Açıq Varikoz Əməliyyatının Hazırlıq Prosesi
1. Klinik Qiymətləndirmə
Həkim xəstənin şikayətlərini dinləyir və damarların vəziyyətini qiymətləndirir.
Doppler ultrasəs ilə damarların funksiyası və genişlənmiş hissələri müəyyən edilir.
2. Əməliyyatdan Əvvəl Tədbirlər
Xəstə əməliyyatdan əvvəl qan testi və digər tibbi müayinələrdən keçir.
Həkim xəstəyə əməliyyatın necə aparılacağı və bərpa dövrü haqqında məlumat verir.
Yerli və ya ümumi anesteziya qərarı verilir.
Açıq Varikoz Əməliyyatının Gedişi
1. Anesteziya
Əməliyyat ümumiyyətlə ümumi anesteziya ilə aparılır. Bəzi hallarda regional (onurğa) anesteziya istifadə edilə bilər.
2. Problemli Damarın İzlənməsi
Cərrah ultrasəs və ya öncədən təyin olunmuş xəritəyə əsaslanaraq genişlənmiş və zədələnmiş damarları müəyyən edir.
3. Dəriyə Kiçik Kəsiklər
Dərinin üzərində zədələnmiş damarların yerləşdiyi hissələrdə kiçik kəsiklər edilir.
Əsas kəsiklər tez-tez qasıq və ya diz bölgəsində aparılır.
4. Damarın Çıxarılması (Stripping)
Əsas varikoz damarı tamamilə çıxarılır:
Cərrah damarın hər iki ucunu bağlayır (bağlama proseduru - ligation).
Damarın içindən incə bir cihaz (stripper) keçirərək zədələnmiş damarı tamamilə çıxarır.
Kiçik varikoz damarları mikro kəsiklərlə çıxarılır.
5. Kəsiklərin Bağlanması
Kəsiklər tikiş və ya tibbi yapışqanlarla bağlanır.
Əməliyyat sahəsi steril sarğı ilə örtülür.
Əməliyyatın Müddəti
Əməliyyat adətən 1-2 saat çəkir.
Zədələnmiş damarların sayına və vəziyyətinə görə müddət dəyişə bilər.
Əməliyyatdan Sonra Bərpa Prosesi
1. Xəstəxanadan Çıxış
Xəstə əməliyyatdan sonra bir neçə saat və ya bir gecə nəzarətdə saxlanılır.
Əksər hallarda xəstə növbəti gün evə buraxılır.
2. Kompressiya Çorabının İstifadəsi
Bərpa dövründə qan dövranını yaxşılaşdırmaq üçün xüsusi kompressiya çorabı geyinmək tövsiyə olunur.
Çorabın geyinilməsi mütəmadi olaraq izlənməli və həkim tövsiyəsinə əsaslanmalıdır.
3. Fiziki Aktivlik
Yüngül gəzmək qan dövranını yaxşılaşdırır və bərpanı sürətləndirir.
Uzun müddət oturmaq və ya ayaq üstə qalmaqdan qaçınmaq lazımdır.
4. Ağrıkəsicilər və Dərmanlar
Həkim ağrıları yüngülləşdirmək üçün dərmanlar təyin edə bilər.
Enfeksiyanın qarşısını almaq üçün antibiotiklər verilə bilər.
5. Tam Bərpa Müddəti
Kiçik kəsiklər təxminən 1-2 həftə ərzində sağalır.
Tam bərpa üçün adətən 4-6 həftə tələb olunur.
Açıq Varikoz Əməliyyatının Üstünlükləri
Ciddi Varikoz Hallarında Effektivdir:
Şiddətli və genişlənmiş varikoz damarların tam çıxarılmasında uğurludur.
Davamlı Həll Təmin Edir:
Problemli damarlar tamamilə çıxarıldığı üçün yenidən eyni damarlarda varikoz yaranma ehtimalı azdır.
Bütün Damarların Müalicəsi:
Böyük və kiçik varikoz damarlar bir əməliyyatla müalicə edilə bilər.
Açıq Varikoz Əməliyyatının Riskləri və Yan Təsirləri
Qanaxma və Göyərmələr:
Əməliyyat sahəsində müvəqqəti göyərmələr və ya qanaxma ola bilər.
Şişkinlik və Ağrı:
Şişkinlik adətən bir neçə həftə ərzində azalır.
Tikiş İzləri:
Kiçik kəsik izləri qalma ehtimalı var.
Qan Laxtalanması:
Dərin venaların trombozu (DVT) nadir hallarda baş verə bilər.
Enfeksiya Riski:
Kəsik sahələrində nadir hallarda infeksiya yarana bilər.
Alternativ Müalicə Üsulları
Açıq varikoz əməliyyatına alternativ olaraq daha az invaziv üsullar mövcuddur:
Endovenoz Lazer Ablasiyası (EVLA).
Radiofrekans Ablasiyası (RFA).
Skleroterapiya (kimyəvi maddələr vasitəsilə damarların bağlanması).
Nəticə
Açıq varikoz əməliyyatı, digər üsullarla müalicə mümkün olmadıqda və ya damarlar ciddi şəkildə zədələndikdə təsirli bir həll yoludur. Əməliyyat düzgün planlandıqda və bərpa dövründə tövsiyələrə əməl edildikdə, xəstələr varikoz damarların səbəb olduğu narahatlıq və ağrılardan tamamilə xilas ola bilər. Həkiminizlə məsləhətləşərək sizin üçün ən uyğun müalicə metodunu seçmək vacibdir.