Səbəbləri
Allergik konyunktivitin əsas səbəbləri allergenlərdir. Əsas allergenlər arasında:
Polen: Çiçəklər, otlar və ağacların polenləri.
Toz Gənələri: Ev tozunda yaşayan mikroskopik orqanizmlər.
Heyvan Tükü və Qırıntıları: Ev heyvanlarının dərisi, tükləri və ya tüklərindəki zülallar.
Küf və Göbələklər: Rütubətli mühitlərdə inkişaf edən göbələklər.
Kimyəvi Maddələr: Ətriyyat, kosmetika və bəzi dərmanlar.
Simptomlar
Allergik konyunktivitin simptomları adətən allergenlərlə təmasdan sonra tez bir zamanda ortaya çıxır:
Göz Qaşıntısı: Gözlərdə şiddətli qaşıntı.
Göz Qızarması: Gözlərin qızarması və iltihablanması.
Göz Sulanması: Gözlərdən şəffaf maye axıntısı.
Göz Şişməsi: Göz qapaqlarında və konyunktivada şişkinlik.
Həssaslıq və Yanma: Gözlərdə həssaslıq və yanma hissi.
Gözlərin Dumanlanması: Gözlərdə bulanıqlıq və görmə dəqiqliyinin azalması.
Diaqnoz
Allergik konyunktivitin diaqnozu adətən klinik simptomlara və xəstənin tibbi tarixinə əsaslanır. Dəqiq diaqnoz üçün istifadə olunan üsullar:
Tibbi Tarix: Simptomların başlanğıcı, müddəti və tetikleyici faktorlar haqqında suallar.
Fiziki Müayinə: Gözlərin və konyunktivanın müayinəsi.
Allergiya Testləri: Potensial allergenləri müəyyən etmək üçün dəri testləri və ya qan testləri.
Göz Yaşı Analizi: Göz yaşında eosinofil hüceyrələrin yoxlanılması.
Müalicə
Allergik konyunktivitin müalicəsi simptomları idarə etməyə və allergenlərdən qaçınmağa yönəldilmişdir:
Dərmanlar
Antihistamin Göz Damlaları: Allergik reaksiyaları azaltmaq üçün (məsələn, olopatadin, ketotifen).
Mast Hüceyrə Stabilizatorları: Allergik reaksiyaların qarşısını almaq üçün (məsələn, kromolin natrium).
Dekonjestant Göz Damlaları: Göz qızartısını azaltmaq üçün (məsələn, naphazoline), lakin uzun müddət istifadəsi tövsiyə edilmir.
Kortikosteroid Göz Damlaları: Şiddətli iltihabı azaltmaq üçün (məsələn, prednisolon), yalnız qısa müddət üçün və həkim nəzarəti altında istifadə edilir.
Oral Antihistaminlər: Qaşıntı və iltihabı azaltmaq üçün ağızdan qəbul edilən dərmanlar (məsələn, loratadin, cetirizin).
Allergenlərdən Qaçınmaq
Polen Mövsümündə Qapalı Məkanlarda Olmaq: Polinlərin ən çox yayıldığı dövrlərdə pəncərələri bağlı saxlamaq və açıq havada az vaxt keçirmək.
Toz Gənələrindən Qaçınmaq: Yastıq və döşəkləri örtmək, tez-tez yataq dəstlərini yumaq və evdə toz alma tədbirləri görmək.
Heyvan Tüklərindən Qaçınmaq: Heyvanları yataq otağından uzaq tutmaq və evdə təmizliyə diqqət yetirmək.
Küfdən Qaçınmaq: Evdə rütubəti azaltmaq və kiflə mübarizə tədbirləri almaq.
Həyat Tərzi və Evdə Alınacaq Tədbirlər
Soğuk Kompresslər: Gözlərdəki qaşıntı və şişkinliyi azaltmaq üçün soğuk kompresslər tətbiq etmək.
Gözləri Ovlamamaq: Qaşıntı nəticəsində gözləri ovlamamaq, çünki bu vəziyyəti daha da ağırlaşdırır.
Göz Gigiyenasına Diqqət Edilməli: Gözlərin təmiz və quru saxlanması.
Hava Təmizləyicilər: Hava keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün HEPA filtrləri istifadə etmək.
Paltar və Yataq Dəstlərinin Yuyulması: Yüksək temperaturda yumaq.
Profilaktika
Allergik konyunktivitin simptomlarını azaltmaq və tetikleyici faktorları minimuma endirmək üçün bəzi tədbirlər:
Nəzarətli Ətraf Mühit: Allergik reaksiyaları tetikleyen faktorların minimuma endirilməsi üçün ev və iş yerində təmizliyə diqqət etmək.
Hava Filtrləri və Kondisionerlər: Hava keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq və allergenləri azaltmaq üçün hava filtrləri və kondisionerlərdən istifadə etmək.
Gözlərin Müdafiəsi: Açıq havada günəş gözlükləri taxaraq gözləri polen və digər allergenlərdən qorumaq.
Allergik konyunktivit həyat keyfiyyətini ciddi şəkildə təsir edə bilən bir vəziyyətdir, lakin düzgün müalicə və həyat tərzi dəyişiklikləri ilə simptomları idarə etmək mümkündür. Əgər allergik konyunktivit simptomları ilə qarşılaşırsınızsa və ya müalicə ilə bağlı suallarınız varsa, oftalmoloqa və ya allergoloqa müraciət etmək vacibdir.
