🧠 Niyə olur? — Səbəblər
Hamiləlikdə ürəkbulanmanın və qusmanın əsas səbəbləri bunlardır:
HCG hormonunun (xorionik qonadotropin) artması
Estrogen və progesteron hormonlarının yüksəlməsi
Mədə boşalmasının yavaşlaması
Qoxulara və dadlara qarşı həssaslığın artması
Stress, yuxusuzluq və yorğunluq
✅ Əslində bu simptomlar bədənin hamiləliyə uyğunlaşma prosesinin bir hissəsidir və adətən zararsızdır.
📆 Nə vaxt başlayır və nə qədər davam edir?
Adətən 5–6-cı həftədə başlayır
Ən şiddətli dövr 9–11-ci həftələr arası
Çox zaman 14–16-cı həftədən sonra yüngülləşir
Bəzilərində 20-ci həftəyə qədər, az bir qrupda isə doğuşa qədər davam edə bilər
⚠️ Hansı hallarda həkimə müraciət etməlisiniz?
Əgər ürəkbulanma və qusma aşağıdakı hallarda çox güclüdürsə, bu zaman hiperemezis gravidarum (şiddətli hamiləlik qusması) ola bilər:
Gündə bir neçə dəfə qusma
Su belə içə bilməmək
Çəki itirmək (2–3 kq-dan çox)
Quru dərilər, halsızlıq, sidikdə azalma
Başgicəllənmə, təzyiq düşməsi
➡️ Bu halda mütləq həkimə müraciət olunmalıdır. Damar yolu ilə maye və elektrolit müalicəsi gərəkə bilər.
🛠️ Evdə rahatlaşdırıcı üsullar
✅ Qidalanma ilə bağlı:
Səhərlər oyanmadan qurudulmuş çörək, duzlu biskvit və ya kraker yemək
Az və tez-tez yemək — gündə 5–6 dəfə kiçik porsiyalar
Yağlı, ədviyyatlı, ağır yeməklərdən uzaq durmaq
Zəncəfil (çay və ya kapsul), nanə çayı faydalı ola bilər
Soyuq və ya ilıq yeməklər isti yeməklərdən daha az qıcıqlandırır
✅ Günlük həyat:
Qoxulardan uzaq durmaq (parfüm, siqaret, kəskin qidalar)
Rahat, nəfəs alan paltarlar geyinmək
Kifayət qədər istirahət və yuxu
Açıq havada gəzmək, yüngül fiziki hərəkət
💊 Dərman istifadə olunurmu?
Bəzi hallarda həkim nəzarətində B6 vitamini (piridoksin), antihistaminlər və ya xüsusi antiemetik dərmanlar (məsələn: doxylamine, ondansetron) yazıla bilər.
Özbaşına dərman qəbulu həmişə təhlükəlidir — hamiləlikdə yalnız həkim təyini ilə istifadə olunmalıdır.
✅ Nəticə
Hamiləlikdə ürəkbulanma və qusma əksər hallarda təhlükəli deyil və müvəqqətidir. Ancaq əlamətlər çox şiddətlidirsə və qidalanmanı, maye qəbulunu çətinləşdirirsə, mütləq tibbi dəstək alınmalıdır.
