Səbəbləri
İnkişaf etmiş periodontitin başlıca səbəbləri aşağıdakılardır:
Diş Plaqı: Dişlərin üstündə yığılaraq iltihab yaranmasına səbəb olan bakterial plaq.
Diş Tərtibi: Dişlərin düzgün təmizlənməməsi, diş əti xəstəliklərinin irəliləməsinə yol açar.
Siqaret Çəkmək: Siqaret istifadə edənlərdə diş əti xəstəlikləri riski daha yüksəkdir.
Hormonal Dəyişikliklər: Hamiləlik, menstrual dövr və menopoz kimi hormonal dəyişikliklər diş ətinin həssaslığını artıra bilər.
Xroniki Xəstəliklər: Diabet, ürək xəstəlikləri və immun sisteminin zəifliyi periodontit riskini artırır.
Diyet: Vitamin C kimi bəzi qidaların azlığı diş ətinin sağlamlığını təsir edə bilər.
Simptomlar
İnkişaf etmiş periodontitin simptomları aşağıdakılardır:
Ağrı: Diş ətinin iltihablı olması səbəbindən ağrı.
Qanama: Dişlərin fırçalanması zamanı diş ətindən qan gəlməsi.
Şişkinlik: Diş ətinin şişməsi, qızarması.
Dişlərin Hərəkəti: Dişlərin zamanla yerini dəyişdirməsi.
Kəskin Qoxu: Ağızda xoş olmayan qoxu.
Dişlərin İtilməsi: İltihab səbəbindən dişlərin sağlamlığı risk altına düşə bilər.
Diaqnoz
İnkişaf etmiş periodontitin diaqnozu üçün aşağıdakı üsullar istifadə olunur:
Fiziki Müayinə: Diş həkimi, diş əti bölgəsini müayinə edərək iltihabın olub olmadığını qiymətləndirir.
Diş Plaqının Aşkarlanması: Dişlərin üzərindəki plaq və kalkulusun ölçülməsi.
Radiologiya: Dişlərin ətrafındakı sümük vəziyyətini qiymətləndirmək üçün rentgen müayinəsi.
Müalicə
İnkişaf etmiş periodontitin müalicəsi aşağıdakılardır:
Peşəkar Diş Təmizlənməsi: Dişlərin üstündən plaq və kalkulusun təmizlənməsi üçün mütəmadi diş həkimi müayinələri.
Dieta Dəyişiklikləri: Liflə zəngin qidaların istehlakı, bol su içmək.
Ağız Gigiyenası: Dişlərin düzgün fırçalanması və diş ipi istifadəsi.
Antiseptik Dərmanlar: Diş əti iltihabını azaltmaq üçün ağız yaxalayıcıları.
Medikal Müalicə: Bəzi hallarda, antibakterial dərmanlar istifadə oluna bilər.
Cərrahiyyə: Ciddi hallarda, periodontit müalicəsi üçün cərrahiyyə müdaxiləsi tələb oluna bilər. (məsələn, diş ətinin bərpası, sümük transplantasiyası).
Nəticə
İnkişaf etmiş periodontit, diş ətinin iltihabını ifadə edən ciddi bir vəziyyətdir və zamanında müalicə edilmədikdə diş itkilərinə yol aça bilər. Diş ətinin sağlamlığını qorumaq üçün dişlərin mütəmadi təmizlənməsi, sağlam qidalanma və müntəzəm diş həkimi müayinələri vacibdir. Hər hansı bir simptom aşkar edildikdə, həkimə müraciət etmək vacibdir, çünki erkən müalicə daha ciddi diş əti xəstəliklərinin qarşısını ala bilər.
