalicə planını düzgün təyin etmək üçün vacibdir.
Xərçəngin Local və Sistemik Müalicəsi
Termal müalicə (ablation): Şişin və ya metastazın hədəf alınıb istilik (radiofrekans ablasiya – RFA) və ya soyuq (kriyoterapiya) vasitəsilə məhv edilməsi müasir müdaxilə radiologiyasının bir hissəsidir. Bu metodlar, şişi məhv edərək, ətraf toxumalara zərər vermədən müalicə edir.
Chemoembolizasiya: Bu prosedurda, şişin qan təchizatını dayandırmaq üçün bir embolus (damar tıxayıcı maddə) və xərçəng dərmanları birləşdirilərək birbaşa şişə tətbiq edilir. Bu üsul, şişin böyüməsini dayandırır və dərmanın şişə birbaşa çatmasını təmin edir, beləliklə, sağlam toxumalara təsir minimuma endirilir.
Radioembolizasiya: Radioaktiv maddələr, birbaşa şişə yerləşdirilir və şişi lokal şəkildə radiasiya ilə müalicə edir. Bu üsul, xüsusilə qaraciyər xərçəngi kimi metastatik xərçəng növlərində istifadə edilir.
Metastazların və Lokal Xərçəngin İdarə Edilməsi
Metastatik xərçəngin müalicəsi: Müdaxilə radiologiyası, şişin lokalizasiya olunduğu orqanda və ya orqanlarda (qaraciyər, ağciyər, böyrəklər və s.) metastatik xəstəliklə mübarizə aparmaq üçün istifadə edilə bilər. Chemoembolizasiya və radioembolizasiya kimi üsullar, metastatik şişləri kiçiltməyə və ağrıları azaltmağa kömək edir.
Böyrək və qaraciyər xərçəngi: Bu növ şişlərdə, müdaxilə radiologiyası ilə lokal müalicə üsulları tətbiq olunur. Bu üsullar, şişin böyüməsini məhdudlaşdırmağa və ağrıları azaldmağa kömək edir.
Xərçəngdən Əziyyət çəkən Xəstələrdə Ağrının Yüngülləşdirilməsi
Palliativ müalicə: Xərçəngin son mərhələlərində, şişin yayılmasının və ya kütləvi şişlərin səbəb olduğu ağrıları azaltmaq üçün müdaxilə radiologiyası istifadə edilir. Şişlərin radioloji metodlarla sıxışdırılması və ağrı mənbələrinin dəqiq hədəflənməsi bu tip müalicə üçün effektiv ola bilər.
Sinir blokadası və analjeziya: Bəzi hallarda, şişlər sinirləri sıxışdırdıqda, ağrı çox güclü olur. Bu zaman, müdaxilə radiologiyası ilə sinir blokadası və analjezik maddələrin tətbiqi, ağrıları yüngülləşdirə bilər.
Xərçəngin Şişinə Dəqiq Radioterapiya tətbiqi
Brahiterapiya: Bu, birbaşa şişə radiasiya tətbiq etmək üçün istifadə edilən müdaxilə üsuludur. Bu üsulda, radiasiya mənbəyi, birbaşa şişin yerləşdiyi sahəyə yerləşdirilir, bu da müalicəni daha dəqiq və lokal edir. Şişin yerləşdiyi orqanda yüksək dozada radiasiya verilərək ətraf toxumalara zərər vermədən şiş məhv edilir.
Radioterapiya üçün bələdçilik: Müdaxilə radiologiyası, şişlərin radioterapiya ilə müalicə edilməsi zamanı daha dəqiq bələdçilik edərək, radiasiyanın hədəf bölgəyə yönəlməsini təmin edir.
Bədənin Fərqli Sahələrində Təsirli Müdaxilələr
Plevra (ağciyər ətrafı) və periton boşluğuna müdaxilə: Bəzi metastatik şişlər, plevra və periton boşluğuna yayıla bilər. Bu sahələrdə sıxlaşma və maye yığılması ola bilər. Müdaxilə radiologiyası, bu mayenin boşaldılması və digər müdaxilələrlə bədənin bu bölgələrindəki təzyiqin azaldılmasına kömək edir.
Nəticə
Müdaxilə radiologiyası, xərçəngin müalicəsində, şişlərin diaqnozundan başlayaraq, onların müalicəsinə və palliativ təqibinə qədər bir çox sahədə əvəzsiz töhfələr verir. Bu üsullar, şişləri lokal olaraq müalicə etmək, ağrıları azaltmaq, metastatik xəstəliklərlə mübarizə aparmaq və ümumi sağlamlığı yaxşılaşdırmaq üçün effektivdir. Xərçəng müalicəsində radioloji metodların tətbiqi, xüsusilə cərrahi müdaxilənin mümkün olmadığı və ya riskli olduğu hallarda həyat keyfiyyətini artırmaq üçün böyük əhəmiyyət daşıyır.
