İncə Nəcisin Yaranma Səbəbləri
1. Qabızlıq və həzm problemləri
Qabızlıq: Nəcis bağırsaqlarda uzun müddət qaldıqda sərtləşir və bağırsaq əzələlərinin daralması nəticəsində daha incə formada xaric ola bilər.
Həzm sistemi disfunksiyası: Bağırsaqların normal hərəkətliliyində azalma.
2. Stress və narahatlıq
Stress: Bağırsaq əzələlərinin fəaliyyətini təsirləndirərək bağırsaq hərəkətlərində dəyişikliklərə səbəb ola bilər.
İrritabl bağırsaq sindromu (IBS): Bağırsaq fəaliyyətinin tənzimlənməsində problemlər incə nəcisə yol açar.
3. Bağırsaq iltihablı xəstəlikləri
Crohn xəstəliyi və ya ülseratif kolit: Bağırsaqlarda iltihablanma nəcisin formasını dəyişə bilər.
Divertikulyar xəstəlik: Bağırsaq divarlarında kiçik çıxıntılar iltihablandıqda və ya daraldıqda.
4. Bağırsaq tıxanıqlığı və ya daralması
Bağırsaq polipləri: Bağırsaqda yaranan poliplər bağırsağın lümenini daralda bilər.
Tümör və ya xərçəng: Kolorektal xərçəng bağırsaqda daralma yarada və incə nəcisin formalaşmasına səbəb ola bilər.
Bağırsaq adeziyaları (yapışmalar): Əvvəlki cərrahi müdaxilələrdən sonra yaranan yapışmalar bağırsaq keçişini məhdudlaşdıra bilər.
5. Pəhriz və qidalanma
Aşağı lif tərkibli pəhriz: Bağırsaqların normal hərəkətini təmin etmək üçün kifayət qədər lif qəbul edilmədikdə nəcis formasız və incə ola bilər.
Həddindən artıq işlənmiş qidalar: Zəif həzm səbəbindən nəcis formasını dəyişdirə bilər.
6. İnfeksiyalar
Bağırsaq infeksiyaları: Viral və ya bakterial infeksiyalar nəcisin formasına təsir edə bilər.
Parazitlər: Bağırsaqlarda parazitlərin varlığı incə nəcisə səbəb ola bilər.
7. Hormon səviyyələrində dəyişikliklər
Hamiləlik: Hormonların bağırsaqlara təsiri nəticəsində nəcisin forması dəyişə bilər.
Hormon pozuntuları: Tiroid xəstəlikləri kimi bəzi hormonal problemlər.
İncə Nəcisin Təhlükəli Ola Biləcəyi Hallar
Qarşılıqlı simptomlar varsa:
Qarın ağrısı, qanlı nəcis, davamlı ishal və ya ciddi kilo itkisi.
Uzunmüddətli incə nəcis:
Əgər nəcis forması uzun müddət normal vəziyyətə qayıtmırsa.
Qan və ya selik qarışıqlığı:
Bu, iltihab və ya ciddi problemlərə işarə ola bilər.
İncə Nəcisin Müalicəsi və Profilaktikası
1. Pəhriz dəyişiklikləri
Liflə zəngin qidalar qəbul edin: Tərəvəzlər, meyvələr, tam taxıllar və paxlalılar bağırsaq hərəkətliliyini normallaşdırmağa kömək edir.
Kifayət qədər su için: Hər gün ən azı 8 stəkan su içmək bağırsaq hərəkətlərini tənzimləyə bilər.
2. Stress idarəsi
Rahatlama texnikaları: Yoga, meditasiya və ya nəfəs məşqləri bağırsaq funksiyasını yaxşılaşdıra bilər.
Fiziki aktivlik: Müntəzəm fiziki fəaliyyət bağırsaq hərəkətlərini təşviq edir.
3. Həkim məsləhəti və müalicə
Müntəzəm yoxlamalar: Kolorektal xərçəng və ya polip riski varsa, həkimə müraciət edin.
Dərmanlar: Bağırsaq hərəkətlərini yaxşılaşdıran dərmanlar (antispazmodiklər, probiotiklər).
Endoskopiya və ya kolonoskopiya: Əgər ciddi problemlərdən şübhələnilirsə, diaqnoz üçün görüntüləmə üsulları tətbiq edilə bilər.
4. İnfeksiya və ya iltihab müalicəsi
Antibiotiklər: Bağırsaq infeksiyaları üçün.
İltihab əleyhinə dərmanlar: Crohn xəstəliyi və ya ülserativ kolit zamanı.
Nə Vaxt Həkimə Müraciət Etməli?
Nəcisdə qan və ya selik varsa.
Davamlı qarın ağrısı, şişkinlik və ya mədə-bağırsaq narahatlığı.
Əhəmiyyətli kilo itkisi və ya iştahsızlıq.
Nəcis forması uzun müddət normal vəziyyətə qayıtmırsa.
Davamlı və ya ciddi simptomlar varsa, erkən diaqnoz üçün həkimə müraciət etmək vacibdir. İncə nəcis adətən pəhriz və həyat tərzi dəyişiklikləri ilə yaxşılaşır, lakin əsas səbəbin müəyyənləşdirilməsi vacibdir.
